Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Historia

1 listopada 2024 r.
7:31

Historia lubelskich cmentarzy. Tak wyglądały w przeszłości

Autor: Zdjęcie autora MG

Przed nami: Dzień Wszystkich Świętych i Dzień Zaduszny. Po raz kolejny będzie to okazja do odwiedzin cmentarzy. Przypominamy historię niektórych lubelskich nekropolii.

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować

Słowo cmentarz pochodzi od greckiego kojmeterjon, oznaczającego miejsce pochówku zmarłych. Nazwa ta została zapożyczona przez Rzymian, którzy zlatynizowali ją do formy coemeterium. Z czasem nowe słowo przyjęło obecnie używaną formę cmentarz.
Dawniej cmentarze lokowano przy kościołach parafialnych. Jedynie wyższe duchowieństwo, fundatorzy kościoła, właściciele ziemscy i bogaci mieszczanie byli chowani wewnątrz świątyni. Dla pozostałych osób miejscem pochówku był teren wokół kościoła. W Lublinie jednym z przykładów dawnego cmentarza przykościelnego jest plac Po Farze, w miejscu nieistniejącego już staromiejskiego kościoła parafialnego pw. św. Michała. Podczas prac archeologicznych, prowadzonych na terenie placu w latach 90. XX wieku, natrafiono na pozostałości wielu pochówków.

W XVIII w. w krajach europejskich wskazywano na niebezpieczeństwo epidemii, wynikające z obecności tysięcy pochówków, sąsiadujących z budynkami mieszkalnymi i studniami używanymi przez mieszkańców. Stopniowo wprowadzano w życie przepisy nakazujące przeniesienie cmentarzy poza granice miast. Po raz pierwszy takie przepisy wprowadzono we Francji, w 1763 roku.

W 1794 roku biskup lubelski Wojciech Skarszewski wydał pozwolenie na założenie cmentarza na gruntach należących do brygidek lubelskich. Początkowo teren nekropolii był niewielki i stanowił prostokąt o wymiarach 225 x 147 łokci (około 1,68 hektara). Z czasem, w latach 50, 70 i 90 XIX wieku, obszar ten znacznie powiększono, dzięki czemu w 1899 roku teren cmentarza rzymskokatolickiego wynosił 9,80 hektara. Ponowne rozszerzenie powierzchni cmentarza, o dodatkowe 2,90 hektara, nastąpiło w latach 20. XX wieku. W drugiej połowie XIX wieku obok nekropolii rzymskokatolickiej założono także część prawosławną i protestancką.

Podczas I wojny światowej, w 1915 r., okupacyjne władze austro-węgierskie zajęły część cmentarza na pochówki zmarłych i poległych żołnierzy. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości opiekę nad tą częścią cmentarza przejęły polskie władze wojskowe. Na terenie nekropolii i przy drodze prowadzącej do niej zasadzono drzewa. Były to lipy, dlatego dla cmentarza przyjęła się nazwa „Pod Lipkami”. W późniejszych latach ulicę prowadzącą na cmentarz od Krakowskiego Przedmieścia nazywano Cmentarną lub Cmentarzową. W XX wieku nazwę ulicy zmieniono na Lipową.

W pierwszej połowie XIX w., w związku z umocnieniem się administracji rosyjskiej na terenie Królestwa Kongresowego, liczba osób prawosławnych w Lublinie gwałtownie wzrosła. Wznoszono cerkwie, zakładano też cmentarze. W sąsiedztwie cmentarza rzymskokatolickiego przy ulicy Lipowej wytyczono część prawosławną. W początkach XX stulecia na cmentarzu prawosławnym wybudowano dwukondygnacyjną kaplicę cmentarną pw. Niewiast Niosących Wonności.

Nowy cmentarz rzymskokatolicki przy ulicy Unickiej utworzono w 1932 roku. Dwa lata później podjęto decyzję o budowie w tym miejscu kaplicy pogrzebowej. Wzniesiono ją w latach 1934–1935 według projektu lubelskiego architekta Aleksandra Gruchalskiego.
Stary cmentarz ewangelicki w Lublinie znajduje się w sąsiedztwie kościoła ewangelicko-augsburskiego przy Krakowskim Przedmieściu. Cmentarz usytuowany jest po południowej stronie świątyni, między kościołem i ulicą Krakowskie Przedmieście.

Najstarszy zachowany nagrobek pochodzi z 1787 roku. Większość nagrobków znajdujących się na terenie cmentarza przykościelnego reprezentuje styl klasycystyczny i empire. Niestety, wiele pomników nagrobnych na starym cmentarzu uległo dewastacji podczas II wojny światowej. W drugiej połowie XIX wieku założono nowy cmentarz ewangelicki w Lublinie. Usytuowano go w sąsiedztwie cmentarza rzymskokatolickiego przy ulicy Lipowej.

Cmentarz parafii św. Agnieszki znajduje się na Kalinowszczyźnie w Lublinie. Został założony w 1868 roku. W kolejnych latach był powiększany. Obecnie zajmuje 3 hektary i należy do obiektów zabytkowych.

Historia cmentarza na Majdanku sięga roku 1976. Jest to cmentarz komunalny, administrowany przez Lubelskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej. Do tej pory pochowano na nim ponad 55 tysięcy zmarłych.

Stary cmentarz żydowski w Lublinie znajduje się na lessowym wzgórzu nazywanym niegdyś „Grodziskiem” w dzielnicy Kalinowszczyzna. Najstarsza pisemna wzmianka o istnieniu cmentarza pochodzi z 1555 roku. Większość nagrobków na cmentarzu została całkowicie zniszczona podczas II wojny światowej. Zachował się natomiast w całości pierwotny teren cmentarza.

Święto Wszystkich Świętych zostało ustalone w 835 roku przez papieża Jana XI. W dawnej Polsce wierzono, że w noc poprzedzającą Dzień Zaduszny dusze zmarłych wychodzą z cmentarza i udają się do kościoła gdzie uczestniczą we mszy, którą celebruje zmarły proboszcz. Dusze zmarłych mogły również wtedy odwiedzać domostwa, dlatego wykładano dla nich poczęstunek i zostawiano na noc uchylone drzwi i furtki. Tego dnia również obdarowywano żebraków, którzy zbierali się na cmentarzu lub w jego pobliżu.

e-Wydanie

Pozostałe informacje

Zdjęcie ilustracyjne
ZDJĘCIA

66-latka z gminy Jabłoń padła ofiarą internetowych oszustów. Napisała do niej "znajoma"

Kobieta, działając pod wpływem emocji i uśpionej czujności, uwierzyła w fałszywą wiadomość o rzekomej wygranej w konkursie znanej sieci handlowej. Poniżej publikujemy zapis jej rozmowy z oszustami.

Zdjęcie ilustracyjne

Rosyjski śmigłowiec nad polskim Bałtykiem

Do incydentu doszło wczoraj wieczorem. Zdaniem DORSZ Rosja testuje w ten sposób gotowość naszych systemów obrony powietrznej.

Prypeć, miasto położone nieopodal elektrowni, zostało ewakuowane dzień po wybuchu. Miasto opuściło około 50 000 mieszkańców

39 lat od katastrofy w Czarnobylu

Mija 39 lat od katastrofy w Czarnobylu; dziś Ukraina oddaje hołd bohaterom, przypominając, że rosyjska agresja i ataki na obiekty jądrowe nadal zagrażają światu, a walka o bezpieczeństwo trwa - przekazał w sobotę szef Państwowej Służby ds. Sytuacji Nadzwyczajnych (DSNS) Ukrainy Andrij Danyk.

Szalone życie w El Cubano
Foto
galeria

Szalone życie w El Cubano

"Livin la vida loca" (Żyjąc szalonym życiem) to nie tylko tytuł popularnej piosenki Ricky'ego Martina, ale także nazwa popularnego cyklu imprez, odbywających się co tydzień w lubelskim klubie El Cubano, w trakcie których Lublin szaleje na całego. Jeśli chcecie wiedzieć, co się działo na ostatniej imprezie w El Cubano, to obejrzyjcie naszą fotogalerię.

Trener Motoru Lublin: Naszą rolą jest utrzymać czołowych piłkarzy

Trener Motoru Lublin: Naszą rolą jest utrzymać czołowych piłkarzy

Motor Lublin cały czas prowadzi rozmowy z zawodnikami na temat pozostania w klubie. Ostatnio portal weszlo.com informował za to, że Widzew Łódź jest zainteresowany sprowadzeniem Samuela Mraza.

zdjęcie ilustracyjne

Miasto uspokaja. Podatek od psa nie wróci, ale właściciele muszą pamiętać o swoich obowiązkach

W Lublinie nie wróci opłata od posiadania psów – zapewnia Ratusz. Urzędnicy przypominają jednak, że właściciele czworonogów mają obowiązki, z których wielu nie zdaje sobie sprawy.

