Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Zdrowie

11 czerwca 2023 r.
21:38

Psychiatra z Lublina: "Taka mieszanka może doprowadzić do śmierci"

Autor: Zdjęcie autora ask
(fot. pixabay/zdjęcie ilustracyjne)

Łagodniejsze działania niepożądane obejmują bezsenność, wahania nastroju, nerwowość, rozstrój żołądka i bóle głowy. Poważne szkodliwe skutki nadmiernego spożycia kofeiny obejmują problemy sercowo-naczyniowe, takie jak migotanie przedsionków, kołatanie serca i tachykardia, drgawki oraz choroby nerek i wątroby – ROZMOWA z dr hab. n. med. Agnieszką Permodą-Pachutą, lekarzem kierującym Oddziałem Ogólnopsychiatrycznym w I Klinice Psychiatrii, Psychoterapii i Wczesnej Interwencji UM w Lublinie.

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować
  • Co jest złego w energetykach?

– Na to pytanie chyba najlepiej jest odpowiedzieć, że z uwagi na atrakcyjną dla dzieci i młodzieży formę podania mogą stwarzać ryzyko nadmiernej konsumpcji kofeiny przez tę grupę. Z badań ostatnich lat wynika, że zwłaszcza najmłodsza grupa konsumentów często, niejako nieświadomie, zaspakaja pragnienie energetykami właśnie. Ta nieświadomość wiąże się najczęściej z możliwością zależności lub przedawkowaniem kofeiny, zawartej w omawianych produktach.

Napoje energetyczne to napoje niealkoholowe, gazowane, bazujące zazwyczaj na zawartości dużej dawki kofeiny i cukru, uzupełnionej o inne, często syntetyczne składniki jak inozytol, regulatory kwasowości, dwutlenek węgla, taurynę czy witaminy z grupy B. Ze względu na obecność kofeiny właśnie napoje energetyczne nie są dla organizmu, zwłaszcza młodego, zupełnie obojętne.

Kofeina ma działanie pobudzające, ułatwia koncentrację, poprawia nastrój, zwiększa fizyczną wydolność organizmu.

Dzięki swoim właściwościom, takim jak dobra rozpuszczalność w tłuszczach i w wodzie, łatwo przekracza barierę krew-mózg i może oddziaływać na ośrodkowy układ nerwowy zwiększając wydzielanie neuroprzekaźników: adrenaliny, noradrenaliny, dopaminy, serotoniny i acetylocholiny.

Perspektywa szybkiego pobudzenia, dołączając pewne walory smakowe napojów energetycznych jest niezwykle kusząca, zwłaszcza dla młodych ludzi. Jednak najistotniejsza sprawa wiąże się z ilością kofeiny zawartą w napojach oraz indywidualną podatnością na jej działanie u różnych osób, co jest uwarunkowane różnicami metabolizmu, masy ciała, masy mięśniowej, wieku, płci i innych czynników. Spożycie kofeiny przez zdrowe osoby dorosłe nie powinno przekraczać 400 mg na dobę, a według innych autorów, m.in. Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), 400-450 mg/dzień, natomiast u dzieci – nie wyższe niż 2,5 mg na kilogram masy ciała dziennie.

W wyższych dawkach, zwłaszcza dla rozwijającego się organizmu, obserwuje się przeciwne efekty działania kofeiny. Substancja ta zwiększa odczucia negatywne, m.in. lęk, powoduje zdenerwowanie, ogólne pogorszenie nastroju i ma negatywny wpływ na pamięć długotrwałą.

W większości dostępnych na rynku napojów energetyzujących jest ok. 30mg kofeiny na 100 ml. Jest to dawka, która może występować naturalnie (w różnych produktach, np. w czekoladzie, kakao, herbacie itp.) natomiast do napojów energetycznych jest ona dodawana przez producenta w formie ułatwiające konsumowanie znacznych ilości. Jednocześnie wiadomo, że napoje energetyczne negatywnie oddziałują na stan zdrowia niektórych grup konsumentów Z tego powodu prawo unijne wprowadziło obowiązek znakowania takich napojów oznaczeniem „wysoka zawartość kofeiny; nie zaleca się stosowania u dzieci, kobiet w ciąży i kobiet karmiących piersią”. Oznaczenie to ma na celu poinformowanie konsumentów o przeciwwskazaniach dla spożywania tego rodzaju produktów.

  • Kiedy możemy mówić nadużywaniu energetyków?

– Wydaje się, że wymaga to dalszych badań i podobnie jak w przypadku uzależnień trudno jest wskazać jednoznacznie moment, w którym dochodzi do uzależnienia. Zalecana jest jednak duża ostrożność zarówno w przypadkach konsumpcji ciągłej, to znaczy sięganiu po napoje energetyczne wiele razy w ciągu tygodnia jak i w przypadku konsumpcji nadmiernej, to jest spożywania kilku puszek tego rodzaju dziennie. W takich przypadkach można sądzić, że mamy do czynienia co najmniej z uzależnieniem psychicznym.

  • Czy do szpitala trafiają pacjenci nadużywający tego typu napojów?

– Napoje energetyczne, zwłaszcza spożywane w nadmiarze mogą mieć istotnie negatywny wpływ na zdrowie. Jak wiadomo, ich spożywanie jest niewskazane przez kobiety w ciąży i dzieci. Dzieci oraz niektórzy chorzy są grupami najbardziej narażonymi na ryzyko. Jednym z najbardziej niebezpiecznych działań kofeiny dla młodego organizmu jest efekt podwyższania poziomu glukozy, poprzez stymulację wydzielania hormonów nadnerczy (głównie adrenaliny).

Jeżeli weźmiemy pod uwagę, że napoje te z reguły zawierają cukier, to zmusza to trzustkę do zwiększonego wysiłku w postaci wydzielania dużych ilości insuliny, aby obniżyć poziom krążącej we krwi glukozy. Ponadto mamy do czynienia z ryzykiem narastania insulinooporności, z uwagi na działanie kofeiny ograniczające wychwyt glukozy przez mięśnie, co stanowi potencjalny mechanizm upośledzający tolerancję glukozy. Wreszcie poprzez zwiększenie stężenia adrenaliny kofeina zmniejsza wrażliwość i nasila oporność na insulinę. Warto wspomnieć także o doniesieniach naukowych dotyczących wpływu spożywania kofeiny w młodym wieku na zmiany w strukturze kości, większe ryzyko złamań i większe ryzyko osteoporozy w wieku późniejszym.

Kofeina w nadmiarze może indukować apoptozę komórek kościotwórczych i eliminować wapń i magnez z ustroju.

Wysokie dawki kofeiny mogą zaostrzać choroby serca, w przypadku których stymulanty są przeciwwskazane. Szczególne obawy budzą kanałopatie jonowe i kardiomiopatia przerostowa, najczęstsza kardiomiopatia genetyczna u dzieci i młodych dorosłych ze względu na zwiększone ryzyko wzrostu ciśnienia krwi, arytmii, omdleń, a nawet śmierci.

Dzieci i młodzież z zaburzeniami odżywiania, zwłaszcza jadłowstrętem psychicznym, mogą regularnie spożywać duże ilości kofeiny, aby przeciwdziałać zmęczeniu związanemu z ograniczeniem kalorii, tłumić apetyt i powodować luźniejsze stolce. Biorąc pod uwagę, że dzieci i młodzież z zaburzeniami odżywiania mają skłonność do chorób serca/śmiertelności i zaburzeń elektrolitowych, spożywanie napojów energetycznych o wysokiej zawartości kofeiny może narazić tę grupę na dalsze ryzyko zaburzeń rytmu serca i zaburzeń przewodzenia wewnątrzsercowego.

Działania niepożądane u dzieci zwykle zaczynają się pojawiać po spożyciu około 200 mg kofeiny i stopniowo nasilają się przy większych dawkach, zwłaszcza tych przekraczających 400 mg kofeiny. Łagodniejsze działania niepożądane obejmują bezsenność, wahania nastroju, nerwowość, rozstrój żołądka i bóle głowy. Poważne szkodliwe skutki nadmiernego spożycia kofeiny obejmują problemy sercowo-naczyniowe, takie jak migotanie przedsionków, kołatanie serca i tachykardia, drgawki oraz choroby nerek i wątroby.

W badaniach ogólnoświatowych zwrócono uwagę, że najmłodsza grupa konsumentów (dzieci poniżej 6 roku życia) najczęściej spożywa napoje energetyczne nieświadomie, nie z uwagi na ich właściwości walory smakowe, a młodzież w wieku od 13 do 19 lat najchętniej sięga po napoje tego typu.

Na świecie wzrasta liczba nastolatków odwiedzających oddziały ratunkowe w związku z działaniami niepożądanymi po spożyciu napojów energetycznych (powyżej 1500 osób rocznie). Śmierć spowodowana spożyciem napojów energetycznych występuje bardzo rzadko i jest zwykle wywoływana przez spożycie innej substancji psychoaktywnej z napojami energetycznymi lub wynika z powikłań związanych z chorobami sercowo-naczyniowymi.

  • Jak wyjaśnić dziecku, że to nie jest dla niego dobry napój, skoro „piją wszyscy” i „tyle jest reklam”?

– Na pewno dobrze jest wskazać dzieciom mechanizm działania reklamy i wyjaśnić im, że reklama ze swojej istoty nie przekazuje obiektywnych informacji na temat produktu a zmierza do tego, aby wywołać pragnienie jego zakupu. Producent, który reklamuje swój produkt nie będzie zmierzał do tego, aby uwypuklić jego gorsze lub nawet niebezpieczne strony. Czasami może być do tego zmuszony poprzez organy państwowe. W przypadku napojów energetycznych doszło do takiego nakazu i prawo obliguje producenta do umieszczenia na opakowaniu napoju informacji, że z uwagi na wysoką zawartość kofeiny jego spożycie jest niewskazane dla kobiet w ciąży, karmiących piersią i dzieci. Warto jest w tym momencie pokazać dzieciom puszkę napoju, aby same zobaczyły jak bardzo mało widoczne są w istocie te informacje.

Zniechęcenie dzieci do traktowania reklam jako źródła informacji jest celowe nie tylko w odniesieniu do napoi energetycznych. Wreszcie warto dzieciom przekazać dalsze informacje, w tym doniesienia naukowe, z których jednoznacznie wynika, że spożywanie nadmiernych ilości napojów energetycznych jest dla zdrowia dzieci i młodzieży niekorzystne. Dobrze zapewne jest też wyjaśnić jak trudno jest jednoznacznie określić jaka ilość jest ilością nadmierną, zwłaszcza wśród dzieci.

Wreszcie jakkolwiek często nie lubimy poruszać z dziećmi i młodzieżą tematu alkoholu, to konieczne wydaje się podkreślenie, iż napojów energetycznych w żadnym wypadku nie należy spożywać łącznie z alkoholem.

Taka mieszanka poważnie obciąża serce i mózg, podwójnie odwadnia i może doprowadzić do poważnych objawów niepożądanych tj. zawał, udar czy nawet śmierć.

Łączenie napoju energetycznego z alkoholem może na początku dać poczucie pozornej trzeźwości i panowania nad sytuacją, co może przyczynić się do zwiększonej konsumpcji alkoholu, co w konsekwencji zwiększa prawdopodobieństwo zachowań ryzykownych, a nawet psychozy. Wydaje się więc, że takie rozmowy mają bardzo istotne znaczenie i dobrze byłoby, gdyby były prowadzone zarówno w domach jak i szkołach. Edukując dzieci możemy pewnie zdziałać najwięcej i uchronić je przed lekkomyślnym spożywaniem produktów, które mogą mieć negatywny wpływ na ich zdrowie.

  • Jakie są w tej chwili najczęstsze uzależnienia wśród dzieci i młodzieży?

– Najczęstsze uzależnienia u dzieci i młodzieży dotyczą niekoniecznie samych substancji psychoaktywnych. Obecnie uważa się, że nadzwyczaj powszechne jest uzależnienie od Internetu i telefonu komórkowego, cukru, wyrobów tytoniowych, alkoholu i narkotyków.

W obliczu uzależnienia dziecka należy reagować jak najszybciej. Wczesne wykrycie problemu i podjęcie właściwego leczenia dają dziecku szansę na uporanie się z nałogiem i powrót do normalnego życia.

Lubelskie Spotkania Naukowe

Podczas zakończonych właśnie XXIII Lubelskich Spotkań Naukowych o aspektach prawnych i biologicznych konsekwencjach nadużywanie energetyków u dzieci i młodzieży mówiły dr hab. n. med. Agnieszka Permoda-Pachuta oraz dr n. o zdr. Maria Gutowska-Ibbs, adwokat Katedra i Zakład Prawa Medycznego i Farmaceutycznego Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

 

e-Wydanie

Pozostałe informacje

Julia Szeremeta w dobrym stylu wróciła na ring

Julia Szeremeta nie dała rywalce szans w ćwierćfinale Pucharu Świata

Julia Szeremeta w wielkim stylu rozpoczęła udział w Pucharze Świata w brazylijskim Foz de Igacu. Polka pokonała w ćwierćfinale Alyssę Mendozę.

P+R na Węglinie w godzinach szczytu.
news dziennika wschodniego

Park & Ride w Lublinie: Czy kierowcy w ogóle z tego korzystają?

Z obserwacji jednego z naszych Czytelników wynika, że kierowcy nie korzystają z parkingów P+R. Dopytuje, czy jest szansa na to, aby to się zmieniło. Zarząd Dróg i Transportu Miejskiego tego problemu jednak nie widzi.

Miasto Chełm po ewentualnym poszerzeniu granic administracyjnych

Zmiana granic Chełma. Rada Miasta jest "za". Czas na decyzję MSWiA

Mimo wyraźnego sprzeciwu mieszkańców gminy Chełm, Rada Miasta Chełm podjęła decyzję o rozszerzeniu granic administracyjnych. Sprawa trafi na biurko Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, które podejmie ostateczną decyzję. Czy ministerstwo uwzględni wolę mieszkańców?

Inflacja: Może nie wszystko będzie tak szybko drożeć

Inflacja: Może nie wszystko będzie tak szybko drożeć

Napływające informacje sygnalizują, że inflacja w kolejnych kwartałach może być niższa niż wcześniej oczekiwano – zapowiada Rada Polityki Pieniężnej w środowym komunikacie. Ale też Rada podkreśla, że w najbliższych miesiącach inflacja będzie wyższa od celu inflacyjnego.

Muzyczna podróż z Grzegorzem Tarwidem i jego trio
jazz
10 kwietnia 2025, 19:00

Muzyczna podróż z Grzegorzem Tarwidem i jego trio

Już w czwartek (10 kwietnia), w ramach projektu Jazz w CSK wysłuchamy na żywo jednego z najciekawszych pianistów młodego pokolenia – Grzegorza Tarwida. Artysta zaprezentuje program oparty na swoim debiutanckim albumie „Flowers”, który ukazał się nakładem prestiżowej wytwórni płytowej – Clean Feed. Poniżej zamieszczamy rozmowę z artystą.

Wschodni ślad – Tusk o cyberataku na system informatyczny Platformy

Wschodni ślad – Tusk o cyberataku na system informatyczny Platformy

Służby intensywnie pracują w związku z incydentem cyberbezpieczenstwa dotyczącym Platformy Obywatelskiej; sprawa jest poważna – poinformował w środę wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Wcześniej premier Donald Tusk informował o cyberataku na system informatyczny PO.

Autor pieśni powstańczych patronem skweru w Lublinie
galeria

Autor pieśni powstańczych patronem skweru w Lublinie

Jan Markowski, autor melodii wielu znanych pieśni powstańczych, takich jak „Mała dziewczynka z AK” czy „Sanitariuszka Małgorzatka” jest patronem skweru w Lublinie. Dziś uroczyście odsłonięto tablice z jego nazwą.

Cristiano Ronaldo w grze Fatal Fury: City of the Wolves
GRAMY
film

Fatal Fury: Cristiano Ronaldo w bijatyce (wideo)

Gra Fatal Fury: City of the Wolves swoja premierę będzie miała już 25 kwietnia. To klasyczna bijatyka 2D, a jedną z dostępnych postaci będzie właśnie Cristiano Ronaldo.

Lubelskie obchody Światowego Dnia Świadomości Autyzmu rozpoczął „niebieski spacer”,
galeria

Plac Litewski będzie niebieski. Zaczynają się Lubelskie Dni Autyzmu

Wszystko zaczęło się w środę, 2 kwietnia, od „niebieskiego spaceru. To wspólne przejście ulicami Lublina w geście solidarności z osobami ze spektrum autyzmu oraz ich rodzinami.

Trzeci mecz w rywalizacji Bogdanki LUK i ZAKSY zostanie rozegrany w niedzielę

Powiedzieliśmy sobie w sobotę, że nic się jeszcze nie skończyło. Opinie po meczu ZAKSA - Bogdanka LUK

Świetny występ Bogdanki LUK we wtorkowy wieczór spowodował, że w ćwierćfinale fazy play-off jest remis 1:1. Ekipa z Lublina w drugim starciu pokonała na wyjeździe ZAKSĘ Kędzierzyn Koźle 3:0. Decydujące starcie zostanie rozegrane w najbliższą niedzielę o godz. 14.45, w hali Globus.

Bradly van Hoeven też zostaje w Motorze na kolejny sezon

Bradly van Hoeven też zostaje w Motorze

Kolejny dzień i kolejny nowy kontrakt w klubie z Lublina. W środę Motor poinformował, że umowa Bradly van Hoevena również została przedłużona na sezon 2025/2026.

Kaczyński w szpitalu. NFZ nie dopatrzył się nieprawidłowości

Kaczyński w szpitalu. NFZ nie dopatrzył się nieprawidłowości

Przyjęcia pacjentów nie odbiegały od normy, a leczenie na kardiologii nie było ograniczone – Lubelski NFZ nie dopatrzył się nieprawidłowości szpitala w związku z pobytem prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego na oddziale kardiologii w lutym tego roku. Do Funduszu nie wpłynęły też skargi pacjentów.

Miał blisko 5 kg amfetaminy. Uciekając potrącił policjantów

Miał blisko 5 kg amfetaminy. Uciekając potrącił policjantów

Grupa ze Śląska rozprowadzającej narkotyki całym kraju. Lubelscy policjanci zatrzymali 4 osoby: u jednej znaleziono prawie 5 kilogramów amfetaminy.

Kalejdoskop dźwięków w Teatrze Starym
koncert
9 kwietnia 2025, 19:00

Kalejdoskop dźwięków w Teatrze Starym

Nene Heroine to jazzowo-psychodeliczny kolektyw pochodzący z Gdańska, który w środę (9 kwietnia) w Teatrze Starym zaprezentuje nowoczesne oblicze jazzu. Występy na żywo Nene Heroine są cenione przez publiczność z powodu spontaniczności i muzycznej energii.

zdjęcie ilustracyjne

Wypadek w pracy? ZUS zwiększył stawki odszkodowania

Od kwietnia wzrosła kwota odszkodowania z ZUS za każdy procent uszczerbku na zdrowiu w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Obecnie można liczyć na 1636 zł odszkodowania. To o 205 złotych więcej niż dotychczas.

ALARM24

Masz dla nas temat? Daj nam znać pod numerem:
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

kliknij i poinformuj nas!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium