Z Martą Montusiewicz, rzeczniczką Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie rozmawiamy o zmianach w Programie Czyste Powietrze
Ten tekst ukazał się 19 czerwca 2020 r. w specjalnym dodatku do "Dziennika Wschodniego" - "Ekologiczny Dom".
- Program Czyste Powietrze działa już od dwóch lat. Jakim zainteresowaniem się cieszy?
– Zainteresowanie Programem nie słabnie. Każdego dnia wpływają nowe wnioski o dofinansowanie, beneficjenci dzwonią, pytają, a od 1 czerwca wznowiona została bezpośrednia obsługa w Biurze Programu przy al. Kraśnickiej 31.
- Ile do tej pory zostało złożonych wniosków w ramach tego programu w województwie lubelskim? Ile osób otrzymało pieniądze?
– Do chwili obecnej mieszkańcy województwa lubelskiego złożyli 9687 wniosków o dofinansowanie. Środki na sfinansowanie przedsięwzięć otrzymało już 2491 wnioskodawców. Do tej pory w lubelskim funduszu przyznano dotacje w wysokości 172 761 984 zł oraz pożyczki w wysokości 14 150 447 zł, co stawia nas na 4 miejscu w Polsce pod względem wielkości dofinansowania inwestycji, za województwem mazowieckim, małopolskim i śląskim. Budżet całego Programu wynosi 103 mld zł i będziemy z niego korzystać w miarę zapotrzebowania.
Należy podkreślić, że realizacja dotychczasowych inwestycji oznacza ograniczenie emisji CO2 mierzone w dziesiątkach tysięcy ton, o dziesiątki ton mniejszą emisję tlenków azotu, setki ton mniej pyłów, czy ograniczenie zużycia energii rzędu setek milionów kWh.
- Do Czystego Powietrza wprowadzono ostatnio zmiany. Jakie?
– Uproszczony i skrócony został proces aplikacyjny w ramach Programu. Zmianie i uproszczeniu uległy także kryteria dochodowe i rezygnacja z powiązania intensywności dofinansowania z siedmioma grupami dochodowymi. Wprowadzono dwie grupy: Beneficjentów uprawnionych do podstawowego poziomu dofinansowania i Beneficjentów uprawnionych do podwyższonego poziomu dofinansowania. Co ważne Czyste Powietrze zostało zintegrowane z programem „Mój Prąd” przez możliwość uzyskania dotacji na montaż instalacji fotowoltaicznej, bez konieczności składania dwóch osobnych wniosków. Poziom dotacji powiązany z efektem ekologicznym – bonus za niskoemisyjność i odnawialność.
- W program włączono też sektor bankowy.
– Tak, stanie się on źródłem finansowania uzupełniającego i pomostowego. Wzmocniona została również współpraca z gminami. Z kolei dofinansowanie przedsięwzięć w nowobudowanych budynkach zostało wyłączone. Docelowo stworzona ma też zostać platforma internetowa z informacjami na temat kwalifikujących się urządzeń, materiałów i usług (w tym charakterystyk technicznych), które będą finansowane w ramach Programu.
- Jak bardzo te zmiany usprawnią rozpatrywanie wniosków?
– Przede wszystkim skrócą czas rozpatrywania wniosków o dofinansowanie z 90 do 30 dni. Wniosek został uproszczony i bazuje tam, gdzie to możliwe na oświadczeniach Wnioskodawcy, a nie urzędowych zaświadczeniach. Zrezygnowano z siedmiu progów dochodowych oraz badania dochodów wszystkich członków gospodarstwa domowego. Do podstawowego poziomu dofinansowania uprawnieni są w równym stopniu wszyscy właściciele i współwłaściciele domów jednorodzinnych, których roczny dochód nie przekracza 100 000 zł. Sam wniosek również wypełnia się bardziej intuicyjnie – pola formularza nie dotyczące konkretnego beneficjenta nie są aktywne.
Co więcej, od 10 czerwca chętni do skorzystania z programu mają możliwość skorzystania z nowego ułatwienia – wnioski można składać drogą elektroniczną poprzez portal gov.pl. Wnioski te podpisujemy kwalifikowanym podpisem elektronicznym, bądź przy pomocy profilu zaufanego. Na portalu gov.pl znajdziemy wszelkie informacje, jak założyć taki profil, bardzo przydatny w kontaktach z urzędami drogą elektroniczną. Innym ułatwieniem jest uruchomione na stronie kalkulatorczystepowietrze.kape.gov.pl narzędzie do wyliczenia grubości ocieplenia budynków dla osób starających się o dotacje na termomodernizację domu jednorodzinnego.
Jest szybciej, prościej i, co najważniejsze, w miarę realizacji programu, żyjemy w coraz zdrowszym otoczeniu.
- Jak zmieni się sama realizacja wniosków?
– Szybsza procedura oceny wniosków oznacza, że beneficjenci Programu będą mogli szybciej zrealizować przedsięwzięcia, polegające na wymianie kotłów i termomodernizacji budynków i szybciej otrzymać środki od wojewódzkich funduszy.
- Mówimy o osobach, które dopiero planują złożenie wniosków.
– Osoby, które nie rozpoczęły przedsięwzięcia przed 15 maja 2020 r. mogą złożyć wnioski na nowych zasadach. W nowej wersji PP Czyste Powietrze kwalifikowane są koszty przedsięwzięć zakończonych i rozpoczętych do 6 miesięcy przed złożeniem wniosku o dofinansowanie, jednak nie rozpoczęte wcześniej niż 15 maja 2020 r. Zatem potencjalni beneficjenci, którzy rozpoczynają inwestycję w tym momencie mają pół roku na złożenie wniosku o dofinansowanie.
- A co z osobami, które dalej czekają na realizację, na środki z tego programu? Czy epidemia wpłynęła na czas rozpatrywania wniosków i wypłatę pieniędzy?
– Procedura związana z oceną wniosków i podpisywaniem umów została uproszczona już w lipcu 2019 r. Jednak zgodnie z zasadą, że każdego wnioskodawcę obowiązuje ta procedura, która była ważna na dzień składania wniosku o dofinansowanie, wnioskodawcy sprzed lipca 2019 r. są zobowiązani do podpisania umów w siedzibie WFOŚiGW w Lublinie. W związku z pandemią Covid-19 było to utrudnione. Dobra wiadomość jest taka, że od 11 maja podpisywanie umów zostało wznowione, przy zachowaniu wymaganych standardów sanitarnych. Dlatego liczymy na to, że wszyscy nasi beneficjenci już wkrótce otrzymają środki na realizację zaplanowanych przedsięwzięć.