Ponad 3100 zameldowanych mieszkańców stracił Lublin w 2023 roku. To ciąg dalszy procesu widocznego w ostatnich latach. Tylko w ciągu pięciu lat w mieście ubyło 13,5 tys. meldunków.
Dane dotyczące meldunków regularnie, co miesiąc, publikuje Urząd Miasta. Nie jest to rejestr do końca perfekcyjny, bo liczba mieszkańców zmienia się codziennie. Każdego dnia ktoś się rodzi, a ktoś umiera, a do tego takie zestawienie nie obejmuje osób, które w Lublinie mieszkają na stałe, ale nie są tu zameldowane.
Takie statystyki w połowie roku publikuje Główny Urząd Statystyczny. Według nich na 30 czerwca ubiegłego roku Lublin miał 330,4 tys. mieszkańców. Ale informacje publikowane przez miasto pozwalają zaobserwować pewne tendencje demograficzne.
Jakby wyjechały całe Zemborzyce
Ostatniego dnia ubiegłego roku na pobyt stały i czasowy w stolicy województwa zameldowanych było 315 868 osób. To o 3 119 osób mniej niż w sylwestra w roku 2022. To tak, jakby nagle opustoszały wszystkie mieszkania przy ul. Wyżynnej, albo jakby z mapy zniknęła cała dzielnica Zemborzyce. A gdy porównamy to z ostatnim dniem 2018 roku, okaże się, że w ciągu pięciu lat liczba meldunków spadła o 13 557. To mniej więcej tyle, ilu mieszkańców mają Bronowice i Węglin Południowy.
Skoro jesteśmy przy dzielnicach, to konsekwentnie najwięcej mieszkańców tracą te najgęściej zamieszkane. Tą największą pozostają Rury, z których jednak w ciągu roku wyprowadziło się 649 osób. To niemal tyle, ile mieszka przy ul. Leonarda na osiedlu Krasińskiego. Blisko pół tysiąca meldunków zniknęło ze Śródmieścia i Kalinowszczyzny.
Do najliczniej opuszczanych części miasta należą też Czechów Południowy, Czuby Północne i Tatary. Z każdej z tych dzielnic w 2023 roku wyprowadziło się ponad 300 osób. Najwięcej mieszkańców zameldowało się tam, gdzie w ostatnich latach powstało wiele nowych bloków. Tu przodują Węglin Południowy (ponad pół tysiąca nowych meldunków) oraz Sławin i Wrotków (po ponad 200).
Przyrosty, choć już nie tak duże, zanotowały także dzielnice, w których przeważa zabudowa jednorodzinna: Zemborzyce, Szerokie, Ponikwoda, Głusk i Abramowice.
Marzenie o własnym domu
Jak ubytek mieszkańców tłumaczy magistrat?
– Proces migracji z dużych miast to zjawisko typowe, które można dostrzec na obszarze całego kraju. Wiąże się z dynamicznym wzrostem statusu materialnego mieszkańców, którzy realizują swoje potrzeby związane z zamieszkiwaniem na przedmieściach miasta, we własnym domu na własnej działce. Osoby te nadal związane są z Lublinem poprzez miejsce pracy, szkołę czy uczelnię oraz korzystają z całej infrastruktury miejskiej i usług miasta, włączając komunikację publiczną. Nawet jeśli liczba mieszkańców Lublina się zmniejsza, to jednocześnie tak samo zwiększa się w lubelskim obszarze aglomeracyjnym i metropolitarnym – mówi Katarzyna Duma, rzeczniczka prezydenta Lublina.
Rzeczywiście, od lat najczęstszym celem wyprowadzek z Lublina są ościenne gminy, jak Konopnica, Jastków czy Głusk. Jak tłumaczy Ratusz, jednym ze sposobów na powstrzymanie podmiejskich migracji są działania polegające na uwalnianiu nowych terenów pod budownictwo jednorodzinne.
– Jedną z recept na poprawę sytuacji spowodowanej niżem demograficznym są też starania o studentów zagranicznych, a ich liczba każdego roku wzrasta. Lublin ma najwyższy wskaźnik umiędzynarodowienia wśród miast akademickich w Polsce na poziomie 15 proc. Aktualnie studiuje tu 8,5 tys studentów zagranicznych, ze 110 krajów świata – dodaje Duma.
Wielka Piątka to wyjątek
Jaki wpływ ma malejąca liczba mieszkańców na rozwój miasta?
– Z jednej strony nie ma to znaczenia, bo ogromna większość osób, które wyprowadzają się z miasta, przenosi się do gmin podmiejskich. To klasyczny przykład suburbanizacji, czyli połączenia zamieszkania w tańszym i spokojniejszym miejscu, w bezpośredniej bliskości miasta i możliwości korzystania z tego, co ono oferuje, jak komunikacja, dostęp do dóbr kultury czy zakupy. Jednak w każdym takim przypadku, niezależnie czy mówimy o wyprowadzce pod Lublin czy do Warszawy, oznacza to dla samorządu zmniejszenie wpływów podatkowych, co z pewnością ma wpływ negatywny – komentuje dr hab. Wojciech Janicki, prof. UMCS, dyrektor uczelnianego Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej. I podkreśla, że podobny trend dotyczy niemal wszystkich dużych i średnich polskich miast.
– Tylko w miastach tzw. Wielkiej Piątki, czyli w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Poznaniu i Gdańsku, pomimo odpływu suburbanizacyjnego, liczba mieszkańców stale wzrasta. Są one bowiem silnym magnesem dla ludności ze swoich regionów, a także z całej Polski – mówi prof. Janicki. – O ile samo zjawisko nie jest do końca korzystne dla miast, to pamiętajmy, że te podmiejskie miejscowości są z nimi spięte w jeden organizm. Za każdym razem, kiedy mieszkaniec Lublina wyprowadza się na wieś i posyła tam dzieci do szkoły czy przedszkola, odciąża miasto, czy to komunikacyjnie, czy pod względem obowiązku zapewnienia miejsca w placówce oświatowej. W sumie jest tak, że miasto rozlewa się na okoliczne tereny i dotyczy to nie tylko mieszkańców, ale też infrastruktury. Pojawiają się ludzie, którzy płacą tam podatki, dzięki czemu gminy są w stanie nie tylko odśnieżyć drogę w zimie, ale też na przykład doprowadzić wodociąg czy kanalizację – podsumowuje ekspert.
LICZBA MIESZKAŃCÓW ZAMELDOWANYCH W DZIELNICACH (W NAWIASIE PORÓWNANIE DO 31.12.2022)
• 24 818 – Rury (-649)
• 24 088 – Czuby Północne (-352)
• 21 348 – Dziesiąta (-260)
• 20 845 – Czechów Południowy (-379)
• 19 891 – Kalinowszczyzna (-465)
• 16 665 – Śródmieście (-477)
• 16 574 – Czuby Południowe (-195)
• 16 463 – Czechów Północny (-28)
• 15 852 – Wrotków (+233)
• 14 140 – Sławin (+263)
• 14 070 – Ponikwoda (+31)
• 13 935 – Bronowice (-188)
• 13 537 – Węglin Południowy (+553)
• 12 755 – Kośminek (-12)
• 10 339 – Tatary (-320)
• 10 352 – Wieniawa (-248)
• 7 505 – Konstantynów (-73)
• 7 494 – Felin (-7)
• 6 728 – Sławinek (-25)
• 3 802 – Węglin Północny (-8)
• 3 794 – Szerokie (+38)
• 3 106 – Zemborzyce (+62)
• 2 847 – Za Cukrownią (-106)
• 2 120 – Głusk (+24)
• 2 164 – Hajdów-Zadębie (-72)
• 1 986 – Stare Miasto (-48)
• 1 581 – Abramowice (+19)