Ponad 3 lata znęcał się nad rodziną. Teraz posiedzi w areszcie

Ponad 3 lata znęcał się nad rodziną. Teraz posiedzi w areszcie

Na pewno najbliższe 3 miesiące spędzi w areszcie 28-letni mężczyzna, który od lat gotował horror w swojej rodzinie. Grozi mu nawet 5 lat pozbawienia wolności.

Górnik Łęczna myśli już o kolejnym sezonie. Kapitan i trzech jego kolegów z nowymi kontraktami

Górnik Łęczna myśli już o kolejnym sezonie. Kapitan i trzech jego kolegów z nowymi kontraktami

Dobre wieści dla kibiców Górnika Łęczna. W piątek zielono-czarni poinformowali o tym, że przedłużyli umowy z czterema swoimi zawodnikami w tym z kapitanem – Adamem Deją

Pogrzeb papieża Franciszka. Tłumy wiernych na placu Świętego Piotra
AKTUALIZACJA

Pogrzeb papieża Franciszka. Tłumy wiernych na placu Świętego Piotra

W szybkim tempie zapełnił się plac Świętego Piotra, gdzie o godzinie 10.00 rozpoczęła się msza pogrzebowa papieża Franciszka. Plac został otwarty około godziny 5.30 i już wtedy miejsca zajęli pierwsi wierni. W uroczystościach uczestniczy m.in. prezydent Andrzej Duda z małżonką.

Densy w Berecie
Foto
galeria

Densy w Berecie

Zobaczcie, jak Lublin szalał przy najlepszych rytmach w popularnym Berecie, tworząc niezatarte wspomnienia o gorącej nocy. Przeżyjcie jeszcze raz tą magiczną atmosferę, którą udało się uchwycić w obiektywie. A ci co nie byli, niech żałują. Ekstrawaganckie stylizacje, fantastyczna zabawa, świetni ludzie i niezapomniane chwile – wszystko to znajdziecie w naszej fotogalerii.

Jedyna taka wystawa w Polsce. Artystki w świetle jupiterów w Muzeum Narodowym w Lublinie
ZDJĘCIA
galeria

Jedyna taka wystawa w Polsce. Artystki w świetle jupiterów w Muzeum Narodowym w Lublinie

Kazimierz Sichulski powiedział o Oldze Boznańskiej „Co babie do pędzla?! Jak ja nie cierpię malujących bab!”. Teraz wyjątkowe prace kobiet ujrzały światło dzienne. W Muzeum Narodowym w Lublinie została otwarta wystawa prac artystek z okresu 1850 – 1950.

Wojciech Kamiński stara się tonować nastroje w obozie PGE Startu Lublin

PGE Start Lublin zagra dzisiaj w Słupsku

W sobotę o godz. 15.30 PGE Start zmierzy się na wyjeździe Energą Icon Sea Czarnymi Słupsk.

Joanna Andruszak była bohaterką potyczki w Elblągu

PGE MKS FunFloor pokonał Energę Start Elbląg

Początek meczu w Elblągu zdecydowanie nie poszedł po myśli szczypiornistek PGE MKS FunFloor. Lublinianki przegrywały z Energą Startem aż 3:8. Do przerwy było jednak 13:13, a w drugiej połowie wszystko potoczyło się już zgodnie z planem i przyjezdne wygrały 33:25.

ChKS Chełm pokonał na wyjeździe KPS Siedlce 3:0 i awansował do finału PLS 1. Ligi

ChKS Chełm w finale PLS 1. Ligi, po zwycięstwie nad KPS Siedlce

W drugim meczu półfinałowym play-off ChKS Chełm pokonał KPS Siedlce 3:0 i awansował do finału PLS 1. Ligi

Majówka tuż-tuż. Poznaj nieoczywiste miejsca w województwie lubelskim

Majówka tuż-tuż. Poznaj nieoczywiste miejsca w województwie lubelskim

Majówka zbliża się wielkimi krokami. Biorąc zaledwie trzy dni urlopu zyskujemy aż 9 dni odpoczynku. Co przez ten czas można robić w województwie lubelskim? Podpowiadamy nieoczywiste, ale bardzo ciekawe miejsca turystyczne na Lubelszczyźnie.

ALARM24

Masz dla nas temat? Daj nam znać pod numerem:
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

kliknij i poinformuj nas!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium