Były ostrzeżenia o niezgodności z prawem, ale wszystko wskazuje na to, że uchwała w sprawie miejskich czynszówek wejdzie w życie. Lokatorzy z pleśnią na ścianach zapłacą mniej. Na razie jednak, Zakład Gospodarki Lokalowej podchodzi do sprawy ostrożniej i zapowiada 3-miesięczne okresy wypowiedzenia dotychczasowych warunków najmu.
Pierwszą wersję wieloletniego programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem miasta Biała Podlaska na lata 2021 – 2025 w kwietniu wojewoda lubelski unieważnił. W rozstrzygnięciu nadzorczym wskazał m.in. na braki niektórych elementów programu, które są określone ustawowo i na nieprecyzyjność niektórych zapisów. Poza tym, w ocenie wojewody, nie można stosować czynników podwyższających lub obniżających stawkę czynszu wyrywkowo.
Nowy projekt uchwały uwzględniający te uwagi przygotował klub Białej Samorządowej. Pomimo ostrzeżeń radców prawnych magistratu o niezgodności z prawem niektórych zapisów, rada (głosami Białej Samorządowej i Zjednoczonej Prawicy) go przyjęła pod koniec kwietnia.
– Czynniki biologiczne, o których mowa w programie nie są przewidziane w przepisach. Pleśń czy grzyb nie są bowiem czynnikami technicznymi. Mogą wynikać z niewłaściwej eksploatacji lokalu przez mieszkańca – zwracał wtedy uwagę mecenas Przemysław Bałut. Ale wbrew tym opiniom, wojewoda tym razem uchwały nie zakwestionował. 25 maja nabrała mocy prawnej. – Jej zapisy przywracają elementarną sprawiedliwość w stosunku do mieszkańców zasobu ZGL, którzy będą mogli skorzystać z ulg i zwolnień– podkreśla Bogusław Broniewicz (Biała Samorządowa), przewodniczący rady. Stawka bazowa ma być bowiem modyfikowana w zależności od standardów mieszkań. Mniej zapłacą ci z lokali usytuowanych na poddaszu, bez podpięcia do miejskiego wodociągu czy z "ciemną kuchnią". Niższy czynsz dotyczyć będzie także tych mieszkań, gdzie występuje grzyb czy pleśń. – Będziemy monitorować, jak uchwała jest wdrażana w życie– zapowiada Broniewicz.
Ale lokatorzy kamienic położonych w centrum miasta, których standard jest najgorszy już się cieszą. To często mieszkania bez dostępu do ciepłej wody czy centralnego ogrzewania. – Wcześniej odebrano nam ulgi i skonfrontowano z podwyżką, u niektórych nawet 200 – procentową– przypomina Wanda Koziara, lokatorka jednego z takich mieszkań. – Tymczasem ulgi w lokalach o gorszym standardzie stosowane są przez samorządy w całej Polsce– przekonuje. W nowej uchwale znalazło się zastrzeżenie, że stawka bazowa w latach 2022–2025 roku może być podwyższona maksymalnie o 15 proc. w skali roku.
– Wcześniej propozycja zakładała wysoką podwyżkę, która godziła w podstawowy byt mieszkańców. Dlatego teraz zawarliśmy zapis, aby był to proces dochodzenia do wyższej bazy–tłumaczy przewodniczący rady.
Jednak problem złych warunków niektórych lokali nadal pozostaje. – W czasie tej półrocznej dyskusji na ten temat, zwracaliśmy uwagę, że przez ostatnie lata praktycznie nie poczyniono żadnych remontów. To zaniechania kilkunastoletnie, może nawet kilkudziesięcioletnie– stwierdza przewodniczący rady. Ale liczy, że to się zmieni. – Program będzie podlegał okresowej ocenie przez radę. Chodzi o to, by sprawdzać, czy remonty i poprawa warunków mieszkań rzeczywiście mają miejsce– dodaje Broniewicz.
Tymczasem, prezes miejskiej spółki studzi emocje. – Uchwała wpłynęła do wojewody 10 maja i od tej daty ma on 30 dni na stwierdzenie jej nieważności. Termin ten jeszcze nie upłynął. Poprzednia uchwała została unieważniona dokładnie 30 dnia od daty jej dostarczenia – zwraca uwagę Wojciech Chilewicz. Ustawa o samorządzie gminnym rzeczywiście daje wojewodzie 30 dni. Na razie nie wiadomo, kiedy nowe zapisy wejdą w życie. – Wdrożymy zapisy uchwały w możliwie najkrótszym czasie. Do przeliczenia stawki czynszu pozostaje ponad 700 lokali. Należy mieć na uwadze, że zmiany wymagają wypowiedzenia warunków najmu z 3–miesięcznym okresem wypowiedzenia– wyjaśnia szef ZGL. – Strata, jaka zostanie wygenerowana w konsekwencji wdrożenia uchwały zostanie obliczona po ustaleniu wysokości stawki czynszowej we wszystkich lokalach–dodaje na koniec Chilewicz.
Z kolei, rzeczniczka wojewody jednoznacznie już potwierdza. - W ocenie organu nadzoru brak jest podstaw prawnych do podjęcia działań nadzorczych wobec uchwały z 29 kwietnia- zaznacza Agnieszka Strzępka.
Stawka bazowa czynszu wynosi teraz 7,40 zł za mkw.