Znamy ostateczną wersję przepisów wprowadzających w Polsce system kaucyjny. Kiedy w końcu będzie można oddawać do sklepów butelki bez dowodu zakupu?
Nad nowym prawem już od dawna pracuje Ministerstwo Klimatu i Środowiska i wiele razy już projektowane przepisy były modyfikowane. Jest już jednak finalny projekt dokumentu. Zakłada on, że od stycznia 2025 roku butelki zwrócimy bez potrzeby okazania paragonu.
Z projektu rozporządzenia, umieszczonego na stronie Rządowego Centrum Legislacyjnego, możemy wyczytać, że do metalowych puszek (o pojemności do 1 litra), szklanych butelek wielorazowego użytku (do 1,5 litra) oraz do butelek z plastiku (do 3 litrów), doliczona zostanie kaucja w wysokości 50 groszy.
Projekt przewiduje również zwracanie kaucji bez potrzeby okazywania dowodu zakupu. Dodatkowo sprzedawca nie będzie mógł zrekompensować kaucji w postaci bonów, za które możemy opłacić zakupy w danej „sieciówce.
– Zawsze gubię wszystkie paragony. Przez to butelki zawsze wyrzucam – o dotychczasowych problemach związanych ze zwrotem butelek opowiada nam pani Agata, mieszkanka Lublina.
Już teraz butelki, bez potrzeby okazania paragonu, możemy oddać w sieciach takich sklepów jak: Carrefour, Kaufland, Biedronka, czy Żabka. Należy jednak pamiętać, że każdy sklep sam ustala zasady przyjmowania opakowań zwrotnych i mogą się one zmieniać. – Przydałby się jeden system. Nie chcę tracić czasu na dowiadywanie się, jaką butelkę mogę oddać w danym sklepie – żali się pan Kacper z Lublina.
Bon za butelkę
Przykładowo w Biedronce zwracać możemy tylko pięć najpopularniejszych marek piw. Kaucję odzyskujemy w postaci vouchera na kolejne zakupy, który musimy wykorzystać w ciągu 100 dni – możemy przeczytać w informacji prasowej na stronie Biedronki.
– Nie wiem ile trzeba uzbierać butelek, żeby taki bon, czy karta podarunkowa miały sens – komentuje sprawę pan Kacper.
Inną „sieciówką”, która nie wymaga paragonu jest Żabka. Dowód zakupu nie jest potrzebny, gdy skorzystamy z rabatu i ilość zwracanych butelek jest taka sama jak ilość zakupionych piw – informuje Żabka na oficjalnej stronie.
Według badania przeprowadzonego przez ARC Rynek i Opinia w 2022 roku prawie 88 proc. Polaków deklaruje pozytywne nastawienie do systemu kaucyjnego. – Jeżeli będzie to dotyczyć wszystkich butelek, to jestem na tak – mówi pan Kacper.
– Im więcej miejsc, które biorą pod uwagę ekologię, tym lepiej. Zachęci to wielu ludzi do recyklingu – dodaje pani Agata i dodatkowo zaznacza, że liczy się też to, czy butelki będzie można oddać w jakimkolwiek sklepie.
Jednak nie w każdym sklepie będzie można oddać puste opakowania. System kaucyjny ma działać obowiązkowo w sklepach o powierzchni większej niż 200 mkw. Natomiast dla mniejszych placówek będzie to dobrowolne, jednak i tak będą musiały pobrać kaucję od objętych nią produktów.
– Jak to będzie wyglądać organizacyjnie? Jakie będą zasady? To kolejny obowiązek, a na sklepie jestem zazwyczaj sama. Kto to będzie odbierał? Gdzie mam trzymać te butelki? – zastanawia się głośno pani Dorota, właścicielka monopolowego. W projekcie rozporządzenia odpowiedzi na te pytania nie znajdziemy.
System kaucyjny
Działa już w 13 krajach europejskich. Według danych znajdujących się na stronie internetowej kaucyjny.pl, kraje, które odznaczają się najwyższym współczynnikiem odzysku materiałów, które nadają się do recyklingu to: Niemcy – 97 proc., Holandia – 95 proc. oraz Islandia – 90 proc.