Wielki Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy już za tydzień. Sztaby szykują się do zbiórki, w internecie trwają już aukcje, gdzie można wylicytować ciekawe rzeczy. A jak to się wszystko zaczęło?
Wszystko rozpoczęło się 3 stycznia 1993 roku. Wtedy odbył się pierwszy finał akcji, która w zamyśle miała być jednorazowym spontanicznym zrywem społeczeństwa zorganizowanym w odpowiedzi na potrzeby sprzętowe warszawskiego Centrum Zdrowia Dziecka. 32 lata temu nikt nie spodziewał się, że akcja przekroczy granice Polski i w najdalszych zakątkach świata będą prowadzone zbiórki. Przez lata Orkiestra na stałe wpisała się w styczniowy kalendarz imprez. WOŚP to nie tylko zakup sprzętu medycznego, ale także różnego rodzaju akcje edukacyjne i całoroczne programy medyczne, takie jak szkolenia z pierwszej pomocy czy programy profilaktyczne do walki z cukrzycą.
33. finał WOŚP
W tym roku zebrane pieniądze zostaną przeznaczone na onkologię i hematologię dziecięcą. – Choroby nowotworowe to druga, zaraz po wypadkach, najczęstsza przyczyna zgonów dzieci w Polsce. Rocznie na raka zapada około 1 100 dzieci, a 3 000 pozostaje w trakcie intensywnego leczenia. Wraz z rozwojem onkologii, liczba wyleczeń wzrosła do ponad 80%, co stawia Polskę na równi z krajami Europy Zachodniej czy Stanami Zjednoczonymi – informuje fundacja.
Ze środków zebranych podczas 33. Finału WOŚP (w niedzielę, 26 stycznia), Fundacja planuje zakupić urządzenia dla:
- chirurgii onkologicznej, m.in. zestawy laparoskopowe, roboty do chirurgii onkologicznej, cystoskopy, aspiratory ultradźwiękowe i mobilne aparaty RTG cyfrowe
- neurochirurgii, m.in. egzoskopy neurochirurgiczne, koagulacja dwubiegunowa
- diagnostyki onkologicznej, m.in. urządzenia do mapowania magnetycznego mózgu, rezonanse magnetyczne MRI, aparaty USG
- patomorfologii, m.in. aparaty do śródoperacyjnej tomografii, procesory tkankowe, skanery do preparatów histopatologicznych
- hospicjów, m.in. koncentratory tlenu, materace przeciwodleżynowe
W naszym województwie zarejestrowano 69 sztabów akcji WOŚP.
Dla dużych i małych
Przez 32 lata WOŚP wsparł leczenie najmłodszych i starszych w różnych dziedzinach medycyny. Na co były prowadzone zbiórki i ile zebrano pieniędzy?
1993 – choroby serca najmłodszych pacjentów. Zebrana kwota: 3 773 443,38 zł. Z pieniędzy zebranych podczas pierwszego finału zakupiono m.ni. kardiomonitory, defibrylatory, inkubatory, pulsoksymetry
1994 – pomoc szpitalom noworodkowym. Zebrana kwota: 4 705 567,68 zł. Zakupiono m.in. inkubatory, pompy strzykawkowe, aparaty USG, lampy do fototerapii. Do polskich szpitali trafiło 160 inkubatorów z Japonii, które rozpoczęły rozwój neonatologii
1995 – zakup sprzętu dla klinik onkologicznych. Zebrana kwota: 5 397 984,22 zł. Kupiono m.in. rezonans magnetyczny, aparaty do napromieniania, ultradźwiękowy aspirator chirurgiczny. To był pierwszy zakupiony przez orkiestrę rezonans.
1996 – ratowanie życia dzieci, które uległy wypadkom. Zebrana kwota: 6 289 210,32 zł. Zakupiono m.in. aparaty RTG, łóżka ortopedyczne, stoły ortopedyczne
1997 – ratowanie dzieci z chorobami serca. Zebrana kwota: 8,912,136.63 zł. Kupiono m.in. kardiomonitory, respiratory, inkubatory. W tym roku przekazano także blisko 157 transportów z pomocą humanitarną po wielkiej powodzi
1998 – ratowanie życia dzieci poszkodowanych w wypadkach. Zebrana kwota: 12 415 641,71 zł. Kupiono m.in. ambulansy wypadkowe, deski ortopedyczne, aparaty RTG
1999 – ratowanie życia noworodków. Zebrana kwota: 18,729,660.85 zł. Kupiono m.in. inkubatory, pulsoksymetry, aparaty do mikrometod. W tym roku zorganizowano także transport lekarstw do obozów uchodźców w Albanii
2000 – ratowanie życia dzieci z chorobami nerek. Zebrana kwota: 25,229,564.40 zł. Kupiono m.in. aparaty do dializy otrzewnowej, pojazdy do przewozu dzieci na dializy, aparaty do hemodializ
2001 – diagnostyka noworodków i niemowląt. Zebrana kwota: 24,366,827.76 zł. Kupiono m.in. nowoczesne ultrasonografy, urządzenia do badania słuchu i wzroku, pompy insulinowe. W tym roku powstają programy Leczenia i Zapobiegania Retinopatii Wcześniaków i Leczenia Pompami Insulinowymi Dzieci z Cukrzycą
2002 – ratowanie życia dzieci z wadami wrodzonymi, a w szczególności leczeniu operacyjnemu noworodków i niemowląt. Zebrana kwota: 26,291,936.80 zł. Kupiono m.in. respiratory noworodkowe, inkubatory transportowe, samochody do transportu najmłodszych. W tym roku WOŚP po raz pierwszy przekazuje dary dla hospicjów i powstaje Program Powszechnych Przesiewowych Badań Słuchu u Noworodków
2003 – zakup sprzętu medycznego dla oddziałów niemowlęcych i dzieci młodszych. Zebrana kwota: 30,116,786.01 zł. Kupiono m.in. wagi i łóżeczka niemowlęce, inhalatory, ssaki, inkubatory. W tym roku rusza Program Nieinwazyjnego Wspomagania Oddechu u Noworodków
2004 – zakup sprzętu medycznego dla oddziałów niemowlęcych i dzieci młodszych. Zebrana kwota: 27,244,441.42 zł. Powstaje Program Leczenia Osobistymi Pompami Insulinowymi Kobiet Ciężarnych z Cukrzycą. WOŚP uzyskuje status Organizacji Pożytku Publicznego. Odbywa się pierwsza licytacja złotej karty telefonicznej
2005 – nowoczesne metody diagnostyki i leczenia w neonatologii i pediatrii. Zebrana kwota: 28,915,014.05 zł. Kupiono m.in. aparaty USG, inkubatory, kardiotokografy. Została przekazana pomoc ofiarom tsunami na Sri Lance, można przekazać 1 proc. podatku na fundację
2006 – ratowanie życia dzieci poszkodowanych w wypadkach oraz naukę pierwszej pomocy. Zebrana kwota: 29 994 902,41 zł. Kupiono m.in. defibrylatory, systemy stabilizacji elementów i konstrukcji budowlanych, pompy insulinowe. Rozpoczęto program edukacyjny „Ratujemy i Uczymy Ratować” i akcja „Policz się z cukrzycą”. Przekazano specjalistyczny sprzęt dla jednostek PSP po katastrofie hali w Katowicach.
2007 – ratowanie życia dzieci poszkodowanych w wypadkach i naukę pierwszej pomocy. Zebrana kwota: 28 532 959,28 zł. Kupiono m.in. osobiste pompy insulinowe, aparat USG do diagnostyki chirurgicznej, aparaty do znieczulenia ogólnego
2008 – pomoc dla dzieci ze schorzeniami laryngologicznymi. Zebrana kwota: 32 147 539 zł. Kupiono m.in. mikroskopy operacyjne, RTG, kardiomonitory
2009 – wczesne wykrywanie chorób nowotworowych u dzieci. Zebrana kwota: 42 191 283,90 zł. Kupiono m.in. respiratory, ssaki, pompy strzykawkowe, aparaty USG i RTG. W tym roku powstał Program Wczesnej Diagnostyki Onkologicznej Dzieci
2010 – pomoc dla dzieci z chorobami onkologicznymi – na doposażenie klinik onkologicznych w sprzęt wysokospecjalistyczny. Zebrana kwota: 42 880 678,52 zł. Kupiono m.in. aparaty do znieczulania, pompy infuzyjne, kardiomonitory
2011 – zakup sprzętu dla dzieci z chorobami urologicznymi i nefrologicznymi. Zebrana kwota: 47 248 415,05 zł. Kupiono m.in. aparaty do pomiaru ciśnienia, aparaty do ciągłych metod leczenia nerkozastępczego, aparaty do hemodializ
