Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Autor

Andrzej Tołpyho

Lista artykułów:

Restauracja i Hotel Bristol, Nowa Aleksandria, 1912 rok

Historia: Puławy ku Odrodzonej. A jednak wojna!

28 lipca 1914 r. Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii. Pretekstem dla wiedeńskiej partii wojennej było zabójstwo arcyksięcia Franciszka Ferdynanda z małżonką, dokonane miesiąc wcześniej w Sarajewie przez grupę młodych spiskowców serbskich. Wypadki potoczyły się lawinowo i na koniec sierpnia 1914 r. na frontach europejskich stanęły przeciw sobie armie dwóch bloków państw: trójprzymierza Niemiec, Austro-Węgier i Włoch oraz trójporozumienia Wielkiej Brytanii, Francji i Rosji, zwanego Ententą. 6 kwietnia 1917 r. do wojny po stronie aliantów przystąpiły Stany Zjednoczone, nadając wojnie charakter ogólnoświatowy (pod koniec sierpnia 1914 r. również po stronie Ententy opowiedziała się Japonia).

Pałac około 1735 r. po odbudowie według projektu Johanna Deybla

Dzieje Puław: Jak Puławy stały się wiejską rezydencją magnacką

W dobrach tych, leżących na terenie kilku województw, wyróżniały się cztery rezydencje: Brzeżany, Sieniawa, Puławy i Wilanów. Ta ostatnia – w Wilanowie – została w 1730 r. odstąpiona w dożywocie królowi Augustowi II w zamian za Pałac Błękitny w Warszawie. W ten sposób powstała potrzeba zorganizowania letniej rezydencji Czartoryskich. Wybór padł na rodowy pałac Marii Zofii w Puławach. Pałac, zniszczony w trakcie najazdu szwedzkiego w 1706 r. wymagał remontu. Prowadzone prace w tym zakresie były niemrawe i nieudolne. Dlatego księżna Maria Zofia zleciła wykonanie nowego projektu prac remontowych i przebudowy niemieckiemu architektowi, Janowi Zygmuntowi Deybelowi.

Herb „Pogoń Litewska”
HISTORIA

Dzieje Puław: Pogoń litewska. Analiza herbu Czartoryskich

Herb to ustalona według reguł heraldycznych oznaka osoby, rodziny, miasta, prowincji czy państwa. Natomiast herby rycerskie, znane od XIV wieku, były dziedzicznymi oznakami przynależności do stanu szlacheckiego. Wywodziły się od znaków umieszczanych na barwionych chorągwiach, a od XII wieku także na różnych częściach uzbrojenia w celu odróżnienia oddziałów i poszczególnych rycerzy średniowiecznych.

Pałac Książąt Czartoryskich w Sieniawie. Obraz Juliusza Kossaka

Dzieje Puław. Oto pierwszy z Czartoryskich związany z Puławami

Kolejną ważną postacią w dziejach Puław, ale również Rzeczypospolitej, jest August Aleksander Czartoryski (1697-1782), drugi z kolei (po Kazimierzu) wybitny przedstawiciel rodu, twórca potęgi rodowej Familii, pierwszy z Czartoryskich związany ściśle z Puławami.

Maria Zofia z Sieniawskich ks. Czartoryska

Dzieje Puław: "Takie nic dobrego, a uparta niezmiernie”

11 czerwca 1731 r. w kościele O.O. Reformatów w Warszawie odbył się ślub Marii Zofii z Sieniawskich, wdowy po wojewodzie płockim Stanisławie Denhoffie, z księciem Augustem Aleksandrem Czartoryskim, wojewodą ruskim. Oto, jak o ślubie tym pisał do swej bratowej Fryderyk Michał Czartoryski, podkanclerzy litewski:

Wielki książę Giedymin (ok. 1275-1341)

Dzieje Puław: Czartoryscy – w gąszczu przodków

Początki rodu książąt Czartoryskich giną w mrokach dziejów

Kościół we Włostowicach
HISTORIA

Dzieje Puław: Losy kościoła włostowickiego po najeździe szwedzkim

Najazd szwedzki przyniósł, oprócz zniszczeń pałacu, także ograbienie i zniszczenie kościoła we Włostowicach. Szalejąca w dwa lata później zaraza, której początek datuje się na 24 sierpnia 1708 r., zdziesiątkowała mieszkańców, a dużą część pozostałych przy życiu wypędziła do lasów.

Pałac puławski przed najazdem szwedzkim

Dzieje Puław: Odbudowa pałacu po najeździe szwedzkim

Pod koniec 1716 r. po raz ostatni podczas wojny północnej miał miejsce przemarsz wojsk przez Lubelszczyznę. Czy oznaczało to koniec kłopotów mieszkańców Puław?

Rodzina Sieniawskich: Stanisław Ernest Denhoff, Adam Mikołaj Sieniawski, Elżbieta Sieniawska, Maria Zofia Denhoffowa

Dzieje Puław: Region w okresie najazdu szwedzkiego

Kolejnymi właścicielami Puław zostali Elżbieta Helena z Lubomirskich i Adam Mikołaj Sieniawscy. Sporną sprawą jest data wniesienia w posagu przez jedyną córkę marszałka wielkiego koronnego Stanisława Herakliusza Lubomirskiego i Zofii z Opalińskich dóbr końskowolskich z Puławami Adamowi Mikołajowi Sieniawskiemu. Według jednej wersji nastąpiło to wraz z wyjściem za mąż, a więc w 1686 r. Według drugiej wersji fakt ten nastąpił dopiero po śmierci S. H. Lubomirskiego w 1702 r.

Plan sytuacyjno-wysokościowy ujęcia wody na wzgórzu we Włostowicach

Przekrój przez zbiornik osadnikowo-rozdzielczy na włostowickim ujęciu wody

Przewody puławskiego wodociągu: a) rura ołowiana, b) rura gliniana

Dzieje Puław: Puławski wodociąg z XVII wieku

Jednym z urządzeń XVII-wiecznych Puław, reprezentatywnym dla tamtejszej kultury technicznej, jest wodociąg, umożliwiający funkcjonowanie w rezydencji pałacowej sadzawek, basenów i fontann przez skierowanie do parku i pałacu dużych ilości wody.