Muzeum Narodowe w Lublinie oraz Muzeum i Miejsce Pamięci w Sobiborze zostały nominowane do prestiżowego tytułu Europejskiego Muzeum Roku 2024. Znalazły się w gronie 50 instytucji z całego kontynentu.
Nagroda EMYA (European Museum of the Year Award) jest uznawana za najważniejsze wyróżnienie w sektorze muzealnym na Starym Kontynencie. Przyznaje ją Europejskie Forum Muzeów, niezależna, działająca pod auspicjami Rady Europy organizacja pozarządowa, której misją jest promowanie innowacji w muzealnictwie.
Podczas oceniania zgłoszonych kandydatur członkowie jury zwracali uwagę m.in. na kwestie związane z atrakcyjnością wystaw, ale też dostępnością, otwartością czy równouprawnieniem. Jednym z głównych wymogów uczestnictwa w konkursie było ponadto zrealizowanie w ostatnim czasie inwestycji, która zmieniła oblicze danej placówki.
W przypadku Muzeum Narodowego w Lublinie był to „wielki remont” przeprowadzony w latach 2019-2021. W jego wyniku powstało 300 mkw. nowej powierzchni wystawienniczej.
- Przeszliśmy całą procedurę konkursową. Również nieświadomie, bo oprócz audytu w naszej siedzibie, odwiedzali nad także tzw. „cisi klienci”, czyli sędziowie, którzy oceniali muzeum z perspektywy osób zwiedzających – mówi Katarzyna Mieczkowska, dyrektor Muzeum Narodowego w Lublinie. I dodaje: - Już samo znalezienie się w gronie nominowanych to duża rzecz. Z niecierpliwością czekamy na wyniki konkursu.
Drugą z wyróżnionych instytucji z naszego regionu jest Muzeum i Miejsce Pamięci w Sobiborze. - Nominacja do tego tytułu jest zwieńczeniem wieloletnich prac związanych z budową nowego muzeum i upamiętnienia na terenie byłego niemieckiego obozu zagłady – mówi Agnieszka Kowalczyk-Nowak, rzecznika Państwowego Muzeum na Majdanku.
Zlokalizowana pod Włodawą placówka, od 2012 roku będąca oddziałem PMM została udostępniona zwiedzającym w październiku tego roku. W lipcu 2017 roku zakończyły się tu prace nad zabezpieczeniem polany, gdzie znajdują się masowe mogiły z prochami ofiar. Kolejnym etapem inwestycji była budowa m.in. przeszklonej sali wystawienniczej, w której znajduje się wystawa stała poświęcona dziejom obozu i losom jego ofiar. Zawiera ona m.in. 700 obiektów odkrytych w czasie trwających od 2000 roku badań archeologicznych i niemal setki zdjęć i dokumentów. W ramach robót powstała także Ściana Pamięci, wielometrowy mur prowadzący wzdłuż drogi, którą ofiary pędzono do budynku komór gazowych.
W gronie nominowanych do przyszłorocznej nagrody znalazło się 50 muzeów z całej Europy, w tym z będącej terytorium zamorskim Francji karaibskiej wyspy Martynika. Na tej liście Polska ma największą reprezentację. Obok dwóch instytucji z naszego regionu znalazły się na niej: Panorama Racławicka we Wrocławiu, Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku i Muzeum Mazowieckie w Płocku.
Zwycięzcy EMYA 2024 zostaną ogłoszeni na początku maja, podczas czterodniowej konferencji, która odbędzie się w portugalskim Portimao.