2012 – Zdrowa mama, zdrowy wcześniak, zdrowe dziecko, czyli na zakup najnowocześniejszych urządzeń dla ratowania życia wcześniaków oraz pomp insulinowych dla kobiet ciężarnych z cukrzycą. Zebrana kwota: 50 638 801,30 zł. W tym roku przekazano maszyny do pisania dla niewidomych dzieci w Afryce. Odbyła się także pierwsza edycja konkursu „Ratujemy i Uczymy Ratować” skierowanego do uczniów klas I-III Szkół Podstawowych
2013 – ratowanie życia dzieci i godnej opieki medycznej seniorów. Zebrana kwota: 50 657 747,68 zł. Kupiono m.in. aparaty USG, kardiomonitory, podnośniki, spirometry, aparaty EKG. Fundacja zorganizowała akcję MIŚ przeciwko maltretowaniu dzieci
2014 – zakup specjalistycznego sprzętu dla dziecięcej medycyny ratunkowej i godnej opieki medycznej seniorów. Zebrana kwota: 52 448 765,49 zł. Wsparcie uzyskało 55 Szpitalnych Oddziałów Ratunkowych. Kupiono m.in. tomografy, aparaty USG, respiratory, kardiomonitory. Powstaje portal „Dobra strona Internetu” na którym podejmowana jest tematyka pozytywnych działań polskich organizacji pozarządowych w Internecie
2015 – podtrzymanie wysokich standardów leczenia dzieci na oddziałach pediatrycznych i onkologicznych oraz godnej opieki medycznej seniorów. Zebrana kwota: 53 109 702,83 zł
2016 – zakup urządzeń medycznych dla oddziałów pediatrycznych oraz na zapewnienie godnej opieki medycznej seniorom. Zebrana kwota: 72 696 501,53 zł. w tym roku przekroczono liczbę 5 000 000 noworodków przebadanych w ramach Ogólnopolskiego Programu Przesiewowych Badań Słuchu
2017 – ratowanie życia i zdrowia dzieci na oddziałach ogólnopediatrycznych oraz dla zapewnienia godnej opieki medycznej seniorom. Zebrana kwota: 105 570 801,49 zł. Internauci, uczestniczący w aukcjach Allegro dla WOŚP i wrzucający złotówki do Wirtualnej puszki w aplikacji mobilnej, dwukrotnie pobili ubiegłoroczny wynik przekazując aż 9 327 716,54 PLN.
2018 – wyrównanie szans w leczeniu noworodków. Zebrana kwota: 126 373 804,34 zł. to pierwsza edycja eSkarbonki, czyli „wirtualnej puszki” od Mastercard
2019 – dla dzieci małych i bez focha – na zakup sprzętu dla specjalistycznych szpitali dziecięcych. Zebrana kwota: 175 938 717,56 zł. powstał program Diagnostyki Chorób Reumatycznych u Dzieci. W tym roku przekroczono 1 mld złotych zebrany podczas 27. Finałów WOŚP
2020 – zapewnienie najwyższych standardów diagnostycznych i leczniczych w dziecięcej medycynie zabiegowej. Zebrana kwota: 186 133 610,66 zł. WOŚP włączył się do walki z pandemią Covid-19. Fundacja przekazała sprzęt o wartości ok 70 mln zł, dzięki którym wsparcie uzyskało: 467 szpitali, 417 DPS-ów i prywatnych domów seniorów, 60 zakładów opiekuńczo-leczniczych, 23 hospicja
2021 – otolaryngologia i diagnostyka głowy, szyi i krtani. Zebrana kwota: 210 813 830,10 zł. WOŚP założył punkt pomocy humanitarnej w Michałowie w związku z kryzysem migracyjnym na granicy polsko-białoruskiej. Jurek Owsiak został ambasadorem Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ i otrzymał nagrodę Architekta Zrównoważonego Rozwoju ONZ
2022 – okulistyka dziecięca. Zebrana kwota: 224 376 706,35 zł. na Ukrainę została przekazana pomoc humanitarna, m.in. sprzęt jednorazowego użytku. Zakupiono respiratory, kardiomonitory, aparaty USG i EKG
2023 – walka z sepsą dla dużych i małych. Zebrana kwota: 243 259 387,25 zł. fundacja włączyła się w pomoc ofiarom trzęsienia ziemi w Turcji. Lidia Niedźwiedzka-Owsiak i Jerzy Owsiak zostali laureatami tegorocznego Medalu Wolności Słowa w kategorii Obywatelka/Obywatel
2024 – pomoc dzieciom i dorosłym po pandemii Covid19. Zebrana kwota: 281 879 118,07 zł
Niezwykle ważne wsparcie
Z Wielką Orkiestrą Świątecznej Pomocy od lat współpracuje lubelska okulistyka. Profesor Robert Rejdak podkreśla, że gdyby nie WOŚP, polska medycyna byłaby daleko w tyle za światowymi standardami.
– To wsparcie jest dla nas niezwykle ważne, przede wszystkim w kontekście pomocy najmłodszym pacjentom. Na początku nasze działania koncentrowały się na leczeniu retinopatii wcześniaczej – mówi prof. Rejdak. – Dzięki środkom pozyskanym od WOŚP na Lubelszczyźnie stworzyliśmy kompleksowy system opieki nad dziećmi dotkniętymi tym schorzeniem. Zapewniliśmy regularne badania, leczenie w naszej klinice oraz sprzęt diagnostyczny na światowym poziomie. Ten sprzęt otrzymywaliśmy od WOŚP przez wiele lat, co znacząco wpłynęło na jakość opieki.
