Lubelscy restauratorzy apelują o wsparcie, bo sami już sobie nie radzą

Po raz pierwszy zostaliśmy zamknięci na wiosnę. Te dwa miesiące mocno dały nam w kość. Lato nie pozwoliło na odrobienie długów, bo wiele osób bało się chodzić do restauracji. Nie było też turystów. Ale działaliśmy i cieszyliśmy się, że z tygodnia na tydzień jest coraz lepiej. Mieliśmy nadzieję. A potem przyszedł dla nas drugi lock down, po którym nie będzie już prawdopodobnie co zbierać – denerwuje się jeden z restauratorów z lubelskiego Starego Miasta.

Prosi żeby nie pisać o jaką restaurację chodzi. – Zauważyłem, że ludzie mają już dosyć naszych utyskiwań. To tylko może nam zaszkodzić. Powszechna jest opinia, że jeśli działaliśmy od lat, to mamy potężne oszczędności i te kilka tygodni powinniśmy przetrwać na luzie. Niewiele osób wie, że zyski z restauracji nie są wcale gigantyczne, bo mamy ogromne koszty. Poza tym mamy też kredyty, na przykład na sprzęt i wyposażenie, a każdy z nas ma przecież swoje rodzinne zobowiązania. Dlatego padamy.
Restauratorzy skarżą się, że nie otrzymują realnej pomocy od państwa.

– Dużo się mówi, a mało robi. Realnego wsparcia nie mamy. Kto miał oszczędności, to już je wydał. Inni wyprzedają prywatny majątek albo szukają wsparcia u klientów – mówi nasz rozmówca.

Sprzedać dom

Mowa o Jacku Abramowskim, właścicielu restauracji Sielsko Anielsko i Jezuicka 16. Żeby przetrwać i nie zwalniać pracowników, sprzedał swoją kolekcję obrazów.

Potem na sprzedaż wystawił rodzinny dom.

– Sprzedam dom, sprzedam co mam i przetrwam. Daję pracę 30 osobom i nie mogę ich zawieść. Nie mogę zawieść też swoich gości i internautów, którzy widzą potencjał w moich restauracjach. Mimo tej tragicznej sytuacji, jest więc jeszcze światełko w tunelu – zapowiadał kilka tygodni temu.

Teraz o pomoc zdecydował się też poprosić internautów. Na portalu zrzutka.pl rozpoczął akcję „Ratujemy restaurację Sielsko Anielsko – skarbnicę pięknych wspomnień”. Początkowo chciał zebrać 100 tys. zł. Potem kwota została zmniejszona do 50 tys. zł. Wszystko po to żeby uniknąć nieprzychylnych komentarzy chociaż stałe miesięczne opłaty wynoszą rzeczywiście ponad 100 tys. zł.

– Doszliśmy do muru, dlatego zwracamy się z prośbą o ostatnie wsparcie. Rząd zamknął nas i całą branże gastro 24 października 2020 r., a mamy już początek stycznia. Fakt, że jeszcze trwamy, to tylko Wasza zasługa. Prosimy o wsparcie – apelują na fanpage’u restauracji i na zbiórce tłumaczą: – To Wasza restauracja, przecież znacie nas i lubicie. Założyliśmy tę restaurację blisko 20 lat temu na Starym Mieście, w czasach gdy nie było jeszcze letnich ogródków. Ale tę restaurację tak naprawdę stworzyliście Wy, nasi goście, to dzięki Wam atmosfera tego miejsca miała zawsze swój niepowtarzalny urok. Dziś w czasach pandemii, gdy nie możemy normalnie pracować, nie stać nas na opłaty za wodę, prąd, gaz i czynsz, a przede wszystkim nie mamy na wypłaty dla pracowników, których nie chcemy stracić, potrzebujemy Waszej pomocy. Marzymy żeby nasi pracownicy, którzy są związani z Sielsko Anielsko od wielu lat, przetrwali z nami ten straszny okres. Dlatego zrobimy wszystko, żeby restauracja nie upadła. Prosimy Was o wsparcie, bo tylko dzięki Wam mamy szansę na przetrwanie. Wierzymy w to, że nie znikniemy tylko dzięki Waszej pomocy. Jak tylko wrócą normalne czasy zorganizujemy wielką imprezę dla wszystkich, którzy wierzą, że przetrwamy i dziś gotowi są nas wesprzeć. Do zobaczenia już za chwilę w normalnych czasach. Wierzymy w Wasze wielkie serca.

Na ratunek kotom

Ostatnie tygodnie przyniosły coraz więcej zbiórek organizowanych przez restauratorów z naszego województwa.

– To nasza próba walki o przetrwanie do ostatniej chwili ale i próba pokazania, jak wygląda w tej chwili sytuacja w całej branży gastronomicznej. My ciągniemy ostatkiem sił, ale inni mają jeszcze gorzej. Nie wszyscy mogą sprzedawać dania na dowóz lub z odbiorem. Nie wszystko, co wydaje kuchnia nadaje się do zapakowania – tłumaczy Bartłomiejem Piwko, właściciel wegetariańskiej restauracji Umeå w Lublinie.

Na zrzutka.pl chce zebrać 20 tys. zł. Jest ponad 15 tys. zł. Pieniądze przeznaczy przede wszystkim na zapłatę zaległego czynszu.

– Rozmawiałem już z właścicielem kamienicy i powiedziałem, że mamy duże szanse na zapłacenie zaległości czynszowych. Dogadaliśmy się. Jeśli tak się stanie będziemy mogli zostać. Zobaczymy jak będzie dalej. Jest bardzo ciężko ale okazało się, że mamy wielu wiernych klientów i osób, które chcą pomóc. Oni sprawili, że wróciła nadzieja i wiara. Nie będziemy się poddawać. Walczymy do samego końca!

O wsparcie prosiła też kawiarnia Mrau Cafe z ul. Orlej, w której mieszkają koty przygarnięte ze schronisk. Ich utrzymanie pokrywano z zysków kawiarni, które po funkcjonowaniu tylko na wynos znacznie spadły.

Właściciel nie miał wyboru: musiał poprosić o wsparcie i założył akcję „Na karmę dla kotów”.

– Zastanawiałem się, czy to nie głupio prosić o pomoc – przyznaje Konrad Białek. – W końcu to my wzięliśmy odpowiedzialność za koty i to my jesteśmy zobligowani do ich utrzymania. Ponieważ sytuacja w branży gastronomicznej jest jednak bardzo trudna, pomyślałem, że ludzie mnie zrozumieją i nie będą mieli pretensji. Tak się stało. Pozytywny odzew bardzo mnie zaskoczył. Okazało się, że na naszych gości oraz miłośników zwierząt zawsze można liczyć. O podobne wsparcie prosiłem też wiosną. W obu przypadkach mimo że nam wszystkim żyje się teraz znacznie gorzej i mamy mniejsze zyski internauci nie zawiedli. To dla nas ogromne wsparcie.

Kilka zamówień

„Na ratunek Pomylonym!” to zbiórka, której celem jest zebranie 30 tys. zł. dla restauracji wegańskiej Pomylone Gary.

– Jak to w życiu: raz jest lepiej, raz gorzej. Nam też zdarzały się gorsze miesiące ale szybko wychodziliśmy z dołka. Zawsze sobie radziliśmy, bo zawsze mogliśmy liczyć na klientów wchodzących do nas „z ulicy” na obiad, kawę, ciacho...

Naszymi stałymi klientami byli pracownicy okolicznych firm. Wszystko zmieniła epidemia. Wiele osób pracuje zdalnie. My nie możemy przyjmować gości. Oczywiście: gotujemy na wynos, ale takich zamówień jest niewiele. Szacuję, że to ok. 10-20 proc. poprzedniego zainteresowania. Mamy dosłownie kilka zamówień dziennie – tłumaczy Julia Kowalewska, szefowa restauracji. Opowiada, że pierwsze miesiące z koronawirusem nie były dla jej biznesu najgorsze. Były oszczędności, były pożyczki od znajomych.

Potem sytuacja zaczęła się pogarszać. Pojawiły się problemy z zapłaceniem czynszu i rachunków za media. Załoga musi dogadywać się, kto kiedy dostanie jakieś pieniądze. Potem pojawiły się kłopoty ze sprzętem, który zaczął się psuć. Lodówka, czajnik, blender, maszynka do mielenia mięsa...

– Często to nie są drogie urządzenia, ale dla nas to gigantyczny problem. Trzeba wydać 100 złotych na to, 100 złotych na tamto lub pomyśleć, czy ktoś będzie mógł wziąć zaliczkę.

Staram się ich wspierać

O wparcie prosi też pub Publika.

– Bywało różnie: ciężko, dobrze, wesoło, nie raz mieliśmy już tak zwany nóż na gardle, ale nie poddawaliśmy się 17 lat! Przeżyliśmy wspólnie kawał czasu, daliśmy radę, dzięki Wam i dla Was. Czas pandemii jednak daje nam się ostro we znaki, pierwszy lockdown – ciężko, ale z myślą na szybki powrót do minimalnej rzeczywistości udało się. Niestety kolejne zamknięcie na tak długi okres jest dla nas zaskoczeniem, czynsz (niestety opłaty na Starym Mieście nawet po obniżce na czas obostrzeń są nadal wysokie) i wszelakie inne obciążenia związanie z prowadzeniem Publiki (koncesja za alkohol, obowiązkowa wymiana kas fiskalnych, itp.) przerastają nas, a nijaka pomoc od rządu i brak możliwość uzyskania pomocy z innej strony stawiają nas w ciężkim położeniu. Obawiamy że się tym razem tzw. „powrót” może być bardzo ciężki. Nigdy nie spodziewaliśmy się że będziemy kiedykolwiek w takiej sytuacji, ale chcielibyśmy przetrwać dla Was, dla nas, a nie ma się co oszukiwać sami nie damy już rady, dlatego na bok wstyd i wyrzuty, po prostu prosimy Was o pomoc. Chcemy się z Wami spotykać i wspólnie świętować nasze 18 urodziny – napisali właściciele na stronie zbiórki.

Apel został zauważony. Firma prosiła o 10 tys. zł. Ma już ponad 12 tys.

– To trzecie lubelska restauracja, którą wsparłem – mówi anonimowy darczyńca z Lublina. – Przez kilkanaście lat prowadziłem własną działalność gospodarczą i wiem, jak wiele trudu wkłada się w budowanie własnej firmy. Traktuje się ja jak własne dziecko. Moja firma upadła, ale chyba właśnie dlatego rozumiem, co mogą czuć właściciele restauracji. Staram się ich wspierać. W czasie Covidu mam zmniejszone zarobki i wiele dać nie mogę, ale kiedy widzę ogłoszenie restauracji, do których chodziłem nie mogę być obojętny. Najbardziej boję się sytuacji, że takich ogłoszeń będzie coraz więcej, a klienci nie będą w stanie pomóc wszystkim. Wtedy nasze ulubione miejsca upadną, a to będzie oznaczało, że po epidemii nasze życie nie będzie już takie samo.

To może nam zaszkodzić

Ale są też restauratorzy, którzy organizują zrzutki, a jednocześnie nie chcą głośno o nich mówić. Informacje o nich zamieszczają tylko w swoich mediach społecznościowych.

Nie chcą, by pisać o nich w tekście.

– Proszę zrozumieć naszą sytuację. Na naszych stronach informacje o akcji mają tylko nasi starzy klienci: ludzie którzy nas lubią i którzy często nas odwiedzają. Tylko na ich pomoc możemy liczyć – mówi jeden z lubelskich restauratorów. – Oczywiście, jeśli napiszemy, to o zbiórce dowie się więcej osób, ale jestem przekonany że nie przełoży się to na realne wsparcie, a może wiązać się z falą hejtu. Nie bylibyśmy pierwsi, których to spotkało.

I od razu padają dowody w postaci przykładów komentarzy pod tekstami o ciężkiej sytuacji Lubelskich restauratorów:

• Panie Karczmarz to demonstracja frustracji, że kura przestała znosić złote jajka

• Pani kucharka ze szpitala przygotowująca posiłki i myjąca gary po pacjentach, cały dzień na nogach ... również tych z covidowego.... najniższa miesięczna krajowa

• Janusze biznesu

• Jeżeli ktoś zamyka pizzerię, czyli jeden z wielu gastro biznesów, gdzie wynos króluje... to pizza była widocznie niesmaczna

– Nie chcę czytać o sobie takich komentarzy. Już i tak przez tą całą sytuację jestem w dużym dołku psychicznym – przyznaje restaurator. – Po co sobie dokładać zmartwień czytając negatywne komentarze od osób, które nigdy nawet nas nie odwiedziły. Musimy skupić się na słowach sympatii płynącej od naszych gości, ludzi z którymi bardzo często mamy kontakt od lat.

Jeśli nie zbiórka to...

Nie wszyscy mają jednak siłę walczyć. Z każdym dniem rośnie liczba restauratorów, którzy rezygnują z prowadzenia restauracji. Na zamknięcie zdecydowała się np. Dorota Sawa, właścicielka Spirali.

– Sama kuchnia nie jest tym, co chciałabym w życiu robić. Dlatego kłopoty związane z epidemią przyspieszyły decyzję o sprzedaży lokalu. Gotowanie na dowóz nie cieszyło się dużym powodzeniem – tłumaczy właścicielka. – Podczas pierwszego zamknięcia skorzystałam z tarczy antykryzysowej. Czasu na czekanie na drugą obiecaną tarczę już nie mam. Dla mnie sezon to zima. Jeśli restauracje będą mogły zostać otwarte dopiero latem, to ja już wtedy nie odkuję strat.

– Bez gości restauracje umierają – nie ma wątpliwości Jacek Jakubczak, prezes Stowarzyszenia Lubelskich Kucharzy. – Nikt nie ma oszczędności stanowiących studnię bez dnia. Właściciele restauracji stają teraz przed dylematem, czy zapłacić pracownikom czy opłacić media i koncesje. Obawiam się, że w styczniu i lutym czeka nas wysyp zamykania lokali.

Ci, którzy walczą o utrzymanie się na rynku długo zastanawiali się, czy iść za przykładem właścicieli lokali z całej Polski, którzy wbrew rządowym zakazom rozpoczęli stacjonarne przyjmowanie gości.

– Zorganizowaliśmy w środę spotkanie lubelskich restauratorów. Ci, którzy wzięli w nim udział stwierdzili, że nie będziemy otwierać naszych lokali – mówi Jacek Abramowski. – Nie ukrywam, że obawiamy się restrykcji. Bo nawet jeśli uda się uniknąć kar, to same wizyty policji i pracowników sanepidu zakłócą normalną pracę. Poza tym pojawiły się głosy, że jeśli zrobimy coś wbrew obostrzeniom, to nie będziemy mogli skorzystać z pomocy rządowej, gdy takie się pojawi.

Stworzono też plan na zwiększenie zysków. Lubelscy restauratorzy wspólnie z twórcami Otostolik.pl chcą przygotować nową platformę do składania zamówień. – Ma to być nasz lokalny produkt stanowiący konkurencję dla UberEats czy Pyszne.pl – nie ukrywa Abramowski. – Te wielkie firmy pobierają niszczące nas prowizję. Mamy nadzieję, że w ciągu miesiąca powstanie platforma, dzięki której przygotowując posiłki na wynos będziemy mogli nieco więcej zarobić.

Bo restauratorzy stale tracą. W grudniu nie mogli organizować spotkań świątecznych i sylwestrowych. Teraz nie ma spotkań karawałowych ani studniówek.

– Po tym jak obostrzenia zostały utrzymane ludzie wycofują poczynione na styczeń rezerwacje – mówi właściciel Sielsko Anielsko. – Kolejne przyjmujemy dopiero na kwiecień. Mamy nadzieję, że wtedy może coś się ruszy. O ile oczywiście przetrwamy.