Dziś w tym miejscu jest siatka pól, nowe domy, a w lasach skryte krzyże. Szykuje się wielka rekonstrukcja wydarzeń, które rozegrały się tu na początku II wojny światowej. Organizatorzy spodziewają się kilku setek rekonstruktorów największej bitwy pancernej Wojny Obronnej 1939 r.
– To już tradycja, że w trzecią niedzielę września organizujemy rekonstrukcję Bitew pod Tomaszowem Lubelskim. W tym roku to 15 września, trzy dni przed datą faktycznych wydarzeń. Okazja szczególna, bo 80. rocznica bitwy. W tym roku wybraliśmy zdarzenia, które rozgrywały się 18 września 1939 w okolicach Szarowoli i w czasie zdobywania wzgórza 318. Około 250 osób będzie odtwarzało sylwetki żołnierzy obu walczących stron, 30 cywilne. No i będzie jedyna w swoim rodzaju okazja, żeby zobaczyć w jednym miejscu takie nagromadzenie czołgów rozpoznawczych TK, samochodów pancernych, armat, motocykli – wylicza Jarosław Antoszewski, koordynator rekonstrukcji i pracownik Urzędu Miasta w Tomaszowie Lubelskim, który organizuje wydarzenie.
– W 2008 roku przyszedłem z pomysłem rekonstrukcji bitwy do ówczesnego burmistrza, od tamtej pory się tym zajmuję zawodowo, bo co roku miasto przygotowuje takie wydarzenie – dodaje Antoszewski, który rekonstrukcjami historycznymi i okresem II wojny światowej interesuje się od 2006 roku. Zaczynał jako rekonstruktor, a później koordynował takie wydarzenia.
Uroczystości będą trwały trzy dni. Zaczną się 13 września sesją historyczną, w sobotę w Parku Miejskim będzie prezentacja pojazdów, umundurowania, wyposażenia, msza w intencji poległych, apel poległych. W niedzielę właściwa rekonstrukcja walk.
– W Polsce jest siedem zrekonstruowanych, jeżdżących czołgów TK, my będziemy mieć pięć, rozmawiam o udziale szóstego.
W dotychczasowych rekonstrukcjach przygotowywanych w Polsce maksymalnie spotykały się trzy. Wybrany w tym roku do rekonstrukcji fragment bitwy ma pokazać jej pancerny charakter i pojazdy, które były wówczas użyte. Miejsca, gdzie rozgrywały się wydarzenia, to dziś pola i gospodarstwa prywatnych osób. Dlatego już tradycyjnie rekonstrukcja będzie na łąkach stadniny koni w Dąbrowie Tomaszowskiej oddalonych w prostej linii o kilka kilometrów od historycznych. To świetne miejsce, bo nie jest płasko, widzowie mają naturalny amfiteatr a w tle nie ma żadnych współczesnych zabudowań, kominów, trakcji wysokiego napięcia. Można się zbliżyć do rzetelnej prawdy historycznej – dodaje koordynator rekonstrukcji.
Program uroczystości 80. rocznicy Bitew pod Tomaszowem Lubelskim
Piątek 13.09.2019 r.
godz. 10.00 – Sesja Historyczna
Sobota 14.09.2019 r.
godz. 10.00 – VIII Tomaszowski Półmaraton Pamięci Żołnierzy Września 1939
- start przy pomniku Żołnierzom Września 1939
godz. 12.00 – Prezentacja pojazdów, wyposażenia i umundurowania historycznego
- Rynek Miejski
godz. 15.00 – Msza Święta w intencji poległych Obrońców Ojczyzny
- kościół p.w. Najświętszego Serca Jezusa
godz. 16.00 – Przemarsz uczestników uroczystości z kościoła pod pomnik Żołnierzom
Września 1939 i na Cmentarz Wojenny 1939 r.
godz. 16.30 – Apel Pamięci w asyście Kompanii Honorowej 3 Batalionu
Zmechanizowanego z Zamościa
- złożenie wieńców na grobie Generała Tadeusza Piskora oraz zapalenie zniczy,
godz. 18.00 – Premierowy pokaz sztuki teatralnej o tematyce nawiązującej do czasów II
Wojny Światowej - Tomaszowski Dom Kultury
Niedziela 15.09.2019 r. - Łąki Stadniny Koni w Dąbrowie Tomaszowskiej
godz. 11.00 - VIII REKONSTRUKCJA BITEW pod Tomaszowem Lubelskim
- polowa Msza Święta w intencji Ojczyzny,
- pokaz musztry piechoty WP,
- rekonstrukcja walk pod Szarowolą i Rogóźnem
- defilada grup rekonstrukcyjnych.