"Mniej narzekania, więcej zorganizowanego działania", tymi słowami podsumował swój sobotni wykład pt. "Ustroje a warunki życia w kraju", ceniony ekonomista i były wiceprezes Rady Ministrów i minister finansów Leszek Balcerowicz w Lubelskiej Akademii WSEI.
-Zwykle koncertuje się nad tym, co uważam za najważniejsze, a mianowicie: jaki jest zły a jaki jest dobry ustrój. Polska miała po II wojnie światowej do 1989 roku zły ustrój, który dławił praworządność i demokrację oraz własność. Zapłaciliśmy za to cenę zacofania. Ostatnio po 89 roku nadrabiamy stracony czas, pod względem praworządności i usytuowania w Europie a przede wszystkim gospodarki. I pytanie co dalej? Sukcesy przeszły i automatycznie, nie przekładają się na przyszłość . Trzeba się organizować i dbać o to żeby siły wsteczne nie triumfowały. To jest takie wyzwanie jak sądzę, obecnie również przed Polską- mówił w rozmowie dla naszej redakcji pan Leszek Balcerowicz.
Były Wiceprezes Rady Ministrów zauważył, że w ostatnim czasie nastąpiły pozytywne zmiany w Polsce obejmujące dwie dziedziny - wolne media oraz praworządność w prokuraturze i sądach. Źle ocenił za to brak postępów w gospodarce. - Pierwszą dobrą zmianą było przywrócenie wolności mediów - to znaczy odpartyjnienie mediów, nazywanych publicznymi, które w gruncie rzeczy, były partyjnymi -to jest bardzo ważne. Po drugie przywracanie praworządności co oznacza, głównie odpartyjnianie prokuratury -to nie jest jeszcze zakończone - a powinno być. A także sądy, które muszą być przecież bezstronne, żeby były sprawiedliwe- mówił Leszek Balcerowicz. I kontynuował:- Natomiast nie ma prawie żadnego postępu do tej pory w gospodarce, bo nie ma cofnięcia PiS-owskich nacjonalizacji. Mamy rekordowo dużo na tle w większości Europy, własności państwowej, a socjalizm się nigdzie nie sprawdził. Po drugie, w dalszym ciągu utrzymywana jest sytuacja w której mamy wysokie wydatki w konsekwencji wysokie podatki, a na dodatek deficyt za którego finansowanie Polska bardzo dużo płaci- trzeba naciskać- tłumaczył Balcerowicz.
Balcerowicz podkreślił, że wysokości podatków zawsze ostatecznie zależy od wydatków, w związku z tym, trzeba się koncentrować na tych nadmiernych. - Rekordowo duże są wydatki socjalne, bo nie to że deficyt i wysokie podatki, nie wynikają z tego, że za dużo wydaje się na obronę to jest od dwóch do czterech procent, nie na edukację, która zawsze jest socjalna. W Polsce rekordowo duże mamy wydatki na renty i emerytury, między innymi dlatego, że PiS obniżył, czyli przywrócił wcześniejszy wiek emerytalny, a obecna koalicja- na razie przynajmniej- nie zapowiada i to są miliardy złotych- mówił ekonomista. Nie ma sensu narzekać na to, że się za mało z budżetu wydaje, na to czy owo. Trzeba naciskać na to skąd wziąć pieniądze a one biorą się albo z wyższych podatków albo z większego długu, czego nikt nie chce- czyli ze wzrastających niektórych wydatków.
Były polityk wypowiedział się również na temat protestów rolników na granicy. Według jego zdania blokowanie granicy nie powinno być tolerowane. Bez względu na to czy postulaty są słuszne czy nie. Uważa też, że jeśli były jakiekolwiek powody do protestów, to powinny być one kierowane do Unii Europejskiej. - Ja nie podzielam zdania, że UE w czymś zawiniła, ale konkretnie . Na szczęście jesteśmy jej członkiem i pewne sprawy są rozwiązywane na poziomie członkowskim - podsumował pan Leszek Balcerowicz.
-Za nami bardzo ciekawy wykład, który pokazał nam punkt widzenia profesora Balcerowicza, jednego z ojców naszych przemian systemowych i transformacji ustrojowej. Pan profesor przedstawił wpływ konstrukcji, można powiedzieć prawnej w poszczególnych ustrojów na wyniki ekonomiczne, zarówno w ujęciu makroekonomicznym jak i ekonomicznym. Pokazał nam, w jakim kierunku należy modernizować i reformować, polski ustrój społeczno-gospodarczy w kontekście zrównoważonego rozwoju, ale także stymulowania wzrostu gospodarczego i rozwoju przedsiębiorczości - mówił Tomasz Wołowiec, prorektor ds. nauki i współpracy międzynarodowej w Lubelskiej Akademii WSEI. I dodał :- Myślę, że demokracja jest najlepszym ustrojem, nikt lepszego ustroju nie wymyślił choć oczywiście, zalety systemu demokratycznego w dużej mierze zależą od jakości rządzących, od jakości struktur społeczno-gospodarczych. System prawny, musi chronić przede wszystkim, wolność jednostki, wolność gospodarczą, ale także prawo własności i to wszystko powinno być skonfigurowane z prostym racjonalnym systemem podatkowym.
Na wykład w Lubelskiej Akademii WSEI mógł przyjść każdy chcący zagłębić tematy wpływu ustrojów politycznych na warunki życia obywateli. Po nim uczestnicy wydarzenia wzięli udział w dyskusji z jednym z najbardziej znaczących ekonomistów w Polsce.