Rząd szykuje Polaków do obrony cywilnej. "Musimy być gotowi na każdy scenariusz"

W piątek szefowie MSWiA i MON przedstawili założenia do ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej. Nowe regulacje mają usunąć lukę prawną, którą spowodowało wejście w życie ustawy z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny.

– Państwo ma obowiązek bronić swoich mieszkańców. Ma otaczać ludność cywilną ochroną, tworzyć procedury i rozwiązania, które w sytuacjach zagrożenia zadziałają tak, aby każdy Polak mógł czuć się bezpiecznie – podkreśla minister spraw wewnętrznych i administracji, Marcin Kierwiński.

Niebawem projekt ustawy trafi do konsultacji społecznych. Obecnie jest analizowany z samorządowcami, którzy będą odgrywać kluczową rolę w obronie cywilnej i ochronie ludności. - Ludzie, mieszkańcy są naszą największą siłą, ale każdy musi wiedzieć co ma robić w sytuacji kryzysowej. Ustawa będzie jednym z najważniejszych dokumentów jaki przyjmiemy w tej kadencji – zaznacza szef MON.

Na czele obrony cywilnej RP stanie minister spraw wewnętrznych i administracji. Powstanie też  Korpus Ochrony Cywilnej, który ma chronić ludność cywilną w przypadku konfliktu zbrojnego. Ma być złożony z funkcjonariuszy policji, innych służb podległych MSWiA oraz funkcjonariuszy ochotniczej straży pożarnej. Członkowie korpusu będą zwolnieni z mobilizacji do wojska w czasie wojny.

Szef resortu obrony narodowej uważa, że "musimy być gotowi na każdy scenariusz". - Nie mówimy tego, żeby straszyć, ale żeby odstraszyć potencjalnego przeciwnika. Dlatego zwiększamy zdolności Wojska Polskiego, dlatego stawiamy na indywidualne wyposażenie żołnierzy. Na aktywność Polski w Sojuszu Północnoatlantyckim oraz Unii Europejskiej.

Główne filary założeń ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej

• System ostrzegania i alarmowania

Chodzi o system ostrzegania i alarmowania ludności w przypadku zagrożenia. Za utrzymanie systemu będą odpowiedzialne poszczególne szczeble administracji.

- Wszelkie instytucje państwa, posiadające zdolność docierania do pojedynczego człowieka, muszą być w stanie przekazać informacje o nadchodzącym zagrożeniu - w sposób szybki tak, aby każdy wiedział, że zagrożenie się zbliża i co ma w takiej sytuacji zrobić – zapowiada minister Marcin Kierwiński.

• Ewakuacja i przyjęcie ludności

Przygotowane przepisy unormują plany ewakuacji ludności na wypadek zagrożenia dla gmin, powiatów, województw i całego kraju. Będą one uzgadniane m.in. z właściwymi organami wojskowymi. – Państwo musi być w stanie przetransportować zagrożoną ludność cywilną w określone i zdefiniowane miejsca. Musi użyć całej swojej infrastruktury – drogowej czy kolejowej – zaznacza szef MSWiA.

• Schrony i ukrycia dla ludności

Przygotowywane rozwiązania uregulują także kwestię schronów i ukryć doraźnych na potrzeby ludności. Powstanie system ich ewidencji, utrzymywania i budowania. Zapewnione zostanie też wsparcie finansowe realizacji tych przedsięwzięć.

• Wzmacnianie społecznej odporności

Istotnym elementem regulacji jest przygotowanie społeczeństwa do właściwych zachowań w sytuacjach zagrożenia. Wiązać się to będzie m.in. z organizowaniem szkoleń i ćwiczeń. W działaniach tych zostanie uwzględniona rola obywateli, organizacji pozarządowych oraz zawodowych służb ratowniczych. – Każdy obywatel, Polak musi być świadomy tego z jakimi zagrożeniami przyjdzie nam się zmierzyć i jak reagować na poszczególne zagrożenia – mówi szef resortu spraw wewnętrznych i administracji.

• Budowanie zasobów i struktur ochrony ludności i obrony cywilnej

Zdefiniowana zostanie struktura i rola organów ochrony ludności na różnych szczeblach administracyjnych, takich jak gmina, powiat, województwo i kraj. Określone zostaną ich zadania, kompetencje oraz zasady współpracy.  

• Funkcjonowanie ochrony ludności w czasie wojny

Nowe przepisy zaproponują także sposób funkcjonowania systemu ochrony ludności w czasie pokoju, w stanie wojennym oraz w czasie wojny. – Zbudujemy korpus obrony cywilnej, czyli ludzi, którzy mają odpowiadać za konkretne zadania, gdy przyjdzie czas godziny „W” – zapowiedział minister spraw wewnętrznych i administracji.

• Finansowanie

Wśród kluczowych elementów nowych rozwiązań znalazło się także finansowanie zadań ochrony ludności. Utworzony zostanie Państwowy Fundusz Ochrony Ludności przeznaczony na finansowanie zadań ochrony ludności. Fundusz będzie składał się z funduszu centralnego (jego dysponentem będzie minister właściwy do spraw wewnętrznych) i funduszy wojewódzkich (jego dysponentami będą wojewodowie).