Zamojskie fortyfikację odzyskują dawny blask. Urząd Miasta wystarał się z tzw. Funduszu Norweskiego o ponad 6 mln euro na ich renowację.
Ponadto ok. 1,5 mln zł przyznał minister kultury. Najpierw odrestaurowany zostanie Bastion VII z nadszańcem, a potem cztery inne zabytkowe zespoły.
– Od złożenia wniosków do uzyskania pieniędzy minęło 13 miesięcy – mówi Tomasz Kossowski, sekretarz UM w Zamościu. – Pieniądze z Funduszu Norweskiego w końcu dostaniemy... i to jest teraz najważniejsze.
Zamojskie fortyfikacje wraz z całą Starówką zostały wpisane na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO. Są unikatowe. W XVI i XVII w. miasto otaczały bastionowe fortyfikacje tzw. systemu nowowowłoskiego o obwodzie ponad 2,5 km! Miały kształt nieregularnego siedmioboku, złożonego z prostych odcinków tzw. kurtyn oraz umieszczonych w narożnikach bastionów. Później wybudowano m.in. potężne nadszańce.
Zamojska forteca wiele razy skutecznie stawiła czoło najeźdźcom, jednak po 1860 była przestarzała (nie mogła przeciwstawić się nowym działom z gwintowanymi lufami). W 1867 r. podjęto decyzję o wysadzeniu części murów. Pod koniec lat 70 ub. wieku rozpoczęto jednak gruntowną renowację fortyfikacji. Odtworzony został m.in. zespół bastionu VII, nowa Brama Lubelska oraz zespół Bramy Lubelskiej Starej.
W tym roku renowacje murów ponownie ruszą pełną parą. Zamość dostanie na ten cel ponad 6 mln euro z tzw. Funduszu Norweskiego (Programu Europejski Obszar Gospodarczy-Norweski Mechanizm Finansowy). 1,5 mln zł dołoży minister kultury. Resztę kosztów pokryje zamojski magistrat. Mieszkańcy miasta są zachwyceni. – Marzy mi się odtworzenie twierdzy w jej XIX-wiecznym kształcie – mówi Zbigniew Gwiazdowski z Zamościa. – Takich atrakcji nie miałoby chyba żadne miasto na świecie! Forteca byłaby... lepem na turystów. To na razie niemożliwe, ale zakres prac jest i tak imponujący.
Na początku odrestaurowany zostanie m.in. bastion VII z nadszańcem i Bramą Lwowską Starą, potem (w kilku etapach) m.in. Stara Brama Lubelska, Brama Szczebrzeska oraz kazamaty bastionu I zostaną zrekonstruowane. W Bramie Lubelskiej Starej powstanie sala teatralna, a w Szczebrzeskiej punkt informacji turystycznej.