Dokumentem "Po-lin” Jolanty Dylewskiej zacznie się w poniedziałek (8 listopada) w Lublinie Festiwal Filmowy Żydowskie Motywy. Edycja lubelska.
Stowarzyszenie Homo Faber, Dom Kultury "Skarpa” oraz Stowarzyszenie Żydowskie Motywy z Warszawy zapraszają już na 7. edycję Festiwalu Filmowego Żydowskie Motywy. Festiwal poświęcony jest narodowi żydowskiemu, jego tradycji, tożsamości narodowej i kulturowej oraz historii. Nie brakuje także współczesnych tematów dotyczących Izraela i Żydów na całym świecie.
– Poprzez filmy chcemy pokazywać różnorodność kulturową, promować tolerancję i otwartość na inne narody i kultury – tłumaczą organizatorzy pomysłu pokazywania w Lublinie dłuższych i krótszych dokumentów (głównie). Filmów, których w żadnym razie nie można nazwać rozrywkowym kinem. Ale można nazwać kinem, którego nie wolno przegapić.
Projekcje zaplanowano w dwóch miejscach: w siedzibie Stowarzyszenia Homo Faber (8–11 listopada) i w siedzibie Domu Kultury "Skarpa” (19–21 listopada).
Tym bardziej, że w programie zgromadzono wiele nagradzanych filmów z całego świata.
Wszystkie projekcje w polskiej i angielskiej wersji językowej. I wszystkie projekcje są gratis.
Na początek "Po-lin” cenionej operator Jolanty Dylewskiej, prawie w całości oparty na materiałach archiwalnych – efekcie wieloletnich poszukiwań na całym świecie. Autorami tych unikalnych nagrań byli Żydzi, którzy wyemigrowali do USA, ale w latach trzydziestych XX wieku przyjeżdżali do Polski, by odwiedzić swoich krewnych. Często przywozili ze sobą kamery. Te amatorskie filmy pokazują codzienne życie Żydów w przedwojennej Polsce, ocalając dla nas kawałek historii, która minęła bezpowrotnie po wrześniu 1939 roku.
Jolanta Dylewska odwiedziła z kamerą 19 miejsc, z których pochodziły oryginalne nagrania, odnajdując przy okazji ostatnich żyjących świadków tej epoki. "Po – lin. Okruchy pamięci” pokaz specjalny w poniedziałek o godz. 16. (ul. Krakowskie Przedmieście 39)
Program
Pokazy w siedzibie Stowarzyszenia Homo Faber (ul. Krakowskie Przedmieście 39)
Poniedziałek 8 listopada
16.00 Po – lin. Slivers of Memory
Jolanta Dylewska 82' 2008 Polska / Niemcy
18.00 Opuszczając gniazdo
(Leaving the Fold)
Eric Scott 52' 2008 Kanada
19.00 Rozwód po żydowsku
(Divorce Jewish Style)
John Edginton 48' 2009 Wielka Brytania
20.00 Einsatzgruppen – brygady śmierci. Cz. I: Masowe groby
(Einsatzgruppen - the Death Brigades)
Michaël Prazan 104' 2009 Francja
Wtorek 9 listopada
17.00 George Weidenfeld. Zbliżenie
(George Weidenfeld, Close Up)
Stephan Reichenberger 60' 2009 Wielka Brytania / USA / Niemcy
18.10 Czarodziejka
(Miracle Lady)
Moran Somer & Michal Abulafia 10' 2009 Izrael
8 historii, które nie zmieniły świata
(8 Stories That Didn't Change the World)
Ivo Krankowski 34' 2010 Polska
19.00 Sajmiąte - historia obozu
(Sajmiąte - the History of the Camp)
Marko Popović & Srđan Mitrović 50' 2008 Serbia
20.00 Wycieczka z przewodnikiem
(Guided Tour)
Benjamin Freidenberg 25' 2009 Izrael
20.40 Einsatzgruppen – brygady śmierci. Cz. II: Stosy pogrzebowe
(Einsatzgruppen - the Death Brigades)
Michaël Prazan 91' 2009 Francja
Środa 10 listopada
15.30 Legendy wydm
(Legends in the Dunes)
Yaakov Gross 101' 2009 Izrael
17.30 Hotel Polski
(Polski Hotel)
Kama Veymont 49' 2009 Polska
Po filmie spotkanie z reżyserką
19.30 Bałuckie getto
(The Baluty Ghetto)
Pavel Ńtingl 88' 2008 Polska / Czechy
21.10 Zabójczy honor
(Deadly Honour)
Lipika Pelham 58' 2009 Izrael / Wielka Brytania
Czwartek 11 listopada
16.00 Tobruk
(Tobruk)
Vaclav Marhoul 99' 2008 Czechy
18.00 Wyklęci. Żydowscy partyzanci z Białorusi
(The Outcasts. Jewish Partisans of Belarus)
Alexander Stupnikov 53' 2009 Białoruś
19.00 Perecowicze
(The Peretzniks)
Sławomir Grünberg 93' 2009 Polska / USA
20.40 Lojalność obcych
(An Alien Loyalty)
Peter Williams 25' 2008 Wielka Brytania
Gefilte fisz
(Gefilte Fish)
Shelly Kling 10' 2008 Izrael
Pokazy w Domu Kultury "Skarpa” (ul. Przytulna 4)
Piątek 19 listopada
18.00 Ja i to żydowskie coś
(Me and the Jewish Thing)
Ulrik Gutkin 43' 2009 Dania
19.00 Czarodziejka
(Miracle Lady)
Moran Somer & Michal Abulafia 10' 2009 Izrael
8 historii, które nie zmieniły świata
(8 Stories That Didn't Change the World)
Ivo Krankowski 34' 2010 Polska
Gefilte fisz
(Gefilte Fish)
Shelly Kling 10' 2008 Izrael
20.00 Lojalność obcych
(An Alien Loyalty)
Peter Williams 25' 2008 Wielka Brytania
Sobota 20 listopada
18.00 Tobruk
(Tobruk)
Vaclav Marhoul 99' 2008 Czechy
20.00 Wycieczka z przewodnikiem
(Guided Tour)
Benjamin Freidenberg 25' 2009 Izrael
Niedziela 21 listopada
18.00 Hotel Polski
(Polski Hotel)
Kama Veymont 49' 2009 Polska
19.00 Zabójczy honor
(Deadly Honour)
Lipika Pelham 58' 2009 Izrael / Wielka Brytania
20.10 Wyklęci. Żydowscy partyzanci z Białorusi
(The Outcasts. Jewish Partisans of Belarus)
Alexander Stupnikov 53' 2009 Białoruś
Co zobaczymy
Po – lin. Okruchy pamięci
(Po – lin. Slivers of Memory)
Jolanta Dylewska 82' 2008 Polska / Niemcy
Unikalne archiwalia pokazują świat, którego już nie ma: przedwojenną Polskę, w której dwie kultury: żydowska i polska, współistniały ściana w ścianę; chata w chatę; miasteczko obok miasteczka. "Po-lin" - czyli "tu się zatrzymamy" w języku jidisz - nie zaprzecza bolesnym zaszłościom. Pokazuje tylko, że obok nich było także coś więcej. Wartego przypomnienia i - być może – odbudowy.
Opuszczając gniazdo
(Leaving the Fold)
Eric Scott 52' 2008 Kanada
Opuszczając gniazdo jest filmem o młodych ludziach urodzonych i wychowanych w ultra-ortodoksyjnym świecie żydowskim, którzy już nie chcą być w nim zamknięci. Historie o konfliktach, przymusie i walce, pochodzą z chasydzkich enklaw Montrealu, Brooklynu i Jerozolimy. Zabarwiony bólem i nieoczekiwanym humorem film Opuszczając gniazdo dokumentuje proces wychodzenia ze ściśle kontrolowanego społeczeństwa do chaotycznego świata bezustannych wyborów.
Rozwód po żydowsku
(Divorce Jewish Style)
John Edginton 48' 2009 Wielka Brytania
Żydowskie Prawo stanowi, że mąż ma prawo decydować czy zgodzi się dać żonie rozwód (“Get”). Jeżeli odmówi, żona może być skazana na lata życia w martwym małżeństwie. Nie może ponownie wyjść za mąż, a dzieci urodzone w nowym związku traktowane są jako z nieprawego łoża. W tym kontrowersyjnym filmie dokumentalnym, "uwiązane żony” z żydowskiej ortodoksyjnej gminy w Wielkiej Brytanii i Izraelu mówią o swojej sytuacji – jak kobieta, której mąż przez 47 lat odmawiał "Get”.
Einsatzgruppen – brygady śmierci
(Einsatzgruppen - the Death Brigades)
Michaël Prazan 195' 2009 Francja
W czerwcu 1941 niemiecka armia wkracza do ZSRR. Za nią podążają Einsatzgruppen czyli brygady śmierci, 3000 ludzi podzielonych na cztery działające w różnych regionach "grupy interwencyjne”, których zadaniem jest eksterminacja Żydów i wrogów Rzeszy. W ciągu kilku miesięcy wykonali zadanie ludobójstwa. W grudniu 1941 kraje bałtyckie zostały ogłoszone "Judenfrei” – wolne od Żydów... Kim byli ludzie, którzy zorganizowali i przeprowadzili masowe morderstwa Żydów, Cyganów i więźniów rosyjskich? Skąd pochodzili? Co nimi powodowało? Jakie były ich losy po likwidacji Żydów i klęsce Niemiec?
George Weidenfeld. Zbliżenie
(George Weidenfeld, Close Up)
Stephan Reichenberger 60' 2009 Wielka Brytania / USA / Niemcy
George kto? George Weidenfeld, a potem Lord Weidenfeld. Urodził się w 1919 r. Żyd. Ocalały z Holocaustu, niemiecki patriota. Austriak. Anglik. Przyjaciel Ameryki. Syjonista. Kobieciarz. Miłośnik opery. Jeden z najbardziej podziwianych brytyjskich publicystów. Jeden z najbardziej wpływowych ludzi w międzynarodowej polityce. I ktoś, bez kogo narodziny państwa Izrael i zjednoczenie Niemiec prawdopodobnie miałyby inny przebieg. Nieustanne podróże Weidenfelda stanowią zakulisowe tło światowej historii. W tych wyprawach, aż do tej pory, nie mogły mu towarzyszyć ekipy telewizyjne. Zrobił wyjątek dla Mathiasa Döpfnera, Prezesa Zarządu Axel Springer, swego wieloletniego przyjaciela, który towarzyszył mu podczas podróży do Londynu, Nowego Jorku, Tel Awiwu, Wiednia i Berlina.
Czarodziejka
(Miracle Lady)
Moran Somer & Michal Abulafia 10' 2009 Izrael
Fortuna, 75-letnia kobieta siedzi w swojej sukni ślubnej i czeka na powrót zmarłego męża. Tymczasem, jej sąsiadka, stara służąca – Marcela-Merkada – marzy by jej nieszczęśliwe życie już się zakończyło. Te dwie opowieści przetną się i zmienią los obu kobiet.
8 historii, które nie zmieniły świata
(8 Stories That Didn't Change the World)
Ivo Krankowski 34' 2010 Polska
Ośmiu bohaterów – polskich Żydów i Żydówek urodzonych między 1914 a 1933 rokiem – wprowadza nas w krainę swojej młodości, dziecięcych marzeń i przygód. Opowieść osnuta jest wokół najwcześniejszych wspomnień i wydarzeń.
Sajmiąte - historia obozu
(Sajmiąte - the History of the Camp)
Marko Popović & Srđan Mitrović 50' 2008 Serbia
Obóz w Staro sajmiąte został założony przez nazistów w grudniu 1941 r. na terenie marionetkowego pro-faszystowskiego Niezależnego Państwa Chorwackiego – NDH. Położony na lewym brzegu rzeki Sawa, naprzeciwko "Starego” Belgradu, żydowski obóz Sajmiąte – Judenlager Semlin – był jednym z pierwszych obozów koncentracyjnych w Europie przeznaczonych do internowania Żydów. Od marca 1941 r. do maja 1942 r. około 7 000 Żydów, w większości kobiety, dzieci i starcy, byli systematycznie mordowani w ruchomych komorach gazowych dostarczanych z Niemiec. Jest to opowieść o zapomnianym miejscu egzekucji, o miejscu zamordowania tysięcy Żydów i Serbów, miejscu strasznych cierpień, śmierci i wspomnień.
Wycieczka z przewodnikiem
(Guided Tour)
Benjamin Freidenberg 25' 2009 Izrael
31-letni Eitan mieszka samotnie w Jerozolimie i pracuje nocami przy malowaniu linii na ulicach miasta. Przyziemna i monotonna praca przeplatana jest skojarzeniami ze zwykłym dniem głównego bohatera. Wędruje on między wyobraźnią a rzeczywistością, klarownością a zmętnieniem, na granicy tożsamości, pomiędzy przerywanymi liniami.
Legendy wydm
(Legends in the Dunes)
Yaakov Gross 101' 2009 Izrael
Film ten, nakręcony z okazji 100 rocznicy założenia Tel Awiwu, pokazuje powstawanie nowego miasta blisko starodawnej Jaffy. Jego założyciele, budowniczowie i cyganeria, która się tu osiedliła, wprowadziła nowy duch do budzącej się Ziemi Izraela, w czasach, gdy ciężko było uwierzyć w spełnienie się marzeń syjonistów.
Hotel Polski
(Polski Hotel)
Kama Veymont 49' 2009 Polska
Film odsłania kulisy tajemniczej i niemal nieznanej historii z okresu Holokaustu, która rozegrała się w Warszawie latem 1943 roku i która, z racji swej moralnej dwuznaczności, zyskała miano "afery Hotelu Polskiego”. W mieście, które po likwidacji getta ogłaszane jest "wolnym od Żydów”, powstaje – za zgodą gestapo! – coś w rodzaju "ambasady” dla Żydów, gdzie za duże pieniądze mogą oni nabywać ratujące życie paszporty. Aferę Hotelu Polskiego przeżyje jednak ostatecznie tylko około 200 osób. Co stało się z resztą? Czy Hotel Polski był pułapką?
Bałuckie getto
(The Baluty Ghetto)
Pavel Ńtingl 88' 2008 Polska / Czechy
Film opowiada o losach czeskich Żydów przesiedlonych w czasie wojny na teren łódzkiego getta położonego na terenie dzisiejszych Bałut. Najważniejszym rysem tej dokumentalnej powieści jest ukazanie ponadczasowości okropności opisywanych przez świadków. Autorzy przybliżają ją poprzez przemieszczenie się w czasie, do którego wykorzystają dzisiejszy charakter Bałut – fascynującej, choć zaniedbanej dzielnicy Łodzi.
Zabójczy honor
(Deadly Honour)
Lipika Pelham 58' 2009 Izrael / Wielka Brytania
Film Zabójczy honor dokumentuje liczne morderstwa młodych kobiet w izraelskim mieście Ramla. Narratorką jest 15-letnia Salma, opowiadająca – opartą na faktach – historię z życia dziewczyny ocalałej z honorowego zabójstwa. W przygnębiającym Juarish, ponurej części Ramli, dziewczęta dorastają w oczekiwaniu na swoją kolej, by stawić czoło zabójcom. Dzięki historii Salmy film wydobywa dynamikę potężnego klanu Beduinów, kiedyś zamieszkujących południową część pustyni Negev, wysiedlonych i przeniesionych do miasta podczas narodzin państwa Izrael. Film pokazuje strach i traumę tych, które przeżyły, ale też zagląda w społeczną materię mieszanki żydowsko-arabskiej w mieście, gdzie kobiety lepiej zintegrowały się ze społecznością Izraela niż mężczyźni.
Tobruk
(Tobruk)
Vaclav Marhoul 99' 2008 Czechy
Druga wojna światowa, Libia, jesień 1941 r. Naiwne wyobrażenia o bohaterstwie dwudziestoletniego Jiři Pospíchala są skonfrontowane z piekłem afrykańskiej pustyni, skomplikowanymi stosunkami w jednostce wojskowej i wszechobecną groźbą śmierci. Wszystko to odbija się na jego godności osobistej i odwadze. Najlepszym jego kompanem jest Jan Lieberman, o wiele dojrzalszy żołnierz żydowski, który razem z nim wstępuje na ochotnika do armii czechosłowackiej.
Wyklęci. Żydowscy partyzanci z Białorusi
(The Outcasts. Jewish Partisans of Belarus)
Alexander Stupnikov 53' 2009 Białoruś
Wyklęci to pierwszy film o żydowskich oddziałach partyzanckich na Białorusi. Tylko w okolicy Mińska było siedem walczących żydowskich oddziałów. Całkowita liczba Żydów-partyzantów na Białorusi wynosiła od piętnastu do trzydziestu tysięcy. Na Białorusi miało miejsce wiele powstań w gettach. Film pokazuje warunki, w jakich powstała żydowska partyzantka i jej stosunki z Białorusinami. Występowanie partyzantki żydowskiej jest wyjątkowe nie tylko dla tej republiki, ale również dla zrozumienia ruchu oporu w kontekście europejskiego Holokaustu.
Perecowicze
(The Peretzniks)
Sławomir Grünberg 93' 2009 Polska / USA
Film przedstawia historię uczniów żydowskiej szkoły im. I. L. Pereca, która istniała w Łodzi do 1969 roku. Po jej zamknięciu większość z jej wychowanków, w wyniku antysemickich wydarzeń Marca 68 roku, zmuszona była opuścić Polskę. Film opowiada o niezwykłej więzi, jaką stworzyli między sobą Perecowicze w sercu powojennej Łodzi, i która stała się jeszcze silniejsza przez to, że historia próbowała ją rozbić. Film powstał na podstawie pomysłu Gołdy Tencer.
Lojalność obcych
(An Alien Loyalty)
Peter Williams 25' 2008 Wielka Brytania
W latach 30-tych hitlerowcy byli przyczyną wyjazdu Żydów i dysydentów z Niemiec. Wiele tysięcy z nich wstąpiło do brytyjskiej armii by walczyć z nazistowskimi Niemcami. Ten film pokazuje wojenne doświadczenia niektórych z 10 000 Niemców i Austriaków, którzy uciekli przed nazistowskimi prześladowaniami. Opowiadają, jak przyjęto ich w Anglii, o konieczności zangielszczenia nazwisk na wypadek wpadnięcia w ręce Niemców – i o dniu gdy jeden z nich schwytał Lorda Haw Haw, angielskiego zdrajcę, który nadawał audycje radiowe dla Hitlera.
Gefilte fisz
(Gefilte Fish)
Shelly Kling 10' 2008 Izrael
W rodzinie Gali jest stara tradycja, zgodnie z którą każda kobieta mająca wyjść za mąż musi przygotować na wesele gefilte fish, jako gwarancję sukcesu małżeństwa. Gali dostała od matki i babki żywego karpia, którego musi ugotować. Jest rozdarta między uczuciem litości dla ryby a koniecznością przestrzegania tradycji rodzinnej.
Ja i to żydowskie coś
(Me and the Jewish Thing)
Ulrik Gutkin 43' 2009 Dania
Ja i to żydowskie coś jest zabawnym dokumentalnym studium zderzenia dwóch kultur. Film odzwierciedla intymny obraz tego, co to znaczy być niereligijnym Żydem w dzisiejszej Danii. Duński Żyd (reżyser) i duńska nie-Żydówka (dziewczyna) zakochują się. Dziewczyna wydaje na świat syna, a oni stają przed dylematem.