Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Kuchnia

27 listopada 2022 r.
14:10

Pomysł na niedzielny obiad. Może zupa cebulowa? Przepisy kulinarne

Dwie słynne zupy cebulowe, chleb Kopernika, cebularze i ciastka cebulowe są tematem dzisiejszego odcinka naszej kulinarnej mapy. Dla smakoszy dorzucimy jeszcze soczysty rumsztyk skryty pod warstwą przesmażonej cebuli i cebularz z wędzonym śledziem.

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować

Jak zawsze zaczynamy od akcentów staropolskich. Kilka lat temu wybrałem się do słynnego Muzeum Zegarów w Jędrzejowie, po to by w muzealnej bibliotece zobaczyć na własne oczy stare polskie książki kucharskie, w tym „Compendium Felculorum”, książkę kucharską Stanisława Czernieckiego, kucharza Lubomirskich oraz fascynujące, XIX wieczne zeszyty i kalendarze z przepisami kulinarnymi.

Książki zbierał i kolekcjonował Tadeusz Przypkowski, bibliofil, kolekcjoner, fotografik i smakosz, w jego domu rodzinnym wspomniane muzeum się mieści. Przypkowski uwielbiał zegary i cebulę. A dokładnie zupę cebulową. Stworzył przepis, nazwał swoją zupę „cebulową na chlebie Kopernika”. Po kilku godzinach duchowej uczty w muzeum przyszedł czas na ucztę cielesną. W miejscowej restauracji zjadłem zupę cebulową, oczywiście cebulową Przypkowskiego.

Zupa na chlebie Kopernika

Czy pierwszą zupę na chlebie Kopernika ugotował sam Tadeusz Przypkowski czy jego żona Stefania Przypkowska? Nie wiemy. Wiemy, że ich cebulowa musiała być oparta na recepturach zawartych w książkach kucharskich, kolekcjonowanych przez Tadeusza. Wiemy także, że cebulowa Przypkowskiego zrobiła karierę w Paryżu i reszcie Europy, do dziś podaje się ją w dobrych restauracjach.

Kiedy we wspomnianej restauracji podpytywałem kelnerkę, w czym taki sekret cebulowej, odparła, że w trzech rzeczach. W dobrym chlebie razowym, w dobrym rosole, na którym gotuje się cebulową i w przyprawach, wśród których na pewno jest gałka muszkatołowa, imbir i goździki.

Skąd Przypkowski wziął pomysł na ugotowanie swoje cebulowej na chlebie Kopernika? Okazuje się, że Kopernik był człowiekiem iście renesansowym, nie tylko wstrzymał słońce, ale opracowywał receptury. Na przykład recepturę na wyrównanie humorów, będącą podstawą ówczesnej dietetyki humoralnej, głoszącą pogląd, że zdrowie jest zależne od utrzymania zrównoważonego poziomu humorów.

Wśród kopernikańskich receptur jest taksa chlebowa, czyli procedura wypieku chleba z 1531 roku. Przypkowski, zapalony bibliofil, musiał dotrzeć do owego przepisu i zrekonstruował w swojej kuchni chleb Kopernika. To właśnie dodatek tego chleba, pokrojonego w kostkę i obsmażonego na rumiano dawał niezwykły smak cebulowej. Kopernikańskie grzanki Przypkowski łączył z przesmażoną cebulą, wrzucał na dobry rosół i doprawiał korzennie na staropolską modłę, czerpiąc inspiracje z „Compendium felculorum” Czernieckiego. Do zupy w domu Przypkowskich podawano kminkowe paluszki na bazie ciasta z mąki, jajek i sera żółtego.

Ciasteczka cebulowe

Składniki: 60 dag mąki, 25 dag zimnego masła lub margaryny, 2 łyżeczki soli, 1 łyżeczka maku.

Wykonanie: rozdrobnić cebulę, dodać masło, wymieszać, dodać pozostałe składniki i wyrobić ciasto. Rozgrzać piekarnik do 180 stopni Celsjusza. Z ciasta uformować kulę, podzielić na mniejsze części, rozwałkować na grubość 4 milimetrów, wycinać ciasteczka. Ponakłuwać widelcem, ułożyć na blasze wyłożonej papierem. Piec od 15 do 20 minut. Takie ciasteczka możemy także epoda do naszej lubelskiej, słynnej zupy cebulowej z Goraja.

Zupa cebulowa z Goraja

Składniki: 1 kg kości wieprzowych, 3 kg cebuli, 1 kg ziemniaków, 1 kg marchwi, 50 dag pietruszki, 50 dag selera, ziele angielskie, pieprz ziołowy, czarny pieprz ziarnisty, listek laurowy, sól. Na grzanki: chleb żytni, masło.

Wykonanie: nastawiamy kości wieprzowe, ziele angielskie, liść laurowy, pieprz czarny ziarnisty i gotujemy 3-4 godziny. Przecedzamy przez gęste sito i dodajemy obrane i rozdrobnione warzywa (cebulę, ziemniaki, marchew, pietruszkę, seler). Gotujemy na wolnym ogniu do miękkości warzyw. Gdy warzywa są miękkie, rozdrabniamy blendując na jednolity, aksamitny krem. Doprawiamy solą i pieprzem ziołowym. Z chleba kroimy grzanki w kształcie małej kostki, smażymy na maśle. Zupę serwujemy z grzankami na wierzchu zupy kremu.

(Autor: Stowarzyszenie Kobiet Goraja - Kobieta Aktywna).

Cebularze do cebulowej z Goraja

Składniki: na ciasto: 50 dag mąki krupczatki, 5 dag świeżych drożdży, 1 szklanka ciepłego mleka, 1 jajko, 1 łyżka cukru, 2 łyżeczki soli, 5 dag masła. Na farsz: 3 duże cebule (najlepiej odmiany Cymes), 3 łyżki maku, 1 łyżeczka soli, 2 łyżki oleju.

Wykonanie: na dzień przed robieniem cebularzy cebulę pokroić w grubą kostkę, sparzyć wrzątkiem, wymieszać z solą i olejem, wycisnąć w rękach, dodać mąkę, wymieszać, przełożyć do słoika, zamknąć, kiedy wystygnie schować do lodówki. Świeże drożdże wymieszać z mlekiem, 2 łyżkami mąki, cukrem, odstawić do wyrośnięcia. Rozpuścić masło z resztą mleka. Przesianą mąkę posolić, dodać wyrośnięty rozczyn i mleko z masłem.

Dodać roztrzepane jajko, wyrabiać ciasto przez 30 minut, tak by odstawało od ręki i zostawić do wyrośnięcia na godzinę. Podzielić ciasto na 12 części, rozwałkować na placki, ułożyć na wysmarowanej olejem blasze do pieczenia. Na każdym placku rozłożyć farsz z cebuli. Brzegi placków można posmarować jajkiem. Zostawić cebularze do wyrośnięcia na godzinę. Piec do uzyskania złotego koloru.

Piaseckie rumsztyki

Słynne rumsztyki z Piask, które serwował w swojej restauracji pan Sieczkarz.

Składniki: 50 dag szynki wieprzowej, 5 cebul, 5 ząbków czosnku, 1 jajko, sól, pieprz, olej.

Wykonanie: dwie cebule pokroić w drobną kostkę i zeszklić na oleju. Dodać do drobno posiekanej szynki, wbić jajko, wyrobić, doprawić solą z pieprzem. Formować rumsztyki i smażyć na złoty kolor. Na drugiej patelni zeszklić pokrojoną w piórka cebulę. Rumsztyki wyłożyć na talerz, obłożyć cebulą. Podawać z kartoflami i buraczkami. A na finał cebulowego odcinka kulinarnej mapy przypominamy kapitalny patent na cebularz z wędzonym śledziem.

Cebularz z wędzonym śledziem

Na pomysł nacebularz z bałtyckim śledziem wpadli Eugeniusz Mientkiewicz i Andrzej Szylar, którzy na You Tubie prowadzą kapitalny kanał „Śledziożercy”. Mientkiewicz przepis mi podarował, pierwsze cebularze z wędzonym śledziem wyszły mi doskonałe.
Jak się robi cebularz z wędzonym śledziem? Przepis na ciasto, jak wyżej.

A farsz? Pokrojoną w grubą kostkę cebulę należy zblanszować, odcedzić, wystudzić, wymieszać z drobno pokrojonym śledziem, makiem, olejem i świeżo zmielonym pieprzem. Nakładać nadzienie na wcześniej przygotowane placki, przykryć ściereczką, odstawić na 40 minut do ponownego wyrośnięcia. Przed samym pieczeniem brzegi cebularzy posmarować roztrzepanym jajkiem, piec w temperaturze 180 stopni Celsjusza przez 20-25 minut. – Proporcje między cebulą i śledziem niech każdy ustali sam, gra jest warta świeczki – mówi Eugeniusz Mientkiewicz.

e-Wydanie

Pozostałe informacje

Marcin Romanowski

Zwrot w sprawie Marcina Romanowskiego. Prokuratura nie odpuszcza

Prokuratura wydała Europejski Nakaz Dochodzeniowy wobec posła PiS Marcina Romanowskiego - poinformowała w środę rzeczniczka prokuratora generalnego Anna Adamiak. Treść wniosku nie jest na ten moment znana.

Wymiana drzwi zewnętrznych - praktyczny poradnik

Wymiana drzwi zewnętrznych - praktyczny poradnik

Wymiana drzwi zewnętrznych to inwestycja, która znacząco wpływa na bezpieczeństwo i estetykę domu lub mieszkania. Drzwi wejściowe stanowią nie tylko funkcjonalny element budynku, ale również wizytówkę domu. Właściwy wybór oraz prawidłowy montaż drzwi zewnętrznych pozwoli nam cieszyć się komfortem i bezpieczeństwem przez długie lata. Niezależnie od tego, czy wymieniasz drzwi wejściowe w domu jednorodzinnym, czy w bloku, ten poradnik przeprowadzi Cię przez najważniejsze aspekty tego procesu.

Z Jarosławem Niemcem o kopalni "Bogdanka"
Dzień Wschodzi
film

Z Jarosławem Niemcem o kopalni "Bogdanka"

O przyszłości kopalni „Bogdanka”, wielkim proteście w Lublinie i wielu innych tematach rozmawiamy z Jarosławem Niemcem, związkowcem przewodniczącym Związku Zawodowego „Przeróbka”

Jak działają systemy bezpieczeństwa w nowoczesnych samochodach?

Jak działają systemy bezpieczeństwa w nowoczesnych samochodach?

Motoryzacja przeszła prawdziwą rewolucję w zakresie bezpieczeństwa kierowcy oraz pasażerów. Pojazdy wyposażone są w zaawansowane technologie elektroniczne i sensory, które nieustannie monitorują otoczenie oraz zachowanie samochodu na drodze. Inteligentne systemy potrafią wykrywać potencjalne zagrożenia na długo przed tym, jak dostrzeże je ludzkie oko, a w razie potrzeby – błyskawicznie interweniują. Dzięki połączeniu nowoczesnych czujników, kamer oraz systemów komputerowych, podróżowanie stało się znacznie bezpieczniejsze niż jeszcze kilkanaście lat temu.

Kolonie letnie 2025 – lato, które zapamiętasz na długo

Kolonie letnie 2025 – lato, które zapamiętasz na długo

Wakacje to wyjątkowy czas, który każde dziecko powinno spędzić aktywnie i w inspirującym towarzystwie. Kolonie letnie 2025 z Kogis to gwarancja niezapomnianych przygód i rozwoju pasji w najpiękniejszych zakątkach Polski. Nasz zespół doświadczonych wychowawców i animatorów przygotował bogaty program, który łączy zabawę z nauką i poznawaniem świata. W nadchodzącym sezonie szczególną popularnością cieszą się wyjazdy nad polskie morze, gdzie dzieci mogą cieszyć się plażowaniem i kąpielami pod okiem ratowników, a także uczestniczyć w fascynujących zajęciach tematycznych. Równie atrakcyjne są pobyty na Mazurach i Kaszubach, gdzie natura i przygoda łączą się w jedną, niepowtarzalną całość.

Stand-up w Domu Kultury LSM – wystąpi Błażej Krajewski
stand-up
10 kwietnia 2025, 19:00

Stand-up w Domu Kultury LSM – wystąpi Błażej Krajewski

Początek kwietnia w Domu Kultury LSM będzie odjazdowy. Przygotujcie się na potężną dawkę humoru w wykonaniu Błażeja Krajewskiego. "Human" to jego nowy program, w którym z dystansem i humorem przygląda się temu, co nas wyróżnia jako ludzi.

Schizofrenię da się wyczytać z oczu? Sprawdzają to lubelscy naukowcy

Schizofrenię da się wyczytać z oczu? Sprawdzają to lubelscy naukowcy

Sztuczna inteligencja pomoże zdiagnozować schizofrenię. Lubelscy naukowcy sprawdzają, czy można tego dokonać za pomocą skanowania siatkówki.

Obywatel Rumunii jechał na Białoruś, ale wpadł w Polsce

Obywatel Rumunii jechał na Białoruś, ale wpadł w Polsce

Co obywatel Rumunii na przejściu granicznym w Terespolu miał? Fałszywe prawo jazdy i kradzione BMW. Miał też spotkanie z funkcjonariuszami z Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej.

Wypadek w Chełmie

Tragiczny wypadek nastolatków. Chełm pożegna Filipa i Mateusza

Chełm pożegna nastolatków, którzy zginęli tragicznie w wypadku samochodowym w niedzielę. Pogrzeby odbędą się w środę i czwartek.

Małopolska Hodowla Roślin i Krajowa Grupa Spożywcza strategicznymi sponsorami KPR Padwa Zamość

Małopolska Hodowla Roślin i Krajowa Grupa Spożywcza strategicznymi sponsorami KPR Padwa Zamość

Zamojska piłka ręczna posiada silne wsparcie ze strony liderów polskiego sektora rolniczego i spożywczego. Małopolska Hodowla Roślin sp. z o.o. oraz Krajowa Grupa Spożywcza S.A. to strategiczni sponsorzy Klubu Piłki Ręcznej Padwa Zamość. To ważny krok dla rozwoju klubu i promocji piłki ręcznej w regionie.

Jan Paweł II na tronie papieskim na dziedzińcu KUL w czasie spotkania ze społecznością akademicką
galeria

Już 20 lat nie ma z nami Jana Pawła II. Miał dużo wspólnego z Lublinem

Dzisiaj przypada 20. rocznica śmierci św. Jana Pawła II – papieża, wykładowcy i profesora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Lubelski ratusz przypomina, że był Honorowym Obywatelem Lublina.

zdjęcie ilustracyjne

Linia 18 pojedzie dzisiaj objazdem

Linia 18 pojedzie dzisiaj objazdem. Ma to związek z przebudową drogi w Elizówce.

Dwie wyjątkowe inwestycje Gęsia 26 i Zielona 5A w ofercie Biura Ciesielczuk Nieruchomości
galeria

Dwie wyjątkowe inwestycje Gęsia 26 i Zielona 5A w ofercie Biura Ciesielczuk Nieruchomości

Biuro Ciesielczuk Nieruchomości oferuje możliwość zakupu mieszkań na rynku pierwotnym w dwóch prestiżowych inwestycjach znajdujących się na mapie Lublina: Gęsia 26 oraz Zielona 5A. Obie propozycje wyróżniają się nowoczesnymi, funkcjonalnymi mieszkaniami, które spełnią różne oczekiwania klientów.

Miasto rozdaje pieniądze na imprezy w dzielnicach. Projekt może złożyć nawet 10-latek

Miasto rozdaje pieniądze na imprezy w dzielnicach. Projekt może złożyć nawet 10-latek

Nawet 7 tysięcy złotych wsparcia na projekt. A do wydania jest 400 tysięcy złotych. W Lublinie rusza tegoroczna edycja programu „Dzielnice Kultury/Młodzież Inspiruje Dzielnice”.

Bogdanka LUK Lublin wygrała na wyjeździe z ZAKSĄ Kędzierzy-Koźle 3:0

Bogdanka LUK Lublin pozostaje w grze o półfinał

W drugim meczu ćwierćfinałowym play-off Bogdanka LUK Lublin pokonała ZAKSĘ Kędzierzyn-Koźle 3:0. Tym samym do wyłonienia półfinalisty konieczne będzie trzecie spotkanie, w niedzielę, w Lubinie. Początek o godzinie 14.45

ALARM24

Masz dla nas temat? Daj nam znać pod numerem:
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

kliknij i poinformuj nas!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium