Po drodze na mecz potrafią splądrować sklep, by zdobyć alkohol dodający im werwy w walce na stadionie.
Żądnych mocnych wrażeń szalikowców bardzo często określa się mianem "pseudokibice”. Choć oni sami są święcie przekonani, że to właśnie oni są tymi prawdziwymi kibicami. A tych, którzy na mecz przychodzą z rodzinami po to, by popatrzeć na sportową rywalizację, nazywają pogardliwie "piknikowcami”. Tyle, że tych ostatnich jest coraz mniej. Bo zwyczajnie boją się przychodzić na stadion.
W ten sposób szalikowcy głoszący hasła o miłości do klubu i wierności jego barwom sami przyczyniają się do osłabienia kondycji swojej, podobno ukochanej, drużyny.
Kasy coraz mniej
A im większe ryzyko zadymy, tym więcej kosztuje organizacja meczu. - Przy zwykłym spotkaniu zgodnie z przepisami powinienem mieć 49 ochroniarzy. Godzina pracy każdego z nich kosztuje 31,50 zł. Ochronę muszę wynająć na pięć godzin. Wystarczy sobie policzyć - mówi Chmura. - Jeszcze gorzej jest przy meczu zakwalifikowanym jako spotkanie podwyższonego ryzyka. Tutaj muszę mieć już 89 ochroniarzy, a ich godzinowa stawka rośnie do 43 zł.
A nie trzeba wiele, by mecz został zakwalifikowany jako spotkanie podwyższonego ryzyka. Wystarczy, by grały ze sobą drużyny, których szalikowcy są ze sobą zwaśnieni, albo mają już "osiągnięcia” w trakcie zadym w innych miastach.
Komendy policji z różnych województw wymieniają się między sobą informacjami. Funkcjonariusze śledzą też fora internetowe, na których pseudokibice zagrzewają się do boju. - I wtedy lepiej dmuchać na zimne - mówi Janusz Wójtowicz, rzecznik Komendy Wojewódzkiej Policji w Lublinie.
Korek albo zadyma
Wtedy rzeczywiście doszło do dużych rozrób. Sędzia musiał przerwać mecz, organizatorzy spotkania musieli prosić policję o wkroczenie na trybuny. Mieszkańcy Lublina, którzy nie byli zainteresowani meczem, pukali się w głowę słysząc, że droga musi być zamknięta już od samego rana.
Ja chcę do domu!
Ten mecz był rozgrywany w środę. Efektem zamknięcia ulicy były kilometrowe korki, które tworzyły się na głównych arteriach w sąsiedztwie stadionu. Bardzo szeroka al. Unii Lubelskiej była zastawiona samochodami na całej długości. Przejazd z jednego jej końca na drugi zajmował dobre pół godziny. Mieszkańcy stojąc w korkach zgrzytali zębami. Problemy odczuli nawet ci, którzy w odległych od stadionu dzielnicach czekali na przystankach na autobusy i trolejbusy. Czekali dłużej niż zwykle, bo przecież żeby wyjechać z przystanku końcowego autobus musi najpierw tam dotrzeć, a dotrzeć nie mógł, bo stał w korku przy stadionie.
- Co mnie to obchodzi, że jeden debil z drugim ganiają się z pałami po Alejach Zygmuntowskich? Ja chcę dojechać do domu. A że mi wpadnie pod samochód? Ja mam OC - grzmiał później w Ratuszu miejski radny, Kamil Zinczuk, którego w grudniu zeszłego roku grupa wyrostków, wśród których był szalikowiec Motoru, dźgnęła nożem na ulicy w samym centrum Lublina. Ostrze przeszło siedem centymetrów od serca.
Lepiej zamknąć
Nic to nie dało. Zamieszki przeniosły się na Al. Zygmuntowskie. Ulica stała się areną walk. 7 policjantów zostało rannych, kibole poważnie uszkodzili cztery samochody.
I właśnie z obawy przed takimi zamieszkami policja prosi o zamykanie drogi. - Wiemy, że powoduje to utrudnienia dla mieszkańców. Ale nie chcemy, żeby w tym miejscu znalazł się ktoś przypadkowy. Zamknięcie przejazdu jest o wiele lepszym rozwiązaniem niż dopuszczenie do jakiejś tragedii - mówi Wójtowicz.
A my kupimy nowe płyty
Za zabawy kibiców płacimy wszyscy. Bo często trzeba naprawiać to, co zniszczyli zadymiarze. - A to brakuje płytek chodnikowych, to znów uszkodzone są znaki drogowe - mówi Adamiak. - Zamierzamy wystąpić do organizatorów meczów, by zabezpieczali imprezy tak, by ich skutki nie były odczuwalne poza stadionem. Bo niby dlaczego wszyscy mieszkańcy mają odczuwać niedogodności?
Od granicy do granicy
Na granicach województwa pilotowanie takiej grupy przejmuje radiowóz z lokalnej komendy i towarzyszy im aż do granic województwa. I tak od regionu do regionu. - Bywa, że niektórzy nie dojeżdżają na mecz, bo mają ze sobą niebezpieczne przedmioty, lub są agresywni - mówi Wójtowicz.
Autokary z kibolami
Równo pięć lat temu policja zawróciła w Jastkowie autokar z kibicami Polonii Warszawa udającymi się na mecz do Łęcznej. Szalikowcy wieźli ze sobą race.
30 sfilmowanych
Poskromienie pseudokibiców wcale nie jest łatwe. Milowym krokiem w walce ze stadionowymi bandytami miało być zamontowanie sieci kamer. Sześć lat temu wojewoda lubelski wpisał stadion Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji (MOSiR) na listę obiektów, na których obowiązkowo muszą być zamontowane urządzenia rejestrujące dźwięk i obraz. Niezbędny sprzęt miał być zamontowany 1 maja 2003 r. MOSiR odwołał się od tej decyzji i ostateczny termin przesunięto o dwa lata.
Monitoring trochę pomógł. - Dzięki nagraniom zidentyfikowaliśmy i zatrzymaliśmy już ponad 30 sprawców zamieszek w trakcie meczu z Widzewem Łódź. Jesteśmy w trakcie ustalania następnych - informuje rzecznik lubelskiej policji. Pseudokibice nie mogą się czuć już tak bezkarni. Policjanci w kominiarkach pukają do ich mieszkań, zakuwają w kajdanki i wiozą na komendę. A później wnioskują do sądu o wydanie zakazu stadionowego.
Zakazy stadionowe
Taki zakaz wcale nietrudno zdobyć. Wystarczy być jednym z rozrabiających kibiców i nie zastosować się do policyjnych apeli o rozejście się. Wobec takich delikwentów policja występuje do sądu o zakaz.
Przypisać miejsce
- Najlepiej by było, gdyby problem rozwiązać tak, jak ma to miejsce na stadionie w Łęcznej - mówi Wójtowicz. - Tam każdy kibic wchodzący na mecz ma przypisane określone miejsce. I wtedy wiadomo, gdzie kto siedzi i kto rzucił kamieniem. Kaptur już nikogo nie chroni. Ale niestety nasz stadion na razie nie spełnia takich warunków, by można zastosować to rozwiązanie.
Znowu ktoś skacze przez płot
Dajcie nam kajdanki
Kolejnym krokiem w walce ze stadionowym bandytyzmem ma być nowelizacja ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych. Projekt takiej ustawy został już przyjęty przez rząd. Nowe przepisy mają zwiększyć liczbę ochroniarzy na stadionach. Ale jednocześnie mówią o tym, że na zwykłych meczach tylko dwóch na dziesięciu pracowników służb porządkowych musi mieć licencję pracownika ochrony fizycznej.
A na meczach podwyższonego ryzyka: co drugi. Ochroniarze zyskaliby prawo do noszenia kajdanek i miotaczy gazu.
- Przy meczu podwyższonego ryzyka musiałbym zapewnić do służby porządkowej aż 200 osób - szacuje prezes Chmura. - To, niestety, kosztuje, dlatego najprawdopodobniej będziemy musieli powołać własną służbę ochrony.
Nowe kary
Taka sama kara grzywna groziłaby organizatorowi meczu niestosującemu się do poleceń policji. Nawet na 5 lat mógłby trafić do więzienia kibic, który wniósłby na stadion materiały pirotechniczne, lub przewoziłby je w autokarze jadąc na mecz. Do trzech lat odsiadki ma grozić osobie, która wedrze się na płytę stadionu, dwa lata groziłoby za rzucanie niebezpiecznymi przedmiotami. Kibic, który uderzyłby ochroniarza miałby spędzić dwa lata za kratkami, a jeśli zamaskował twarz chustą: trzy lata. Zakaz stadionowy byłby już nierozerwalnie powiązany z obowiązkiem stawiania się w komisariacie podczas meczu.