W 2022 roku WOŚP grał dla okulistyki dziecięcej. Do lubelskiej kliniki niedawno trafił sprzęt o wartości przekraczającej 4 miliony złotych. To urządzenia najnowszej generacji, które wykorzystywane będą zarówno do diagnostyki, jak i do najbardziej skomplikowanych operacji. Wśród przekazanego sprzętu między innymi nowoczesny mikroskop operacyjny oraz sprzęt do przeprowadzania operacji zaćmy, jaskry, a także zabiegów na ciele szklistym i siatkówce. Chociaż głównymi beneficjentami są dzieci, to z tego sprzętu korzystają także dorośli pacjenci.
– WOŚP wspiera nas również w wyjątkowych sytuacjach, takich jak działania wojenne na Ukrainie – mówi prof. Rejdak. – Na początku konfliktu, gdy przyjeżdżały do nas dzieci z Ukrainy, Orkiestra na naszą prośbę zakupiła najnowocześniejszy ultrasonograf, który od tamtej pory służy naszym pacjentom. Chciałbym podkreślić, że nasza klinika opiekuje się pacjentami z całego makroregionu, obejmującego nie tylko Lubelszczyznę, ale także inne województwa, od Krakowa i Rzeszowa po Radom i Białą Podlaską. W praktyce można powiedzieć, że z naszej pomocy korzystają pacjenci z całej Polski.
Jak podkreśla profesor, Gdyby nie WOŚP, lubelska okulistyka cofnęłaby się w rozwoju o kilkanaście lat. Brak nowoczesnego sprzętu oznaczałby nie tylko niższy standard opieki, ale także ograniczenie możliwości szkolenia personelu i wymiany doświadczeń z ośrodkami na świecie. Dzięki wsparciu WOŚP mogą nie tylko zapewniać najwyższy poziom opieki, ale także rozwijać innowacyjne projekty, takie jak cyfrowa diagnostyka i badania przesiewowe w szkołach. Prowadzone są m.in. program Lubelska Unia Cyfrowa, który umożliwia wykrywanie wad refrakcji i innych patologii u dzieci.
– Bez wsparcia WOŚP nie bylibyśmy w stanie realizować naszych działań na tak wysokim poziomie. Współczesna medycyna opiera się na zaawansowanych technologiach, a ich brak oznaczałby utratę możliwości leczenia pacjentów według światowych standardów – dodaje Rejdak.
Żyję dzięki WOŚP
Norbert urodził się z poważną wadą serca. Od początku swojego życia przeszedł już kilkanaście operacji ratujących życie. Zawsze wtedy towarzyszyło mu czerwone serduszko z napisem „Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy”.
– 31 lat temu jako noworodek trafiłem do inkubatora. Sprzęt ten był zakupiony dzięki pierwszej zbiórce Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Miałem szczęście, że urodziłem się w tym samym roku, w którym orkiestra rozpoczęła swoją działalność. Ten inkubator dosłownie uratował mi życie – mówi Norbert. – Życie przede wszystkim zawdzięczam moim rodzicom, którzy walczyli o moje zdrowie i zapewnili mi leczenie. Jednak nie można pominąć roli lekarzy i Jurka Owsiaka wraz z tysiącami ludzi, którzy wsparli WOŚP. To dzięki nim noworodki takie jak ja mogły otrzymać potrzebną opiekę medyczną.
Norbert do dzisiaj jest pod specjalistyczną opieką medyczną i odwiedzając szpitale widzi i korzysta ze sprzętu z logiem WOŚP. Także jego córka miała wykonywane badania za pomocą sprzętu zakupionego przez fundację. Ten widok przypomina mu jego sytuację i sprawia, że teraz on pomaga. Tak jak kiedyś inni pomogli jemu. Włącza w to także swoją 7-letnią córkę. Na razie wspierają akcję finansowo albo wystawiając coś na aukcję, ale w przyszłym roku chcą zostać wolontariuszami.
Nie rozumie całego hejtu wylewanego na fundację i Jurka.
– Wydaje mi się, że często wynika on z mieszania polityki z dobroczynną inicjatywą. Ludzie żyją w swoich „bańkach informacyjnych” i często kierują frustrację na takie akcje, zamiast spojrzeć na fakty. Sprzęt zakupiony przez WOŚP jest w każdym szpitalu. Wystarczy przejść się po placówkach i zobaczyć, jak wiele urządzeń z serduszkami faktycznie ratuje życie – podkreśla Norbert.