Tkaczka z powiatu włodawskiego nagrodzona

Pani   Stanisława   Kowalewska   – tkaczka   z   Nowego   Holeszowa   (pow.   włodawski,   woj.   lubelskie)   –   została   uhonorowana nagrodą  przyznaną  przez  Burmistrza  Miasta  Łowicz.  Pani  Stanisława,  wraz  z delegacją  z lubelskiego skansenu, odsłoniła 8 września na Starym Rynku w Łowiczu „Gwiozdę Łowicko”   ze   swoim   imieniem i nazwiskiem. Jest ona pierwszą osobą z naszego województwa, która otrzymała takie wyróżnienie. 

Nagroda od 2011 roku przyznawana jest w dwóch kategoriach: twórcom ludowym oraz za upowszechnianie i ochronę kultury ludowej.

Stanisława Kowalewska współpracuje z Muzeum Wsi Lubelskiej od dwudziestu lat. Jak informuje skansen - zajmuje   się   nie   tylko tkactwem,   ale   i   krawiectwem   ludowym.   Jest   trzykrotną   stypendystką   Ministra   Kultury   i Dziedzictwa   Narodowego   (także   tegoroczną)   oraz   laureatką   Nagrody   im.   Oskara   Kolberga „Za   zasługi   dla   kultury   ludowej”   z   2013   r.   Jej   domeną   są   perebory.   Ten   ornament   tkacki występował   w   północno-wschodniej   części   Polski.   Na   terenie   obszaru   kulturowego Lubelszczyzny   pokrywał   się   z   zasięgiem   stroju   nadbużańskiego   i   włodawskiego.   Był elementem   zdobiącym   m.in.   koszule,   spódnice,   zapaski   i   zawojki   na   głowę.   Już   przed   II wojną światową perebory były rzadko wykonywane. Umiejętność ich tkania przetrwała dzięki nielicznym   tkaczkom,   które   zaczęły   wykonywać   prace   na   konkursy   muzealne   m.in.   dzięki Stanisławie Kowalewskiej. Perebory nauczyła ją tkać matka chrzestna – tkaczka Stanisława Baj. Pani Stanisława tka od czternastego roku życia (czyli od 1958 r.). Od lat jest ekspertem w​ dziedzinie   tkactwa   w   Nadbużańskim   Uniwersytecie   Ludowym   w   Husince.   Tkaczki   tam zgromadzone doprowadziły do wpisania „Pereborów – nadbużańskich tradycji tkackich” na Krajową listę   niematerialnego   dziedzictwa   kulturowego.   Pani   Stanisława   chętnie   dzieli   się swoimi umiejętnościami i wiedzą. Współpracuje z wieloma instytucjami kultury, bierze udział w   konkursach.   Jest   aktywną   twórczynią,   a   swoją   pracą   przyczynia   się   do   zachowania   i kontynuacji   elementów   kultury   nadbużańskich   terenów,   m.in.   poprzez   pokazy   i   warsztaty. Prowadzi   własną   pracownię   tkacką   w   Nowym   Holeszowie,   która   znajduje   się   na   „Szlaku tkackim Południowego Podlasia i Polesia – perebor”. Odtwarza i upowszechnia tradycyjne wzory, ale również tworzy własne wzornictwo w oparciu o perebory.

Muzeum Wsi Lubelskiej ma w swoich zasobach 200 tego typu ornamentów.