Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Kuchnia

27 listopada 2022 r.
14:10

Pomysł na niedzielny obiad. Może zupa cebulowa? Przepisy kulinarne

Dwie słynne zupy cebulowe, chleb Kopernika, cebularze i ciastka cebulowe są tematem dzisiejszego odcinka naszej kulinarnej mapy. Dla smakoszy dorzucimy jeszcze soczysty rumsztyk skryty pod warstwą przesmażonej cebuli i cebularz z wędzonym śledziem.

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować

Jak zawsze zaczynamy od akcentów staropolskich. Kilka lat temu wybrałem się do słynnego Muzeum Zegarów w Jędrzejowie, po to by w muzealnej bibliotece zobaczyć na własne oczy stare polskie książki kucharskie, w tym „Compendium Felculorum”, książkę kucharską Stanisława Czernieckiego, kucharza Lubomirskich oraz fascynujące, XIX wieczne zeszyty i kalendarze z przepisami kulinarnymi.

Książki zbierał i kolekcjonował Tadeusz Przypkowski, bibliofil, kolekcjoner, fotografik i smakosz, w jego domu rodzinnym wspomniane muzeum się mieści. Przypkowski uwielbiał zegary i cebulę. A dokładnie zupę cebulową. Stworzył przepis, nazwał swoją zupę „cebulową na chlebie Kopernika”. Po kilku godzinach duchowej uczty w muzeum przyszedł czas na ucztę cielesną. W miejscowej restauracji zjadłem zupę cebulową, oczywiście cebulową Przypkowskiego.

Zupa na chlebie Kopernika

Czy pierwszą zupę na chlebie Kopernika ugotował sam Tadeusz Przypkowski czy jego żona Stefania Przypkowska? Nie wiemy. Wiemy, że ich cebulowa musiała być oparta na recepturach zawartych w książkach kucharskich, kolekcjonowanych przez Tadeusza. Wiemy także, że cebulowa Przypkowskiego zrobiła karierę w Paryżu i reszcie Europy, do dziś podaje się ją w dobrych restauracjach.

Kiedy we wspomnianej restauracji podpytywałem kelnerkę, w czym taki sekret cebulowej, odparła, że w trzech rzeczach. W dobrym chlebie razowym, w dobrym rosole, na którym gotuje się cebulową i w przyprawach, wśród których na pewno jest gałka muszkatołowa, imbir i goździki.

Skąd Przypkowski wziął pomysł na ugotowanie swoje cebulowej na chlebie Kopernika? Okazuje się, że Kopernik był człowiekiem iście renesansowym, nie tylko wstrzymał słońce, ale opracowywał receptury. Na przykład recepturę na wyrównanie humorów, będącą podstawą ówczesnej dietetyki humoralnej, głoszącą pogląd, że zdrowie jest zależne od utrzymania zrównoważonego poziomu humorów.

Wśród kopernikańskich receptur jest taksa chlebowa, czyli procedura wypieku chleba z 1531 roku. Przypkowski, zapalony bibliofil, musiał dotrzeć do owego przepisu i zrekonstruował w swojej kuchni chleb Kopernika. To właśnie dodatek tego chleba, pokrojonego w kostkę i obsmażonego na rumiano dawał niezwykły smak cebulowej. Kopernikańskie grzanki Przypkowski łączył z przesmażoną cebulą, wrzucał na dobry rosół i doprawiał korzennie na staropolską modłę, czerpiąc inspiracje z „Compendium felculorum” Czernieckiego. Do zupy w domu Przypkowskich podawano kminkowe paluszki na bazie ciasta z mąki, jajek i sera żółtego.

Ciasteczka cebulowe

Składniki: 60 dag mąki, 25 dag zimnego masła lub margaryny, 2 łyżeczki soli, 1 łyżeczka maku.

Wykonanie: rozdrobnić cebulę, dodać masło, wymieszać, dodać pozostałe składniki i wyrobić ciasto. Rozgrzać piekarnik do 180 stopni Celsjusza. Z ciasta uformować kulę, podzielić na mniejsze części, rozwałkować na grubość 4 milimetrów, wycinać ciasteczka. Ponakłuwać widelcem, ułożyć na blasze wyłożonej papierem. Piec od 15 do 20 minut. Takie ciasteczka możemy także epoda do naszej lubelskiej, słynnej zupy cebulowej z Goraja.

Zupa cebulowa z Goraja

Składniki: 1 kg kości wieprzowych, 3 kg cebuli, 1 kg ziemniaków, 1 kg marchwi, 50 dag pietruszki, 50 dag selera, ziele angielskie, pieprz ziołowy, czarny pieprz ziarnisty, listek laurowy, sól. Na grzanki: chleb żytni, masło.

Wykonanie: nastawiamy kości wieprzowe, ziele angielskie, liść laurowy, pieprz czarny ziarnisty i gotujemy 3-4 godziny. Przecedzamy przez gęste sito i dodajemy obrane i rozdrobnione warzywa (cebulę, ziemniaki, marchew, pietruszkę, seler). Gotujemy na wolnym ogniu do miękkości warzyw. Gdy warzywa są miękkie, rozdrabniamy blendując na jednolity, aksamitny krem. Doprawiamy solą i pieprzem ziołowym. Z chleba kroimy grzanki w kształcie małej kostki, smażymy na maśle. Zupę serwujemy z grzankami na wierzchu zupy kremu.

(Autor: Stowarzyszenie Kobiet Goraja - Kobieta Aktywna).

Cebularze do cebulowej z Goraja

Składniki: na ciasto: 50 dag mąki krupczatki, 5 dag świeżych drożdży, 1 szklanka ciepłego mleka, 1 jajko, 1 łyżka cukru, 2 łyżeczki soli, 5 dag masła. Na farsz: 3 duże cebule (najlepiej odmiany Cymes), 3 łyżki maku, 1 łyżeczka soli, 2 łyżki oleju.

Wykonanie: na dzień przed robieniem cebularzy cebulę pokroić w grubą kostkę, sparzyć wrzątkiem, wymieszać z solą i olejem, wycisnąć w rękach, dodać mąkę, wymieszać, przełożyć do słoika, zamknąć, kiedy wystygnie schować do lodówki. Świeże drożdże wymieszać z mlekiem, 2 łyżkami mąki, cukrem, odstawić do wyrośnięcia. Rozpuścić masło z resztą mleka. Przesianą mąkę posolić, dodać wyrośnięty rozczyn i mleko z masłem.

Dodać roztrzepane jajko, wyrabiać ciasto przez 30 minut, tak by odstawało od ręki i zostawić do wyrośnięcia na godzinę. Podzielić ciasto na 12 części, rozwałkować na placki, ułożyć na wysmarowanej olejem blasze do pieczenia. Na każdym placku rozłożyć farsz z cebuli. Brzegi placków można posmarować jajkiem. Zostawić cebularze do wyrośnięcia na godzinę. Piec do uzyskania złotego koloru.

Piaseckie rumsztyki

Słynne rumsztyki z Piask, które serwował w swojej restauracji pan Sieczkarz.

Składniki: 50 dag szynki wieprzowej, 5 cebul, 5 ząbków czosnku, 1 jajko, sól, pieprz, olej.

Wykonanie: dwie cebule pokroić w drobną kostkę i zeszklić na oleju. Dodać do drobno posiekanej szynki, wbić jajko, wyrobić, doprawić solą z pieprzem. Formować rumsztyki i smażyć na złoty kolor. Na drugiej patelni zeszklić pokrojoną w piórka cebulę. Rumsztyki wyłożyć na talerz, obłożyć cebulą. Podawać z kartoflami i buraczkami. A na finał cebulowego odcinka kulinarnej mapy przypominamy kapitalny patent na cebularz z wędzonym śledziem.

Cebularz z wędzonym śledziem

Na pomysł nacebularz z bałtyckim śledziem wpadli Eugeniusz Mientkiewicz i Andrzej Szylar, którzy na You Tubie prowadzą kapitalny kanał „Śledziożercy”. Mientkiewicz przepis mi podarował, pierwsze cebularze z wędzonym śledziem wyszły mi doskonałe.
Jak się robi cebularz z wędzonym śledziem? Przepis na ciasto, jak wyżej.

A farsz? Pokrojoną w grubą kostkę cebulę należy zblanszować, odcedzić, wystudzić, wymieszać z drobno pokrojonym śledziem, makiem, olejem i świeżo zmielonym pieprzem. Nakładać nadzienie na wcześniej przygotowane placki, przykryć ściereczką, odstawić na 40 minut do ponownego wyrośnięcia. Przed samym pieczeniem brzegi cebularzy posmarować roztrzepanym jajkiem, piec w temperaturze 180 stopni Celsjusza przez 20-25 minut. – Proporcje między cebulą i śledziem niech każdy ustali sam, gra jest warta świeczki – mówi Eugeniusz Mientkiewicz.

e-Wydanie

Pozostałe informacje

Joanna Andruszak była bohaterką potyczki w Elblągu

PGE MKS FunFloor pokonał Energę Start Elbląg

Początek meczu w Elblągu zdecydowanie nie poszedł po myśli szczypiornistek PGE MKS FunFloor. Lublinianki przegrywały z Energą Startem aż 3:8. Do przerwy było jednak 13:13, a w drugiej połowie wszystko potoczyło się już zgodnie z planem i przyjezdne wygrały 33:25.

ChKS Chełm pokonał na wyjeździe KPS Siedlce 3:0 i awansował do finału PLS 1. Ligi

ChKS Chełm w finale PLS 1. Ligi, po zwycięstwie nad KPS Siedlce

W drugim meczu półfinałowym play-off ChKS Chełm pokonał KPS Siedlce 3:0 i awansował do finału PLS 1. Ligi

Majówka tuż-tuż. Poznaj nieoczywiste miejsca w województwie lubelskim

Majówka tuż-tuż. Poznaj nieoczywiste miejsca w województwie lubelskim

Majówka zbliża się wielkimi krokami. Biorąc zaledwie trzy dni urlopu zyskujemy aż 9 dni odpoczynku. Co przez ten czas można robić w województwie lubelskim? Podpowiadamy nieoczywiste, ale bardzo ciekawe miejsca turystyczne na Lubelszczyźnie.

Bazylika św. Piotra w Watykanie. Trumna z ciałem papieża i długa kolejka wiernych

Watykan przygotowuje się do pogrzebu papieża Franciszka

Plac Świętego Piotra został zamknięty w piątek około godz. 17 w ramach przygotowań do sobotniego pogrzebu papieża Franciszka. W bazylice wierni nadal oddają hołd przed trumną papieża.

Miał być remont ulicy Bazylianówka. Może być za drogo

Miał być remont ulicy Bazylianówka. Może być za drogo

W ramach XI edycji Budżetu Obywatelskiego mieszkańcy lubelskiej dzielnicy Ponikwoda zdecydowali, że nadszedł czas wyremontować ulicę Bazylianówka. Dzisiaj miasto poznało oferty. Okazuje się, że 400 tys. zł może nie wystarczyć.

Okradali drogerie w całym kraju. Namierzyli ich w Poniatowej

Okradali drogerie w całym kraju. Namierzyli ich w Poniatowej

W krótkim czasie trzej mężczyźni dorobili się na kradzieżach blisko 140 tys. zł. Ich łupem padły również towary z terenu naszego województwa.

Wisła Puławy jedzie do Bytomia. Każdy punkt będzie niezwykle cenny

Wisła Puławy jedzie do Bytomia. Każdy punkt będzie niezwykle cenny

Przed świętami Wielkanocnymi Wisła Puławy pokonała na swoim stadionie Skrę Częstochowa i wciąż plasuje się tuż nad strefą spadkową. W sobotę podopiecznych trenera Macieja Tokarczyka czeka bardzo ciężkie spotkanie. Duma Powiśla zagra w Bytomiu z tamtejszą Polonią

Bezpłatny powrót z obchodów Tysiąclecia Korony Polskiej pociągami PKP Intercity

Bezpłatny powrót z obchodów Tysiąclecia Korony Polskiej pociągami PKP Intercity

Już w najbliższą niedzielę, 27 kwietnia, Warszawa będzie gospodarzem centralnych obchodów „Tysiąclecia Korony Polskiej”. Z tej okazji PKP Intercity przygotowało dla uczestników wyjątkową promocję – bezpłatny powrót do domu pociągami przewoźnika.

Jedną z chełmskich szkół, która przejdzie termomodernizację jest I Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Czarnieckiego w Chełmie

Kolejne miliony na termomodernizację szkół i przedszkoli w Chełmie

Miasto Chełm kontynuuje ambitny plan poprawy efektywności energetycznej swoich placówek oświatowych. Aż 53,5 mln złotych trafi do miasta na termomodernizację dziewięciu kolejnych szkół i przedszkoli. To kolejny krok w realizacji programu, który zmienia nie tylko wygląd budynków, ale i komfort nauki najmłodszych mieszkańców.

Napadli i zrabowali pół miliona złotych. Grozi im 15 lat więzienia

Napadli i zrabowali pół miliona złotych. Grozi im 15 lat więzienia

39-latek planował napad już pół roku wcześniej, a we wszystkim pomogła mu żona. Po całym zdarzeniu małżeństwo uciekło z Polski. Długo jednak nie cieszyli się wolnością ani skradzionymi pieniędzmi.

Seszele – 4 pomysły na idealne wakacje
film

Seszele – 4 pomysły na idealne wakacje

Ciężko wyobrazić sobie bardziej rajski kierunek ekskluzywnej podróży niż gorące, tropikalne Seszele. Ten kraj wyspiarski z roku na rok zyskuje coraz większą rzeszę fanów wśród turystów z Polski, a jednocześnie pozostaje egzotyczny i trudno dostępny ze względu na swoje położenie na mapie.

Państwowa Straż Rybacka ma już 40 lat. Były medale i odznaczenia
ZDJĘCIA
galeria

Państwowa Straż Rybacka ma już 40 lat. Były medale i odznaczenia

W Lubelskim Urzędzie Wojewódzkim odbyły się uroczyste obchody 40-lecia Państwowej Straży Rybackiej w Lublinie. Jubileusz był okazją do podsumowania czterech dekad działalności formacji oraz uhonorowania jej funkcjonariuszy.

Jest areszt dla mężczyzny, który na hulajnodze potrącił 13-latkę

Jest areszt dla mężczyzny, który na hulajnodze potrącił 13-latkę

36-latek, który w minionym tygodniu potrącił nastolatkę, dzisiaj trafił do prokuratury. Usłyszał zarzuty spowodowania wypadku i ucieczki z miejsca zdarzenia, za co może mu grozić do 4,5 roku więzienia.

Duże ilości marihuany przechowywał w domu

Duże ilości marihuany przechowywał w domu

Ponad 3 kg marihuany znaleźli łukowscy policjanci w domu 38-letniego mieszkańca powiatu radzyńskiego. Mężczyzna zarzekał się, że z narkotykami nie ma nic wspólnego.

Dajcie rowerom drugie życie. III Lubelski Rowerowy Pchli Targ
26 kwietnia 2025, 12:00

Dajcie rowerom drugie życie. III Lubelski Rowerowy Pchli Targ

Jeśli zalegają Wam niepotrzebne już części, czy też akcesoria rowerowe albo rowerowe ciuchy lub nieużywane już rowery, a nie macie czasu by wystawiać je na aukcjach, to przyjdźcie w sobotę na III Lubelski Rowerowy Pchli Targ.

ALARM24

Masz dla nas temat? Daj nam znać pod numerem:
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

kliknij i poinformuj nas!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium