Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Zdrowie

11 czerwca 2023 r.
21:38

Psychiatra z Lublina: "Taka mieszanka może doprowadzić do śmierci"

Autor: Zdjęcie autora ask
(fot. pixabay/zdjęcie ilustracyjne)

Łagodniejsze działania niepożądane obejmują bezsenność, wahania nastroju, nerwowość, rozstrój żołądka i bóle głowy. Poważne szkodliwe skutki nadmiernego spożycia kofeiny obejmują problemy sercowo-naczyniowe, takie jak migotanie przedsionków, kołatanie serca i tachykardia, drgawki oraz choroby nerek i wątroby – ROZMOWA z dr hab. n. med. Agnieszką Permodą-Pachutą, lekarzem kierującym Oddziałem Ogólnopsychiatrycznym w I Klinice Psychiatrii, Psychoterapii i Wczesnej Interwencji UM w Lublinie.

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować
  • Co jest złego w energetykach?

– Na to pytanie chyba najlepiej jest odpowiedzieć, że z uwagi na atrakcyjną dla dzieci i młodzieży formę podania mogą stwarzać ryzyko nadmiernej konsumpcji kofeiny przez tę grupę. Z badań ostatnich lat wynika, że zwłaszcza najmłodsza grupa konsumentów często, niejako nieświadomie, zaspakaja pragnienie energetykami właśnie. Ta nieświadomość wiąże się najczęściej z możliwością zależności lub przedawkowaniem kofeiny, zawartej w omawianych produktach.

Napoje energetyczne to napoje niealkoholowe, gazowane, bazujące zazwyczaj na zawartości dużej dawki kofeiny i cukru, uzupełnionej o inne, często syntetyczne składniki jak inozytol, regulatory kwasowości, dwutlenek węgla, taurynę czy witaminy z grupy B. Ze względu na obecność kofeiny właśnie napoje energetyczne nie są dla organizmu, zwłaszcza młodego, zupełnie obojętne.

Kofeina ma działanie pobudzające, ułatwia koncentrację, poprawia nastrój, zwiększa fizyczną wydolność organizmu.

Dzięki swoim właściwościom, takim jak dobra rozpuszczalność w tłuszczach i w wodzie, łatwo przekracza barierę krew-mózg i może oddziaływać na ośrodkowy układ nerwowy zwiększając wydzielanie neuroprzekaźników: adrenaliny, noradrenaliny, dopaminy, serotoniny i acetylocholiny.

Perspektywa szybkiego pobudzenia, dołączając pewne walory smakowe napojów energetycznych jest niezwykle kusząca, zwłaszcza dla młodych ludzi. Jednak najistotniejsza sprawa wiąże się z ilością kofeiny zawartą w napojach oraz indywidualną podatnością na jej działanie u różnych osób, co jest uwarunkowane różnicami metabolizmu, masy ciała, masy mięśniowej, wieku, płci i innych czynników. Spożycie kofeiny przez zdrowe osoby dorosłe nie powinno przekraczać 400 mg na dobę, a według innych autorów, m.in. Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), 400-450 mg/dzień, natomiast u dzieci – nie wyższe niż 2,5 mg na kilogram masy ciała dziennie.

W wyższych dawkach, zwłaszcza dla rozwijającego się organizmu, obserwuje się przeciwne efekty działania kofeiny. Substancja ta zwiększa odczucia negatywne, m.in. lęk, powoduje zdenerwowanie, ogólne pogorszenie nastroju i ma negatywny wpływ na pamięć długotrwałą.

W większości dostępnych na rynku napojów energetyzujących jest ok. 30mg kofeiny na 100 ml. Jest to dawka, która może występować naturalnie (w różnych produktach, np. w czekoladzie, kakao, herbacie itp.) natomiast do napojów energetycznych jest ona dodawana przez producenta w formie ułatwiające konsumowanie znacznych ilości. Jednocześnie wiadomo, że napoje energetyczne negatywnie oddziałują na stan zdrowia niektórych grup konsumentów Z tego powodu prawo unijne wprowadziło obowiązek znakowania takich napojów oznaczeniem „wysoka zawartość kofeiny; nie zaleca się stosowania u dzieci, kobiet w ciąży i kobiet karmiących piersią”. Oznaczenie to ma na celu poinformowanie konsumentów o przeciwwskazaniach dla spożywania tego rodzaju produktów.

  • Kiedy możemy mówić nadużywaniu energetyków?

– Wydaje się, że wymaga to dalszych badań i podobnie jak w przypadku uzależnień trudno jest wskazać jednoznacznie moment, w którym dochodzi do uzależnienia. Zalecana jest jednak duża ostrożność zarówno w przypadkach konsumpcji ciągłej, to znaczy sięganiu po napoje energetyczne wiele razy w ciągu tygodnia jak i w przypadku konsumpcji nadmiernej, to jest spożywania kilku puszek tego rodzaju dziennie. W takich przypadkach można sądzić, że mamy do czynienia co najmniej z uzależnieniem psychicznym.

  • Czy do szpitala trafiają pacjenci nadużywający tego typu napojów?

– Napoje energetyczne, zwłaszcza spożywane w nadmiarze mogą mieć istotnie negatywny wpływ na zdrowie. Jak wiadomo, ich spożywanie jest niewskazane przez kobiety w ciąży i dzieci. Dzieci oraz niektórzy chorzy są grupami najbardziej narażonymi na ryzyko. Jednym z najbardziej niebezpiecznych działań kofeiny dla młodego organizmu jest efekt podwyższania poziomu glukozy, poprzez stymulację wydzielania hormonów nadnerczy (głównie adrenaliny).

Jeżeli weźmiemy pod uwagę, że napoje te z reguły zawierają cukier, to zmusza to trzustkę do zwiększonego wysiłku w postaci wydzielania dużych ilości insuliny, aby obniżyć poziom krążącej we krwi glukozy. Ponadto mamy do czynienia z ryzykiem narastania insulinooporności, z uwagi na działanie kofeiny ograniczające wychwyt glukozy przez mięśnie, co stanowi potencjalny mechanizm upośledzający tolerancję glukozy. Wreszcie poprzez zwiększenie stężenia adrenaliny kofeina zmniejsza wrażliwość i nasila oporność na insulinę. Warto wspomnieć także o doniesieniach naukowych dotyczących wpływu spożywania kofeiny w młodym wieku na zmiany w strukturze kości, większe ryzyko złamań i większe ryzyko osteoporozy w wieku późniejszym.

Kofeina w nadmiarze może indukować apoptozę komórek kościotwórczych i eliminować wapń i magnez z ustroju.

Wysokie dawki kofeiny mogą zaostrzać choroby serca, w przypadku których stymulanty są przeciwwskazane. Szczególne obawy budzą kanałopatie jonowe i kardiomiopatia przerostowa, najczęstsza kardiomiopatia genetyczna u dzieci i młodych dorosłych ze względu na zwiększone ryzyko wzrostu ciśnienia krwi, arytmii, omdleń, a nawet śmierci.

Dzieci i młodzież z zaburzeniami odżywiania, zwłaszcza jadłowstrętem psychicznym, mogą regularnie spożywać duże ilości kofeiny, aby przeciwdziałać zmęczeniu związanemu z ograniczeniem kalorii, tłumić apetyt i powodować luźniejsze stolce. Biorąc pod uwagę, że dzieci i młodzież z zaburzeniami odżywiania mają skłonność do chorób serca/śmiertelności i zaburzeń elektrolitowych, spożywanie napojów energetycznych o wysokiej zawartości kofeiny może narazić tę grupę na dalsze ryzyko zaburzeń rytmu serca i zaburzeń przewodzenia wewnątrzsercowego.

Działania niepożądane u dzieci zwykle zaczynają się pojawiać po spożyciu około 200 mg kofeiny i stopniowo nasilają się przy większych dawkach, zwłaszcza tych przekraczających 400 mg kofeiny. Łagodniejsze działania niepożądane obejmują bezsenność, wahania nastroju, nerwowość, rozstrój żołądka i bóle głowy. Poważne szkodliwe skutki nadmiernego spożycia kofeiny obejmują problemy sercowo-naczyniowe, takie jak migotanie przedsionków, kołatanie serca i tachykardia, drgawki oraz choroby nerek i wątroby.

W badaniach ogólnoświatowych zwrócono uwagę, że najmłodsza grupa konsumentów (dzieci poniżej 6 roku życia) najczęściej spożywa napoje energetyczne nieświadomie, nie z uwagi na ich właściwości walory smakowe, a młodzież w wieku od 13 do 19 lat najchętniej sięga po napoje tego typu.

Na świecie wzrasta liczba nastolatków odwiedzających oddziały ratunkowe w związku z działaniami niepożądanymi po spożyciu napojów energetycznych (powyżej 1500 osób rocznie). Śmierć spowodowana spożyciem napojów energetycznych występuje bardzo rzadko i jest zwykle wywoływana przez spożycie innej substancji psychoaktywnej z napojami energetycznymi lub wynika z powikłań związanych z chorobami sercowo-naczyniowymi.

  • Jak wyjaśnić dziecku, że to nie jest dla niego dobry napój, skoro „piją wszyscy” i „tyle jest reklam”?

– Na pewno dobrze jest wskazać dzieciom mechanizm działania reklamy i wyjaśnić im, że reklama ze swojej istoty nie przekazuje obiektywnych informacji na temat produktu a zmierza do tego, aby wywołać pragnienie jego zakupu. Producent, który reklamuje swój produkt nie będzie zmierzał do tego, aby uwypuklić jego gorsze lub nawet niebezpieczne strony. Czasami może być do tego zmuszony poprzez organy państwowe. W przypadku napojów energetycznych doszło do takiego nakazu i prawo obliguje producenta do umieszczenia na opakowaniu napoju informacji, że z uwagi na wysoką zawartość kofeiny jego spożycie jest niewskazane dla kobiet w ciąży, karmiących piersią i dzieci. Warto jest w tym momencie pokazać dzieciom puszkę napoju, aby same zobaczyły jak bardzo mało widoczne są w istocie te informacje.

Zniechęcenie dzieci do traktowania reklam jako źródła informacji jest celowe nie tylko w odniesieniu do napoi energetycznych. Wreszcie warto dzieciom przekazać dalsze informacje, w tym doniesienia naukowe, z których jednoznacznie wynika, że spożywanie nadmiernych ilości napojów energetycznych jest dla zdrowia dzieci i młodzieży niekorzystne. Dobrze zapewne jest też wyjaśnić jak trudno jest jednoznacznie określić jaka ilość jest ilością nadmierną, zwłaszcza wśród dzieci.

Wreszcie jakkolwiek często nie lubimy poruszać z dziećmi i młodzieżą tematu alkoholu, to konieczne wydaje się podkreślenie, iż napojów energetycznych w żadnym wypadku nie należy spożywać łącznie z alkoholem.

Taka mieszanka poważnie obciąża serce i mózg, podwójnie odwadnia i może doprowadzić do poważnych objawów niepożądanych tj. zawał, udar czy nawet śmierć.

Łączenie napoju energetycznego z alkoholem może na początku dać poczucie pozornej trzeźwości i panowania nad sytuacją, co może przyczynić się do zwiększonej konsumpcji alkoholu, co w konsekwencji zwiększa prawdopodobieństwo zachowań ryzykownych, a nawet psychozy. Wydaje się więc, że takie rozmowy mają bardzo istotne znaczenie i dobrze byłoby, gdyby były prowadzone zarówno w domach jak i szkołach. Edukując dzieci możemy pewnie zdziałać najwięcej i uchronić je przed lekkomyślnym spożywaniem produktów, które mogą mieć negatywny wpływ na ich zdrowie.

  • Jakie są w tej chwili najczęstsze uzależnienia wśród dzieci i młodzieży?

– Najczęstsze uzależnienia u dzieci i młodzieży dotyczą niekoniecznie samych substancji psychoaktywnych. Obecnie uważa się, że nadzwyczaj powszechne jest uzależnienie od Internetu i telefonu komórkowego, cukru, wyrobów tytoniowych, alkoholu i narkotyków.

W obliczu uzależnienia dziecka należy reagować jak najszybciej. Wczesne wykrycie problemu i podjęcie właściwego leczenia dają dziecku szansę na uporanie się z nałogiem i powrót do normalnego życia.

Lubelskie Spotkania Naukowe

Podczas zakończonych właśnie XXIII Lubelskich Spotkań Naukowych o aspektach prawnych i biologicznych konsekwencjach nadużywanie energetyków u dzieci i młodzieży mówiły dr hab. n. med. Agnieszka Permoda-Pachuta oraz dr n. o zdr. Maria Gutowska-Ibbs, adwokat Katedra i Zakład Prawa Medycznego i Farmaceutycznego Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

 

e-Wydanie

Pozostałe informacje

Bartosz Wolski zostaje w Motorze

Motor Lublin przedłużył kontrakt z ważnym piłkarzem

Kolejny ważny zawodnik zostaje w Motorze na dłużej. We wtorek klub z Lublina poinformował, że kontrakt Bartosza Wolskiego został automatycznie przedłużony o jeden sezon, czyli do końca rozgrywek 25/26.

Dr Sławosz Uznański-Wiśniewski

Polak leci w kosmos. Jest oficjalna data startu misji

Dokładnie za miesiąc – 29 maja – Sławosz Uznański-Wiśniewski zostanie drugim Polakiem w Kosmosie. Będzie tam testował między innymi specjalny „hełm” z Lublina.

Na zdjęciu ekipa LSM, która wystąpi na tegorocznych Marleykach.
10 maja 2025, 21:00

Święto muzyki reggae – Marleyki 2025

Marleyki to bez wątpienia najweselsza stypa świata! To coroczne święto muzyki reggae i muzyczny hołd dla ojca założyciela, Roberta Nesty Marleya, znanego szerzej jako Bob Marley.

Wojsko czyści magazyny i sprzedaje: puzony, honkery i motorówkę

Wojsko czyści magazyny i sprzedaje: puzony, honkery i motorówkę

Agencja Mienia Wojskowego ogłasza przetarg na sprzedaż powojskowego sprzętu i pojazdów. Kiedy? 8 maja. Na kupców czekają 152 pozycje o łącznej wartości blisko 500 tys. zł. Są samochody, łódź, maszyny, części zamienne, instrumenty muzyczne oraz drewno opałowe. Zyski ze sprzedaży trafią na Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych, z którego kupowane są nowoczesne urządzenia dla polskiej armii.

2 maja: pracujący, ale nie dla urzędów. Tego dnia spraw nie załatwisz

2 maja: pracujący, ale nie dla urzędów. Tego dnia spraw nie załatwisz

Wielu mieszkańców Lublina i Lubelszczyzny już w czwartek, 1 maja, rozpoczyna długi weekend. Teoretycznie 2 maja jest dniem pracującym, ale urzędy informują, że tego dnia nic nie załatwimy.

Tegoroczny Dzień Otwarty na WSPA

12 kierunków studiów licencjackich, inżynierskich i magisterskich. Rekrutacja na WSPA

Rozpoczęła się rekrutacja na studia w Wyższej Szkole Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie. Nowości to na przykład HR z wykorzystaniem narzędzi sztucznej inteligencji oraz Kryminologia i profilaktyka społeczna.

Szkolili Amerykanie, teraz uczą Polacy. Pierwszy taki kurs dla czołgistów M1A1 Abrams
NA POLIGONIE

Szkolili Amerykanie, teraz uczą Polacy. Pierwszy taki kurs dla czołgistów M1A1 Abrams

Pierwszy kurs dla czołgistów M1A1 Abrams prowadzony wyłącznie przez polskich instruktorów. Taki kurs właśnie rozpoczął się w Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych w Poznaniu (CSWL). Do tej pory polskich wojskowych uczyli specjaliści z USA.

Roztańczony Lublin – Dziennik Wschodni nadał rytm
galeria
film

Roztańczony Lublin – Dziennik Wschodni nadał rytm

Plac Litewski zamienił się w wielką, otwartą scenę taneczną. Mieszkańcy Lublina zatańczyli i świętowali Międzynarodowy Dzień Tańca. To była pierwsza tego typu impreza w naszym mieście.

Szkolenie dla motocyklistów w Lublinie. Dwudniowe i darmowe

Szkolenie dla motocyklistów w Lublinie. Dwudniowe i darmowe

Będą zajęcia praktyczne i teoretyczne. Będzie coś dla posiadaczy zabytkowych motocykli, będzie parada. Wszystko w Lublinie i za darmo. Zapisy już trwają.

Nowoczesne i wodorowe autobusy dla Lublina. Kiedy pierwsze kursy?

Nowoczesne i wodorowe autobusy dla Lublina. Kiedy pierwsze kursy?

Przetarg rozstrzygnięty, pieniądze są, a umowa właśnie została podpisana. W ciągu roku na ulice Lublina wyjedzie 20 wodorowych autobusów.

Motor Lublin z licencją na sezon 25/26

Motor Lublin z licencją na sezon 25/26

We wtorek poznaliśmy werdykt Komisji ds. Licencji Klubowych PZPN na sezon 25/26. Motor Lublin dostał zgodę na grę w PKO BP Ekstraklasie bez żadnych nadzorów. Gdyby beniaminek dostał się do europejskich pucharów, to również mógłby w nich zagrać, bo otrzymał licencję także na występy w rozgrywkach UEFA.

Jakie modele aut z Ameryki cieszą się największą popularnością?

Jakie modele aut z Ameryki cieszą się największą popularnością?

Samochody sprowadzane ze Stanów Zjednoczonych są coraz częściej spotykane na polskich drogach. Wielu kierowców decyduje się na import, ponieważ auta z Ameryki oferują lepsze wyposażenie, a ich zakup bywa bardziej opłacalny niż nabycie analogicznego modelu w Europie.

Oszczędność i higiena, czyli dlaczego warto inwestować w dobre worki do odkurzacza?

Oszczędność i higiena, czyli dlaczego warto inwestować w dobre worki do odkurzacza?

Codzienne porządki w domu wymagają nie tylko sprawnego sprzętu, ale również odpowiednio dobranych akcesoriów. Jednym z istotnych elementów wpływających na skuteczność odkurzania są worki, które odpowiadają za zatrzymywanie zanieczyszczeń wewnątrz urządzenia.

Po konferencjach politycy kurtuazyjnie wymienili uwagi w holu lubelskiego ratusza

Poseł Moskal składa zawiadomienie, prokuratura bada, a wiceprezydent Fulara chłodzi nastroje

Zawiadomienie do prokuratury w sprawie odmowy udostępnienia przez Urząd Miasta Lublin protokołu po kontroli CBA złożył poseł PiS, Michał Moskal. Władze miasta tłumaczą, że protokół jest dowodem w prowadzonym śledztwie i nie może być upubliczniony. A chodzi o domniemanie nieprawidłowości przy budowie dworca metropolitalnego w  Lublinie w kwocie 7,5 miliona złotych.

31-latek z Chełma poszukiwany 44 listami gończymi złapany w Holandii

31-latek z Chełma poszukiwany 44 listami gończymi złapany w Holandii

Odsiedział pół wyroku i nie wrócił z przepustki. Chełmianin był poszukiwany Europejskim Nakazem Aresztowania i 44 listami gończymi.

ALARM24

Masz dla nas temat? Daj nam znać pod numerem:
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

kliknij i poinformuj nas!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium