Lista artykułów:

Dzieje Puław: Plebani z dekanatu kazimierskiego

Rozwój osadnictwa, w tym powstanie nowych osiedli wiejskich i miejskich, spowodował rozwój organizacji kościelnej. Szczególnie pierwsza połowa XV wieku przyniosła przełom w tym zakresie. Powstała duża liczba nowych parafii w archidiakonacie lubelskim, w tym większość na gruntach wielkiej własności szlacheckiej, a tylko pojedyncze o patronacie biskupim lub klasztornym.

Dzieje Puław: Wizyta św. Wojciecha w Jaroszynie

Było to w kwietniu 997 roku. Płynący po Wiśle z Krakowa w kierunku Gdańska statek dobił do brzegu wsi Jaroszyn i wysiadł z niego mnich o imieniu Adalbert, późniejszy św. Wojciech, Kim był ów podróżny i z jakiej przyczyny znalazł się w miejscu, w pobliżu którego miały powstać Puławy?

Dzieje Puław. Ruch osadniczy na terenie Puławszczyzny

Ludność Lubelszczyzny już na przełomie II I I tysiąclecia p.n.e. była ludnością słowiańską. W V w. p.n.e. zamieszkiwali ją Neurowie, lud starożytny przybyły znad Morza Czarnego i przez większość polskich badaczy identyfikowany z Prasłowianami. Na przełomie I i II w. n.e. przebywali tu Wenedowie, utożsamiani z zachodnimi Słowianami. Po okresie wędrówek ludów osadnictwo uległo stabilizacji.

Dzieje Puław: Amfory kuliste w Parchatce

W połowie III tysiąclecia p.n.e. na ziemiach polskich pojawiły się plemiona nowej kultury neolitycznej – kultury amfor kulistych. Jej nazwa pochodzi od typowej formy naczynia posiadającego kulisty brzusiec i krótką cylindryczną szyjkę.

Dzieje Puław. Jak Włostowice odkryły historię

Przez kolejnych kilkanaście tysięcy lat od jednorazowego pobytu myśliwych paleolitycznych w Górze Puławskiej okolice Puław nie były miejscem osadnictwa ludzkiego.

To tu znaleziono jedne z najstarszych śladów pobytu człowieka

Najstarsze ślady pobytu człowieka na terenach pobliskich Puławom odkryto w Górze Puławskiej. Jako pierwszy dokonał tego w 1894 roku rosyjski geolog Mikołaj Józefowicz Krystafowicz – pierwszy etatowy bibliotekarz w Instytucie Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa w Puławach.

Dzieje Puław. Lodowce na Ziemi Puławskiej

Najwcześniej zbadane ślady wydarzeń składających się na dzieje Ziemi pochodzą w okolicach Puław z epoki lodowcowej, a ściślej mówiąc ze zlodowacenia najstarszego, w Polsce określanego jako podlaskie lub Narwi. Datowane jest ono między 600 000 a 540 000 lat p.n.e. Lodowiec, utworzony w Skandynawii, dotarł w Polsce na Podlasie (stąd nazwa) i do północnego Mazowsza. Pozostawił po sobie gliny zwałowe, znane m.in. w Parchatce (wąwozy Matysów Dół i Ulesie) na głębokość 160 m. n.p.m.

Dzieje Puław w pigułce. Pierwsze wzmianki

Udokumentowane początki Puław nie są bliżej znane. Pierwsze wzmianki pochodzą z XVI wieku, za nazwa miejscowości pojawia się dopiero w 1626 r.

Historia

Dzieje Puław: Wisła. Rzeka piękna, zmienna i groźna

Wisła stanowi główny element hydrologiczny Puław. Początki wiadomości o niej sięgają końca I wieku przed naszą erą, kiedy nazwa ta dostała się do urzędowej geografii rzymskiej. Nazwa „Wisła” pochodzi od pierwiastka „veis-”, który oznacza różne rodzaje „cieczy i płynięcia”. Szczególnie chodzi o ciecz rozlewającą się i wydającą charakterystyczny zapach pod wpływem gnijących roślin.