Żydów mordowali bandyci, a nie mieszkańcy i partyzanci AK

Chodzi o przewodnik "Śladami Żydów. Lubelszczyzna”, opublikowany w 2011 roku. Publikację wydało Stowarzyszenie Panorama Kultur. Z książki wynikało, że w lipcu 1944 roku mieszkańcy Uchań wspólnie z polskimi partyzantami zamordowali 80 Żydów, którzy ukrywali się w lasach.

Informacja ta wzburzyła zarówno mieszkańców Uchań, jak i weteranów ze Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. AK-owcy z okręgu zamojskiego skierowali przeciwko wydawcy książki sprawę do sądu i wygrali. Okazało się, że mord dotyczył nie 80., a najwyżej siedmiu Żydów. Zginęli oni z rąk bandytów, którzy po zakończeniu okupacji wstąpili w szeregi milicji.

Wydawca publikacji musi teraz przeprosić weteranów oraz wysłać do bibliotek erratę, prostującą kłamstwo. Stowarzyszenie zobowiązano również do publikacji przeprosin na łamach ogólnopolskich i lokalnych mediów.

Dlaczego w książce znalazła się nieprawdziwa informacja? Przygotowując publikację autorzy trafili na relację Mosze Opatowskiego, mieszkańca Lublina, który w czasie okupacji ukrywał się w okolicach Uchań. Wspomina on o ok. 80 Żydach ukrywających się w tym rejonie. Ze wspomnień wynika, że okupację przeżyło tylko 9 z nich.

- W trakcie prac redakcyjnych, informacja ta została streszczona w wyjątkowo niefortunny sposób, zniekształcający treść wypowiedzi Mosze Opatowskiego i sugerujący, że wszystkie z tych 80 osób zostały zaatakowane na dwa tygodnie przed końcem okupacji niemieckiej. Nie jest to prawdą - przyznaje Emil Majuk, prezes Stowarzyszenia Panorama Kultur. - Według relacji zginęło wtedy 6 lub 7, a nie 70 osób. Zniekształcenie informacji w ten sposób nie było celowe i wynikło z błędu w procesie redakcji tekstu. Nie było naszym celem skandalizowanie, ani obrażanie i zniesławianie nikogo.

Wydawca jeszcze przed zakończeniem procesu przeprosił za błąd.