Rozmowa z Małgorzatą Bartoszek, rzeczniczką lubelskiego oddziału NFZ.
- Szybka terapia onkologiczna powstała z myślą o chorych na nowotwory złośliwe. Od wykrycia choroby w jak najwcześniejszym stadium zależy, czy taki pacjent przeżyje. Szybka terapia onkologiczna, która funkcjonuje od początku tego roku ma na celu sprawne i szybkie poprowadzenie go przez kolejne etapy diagnostyki i leczenia. Przeznaczona jest dla wszystkich pacjentów, u których lekarze podejrzewają lub stwierdzą nowotwór złośliwy.
• Jak wygląda kwalifikacja do takiego leczenia i jaka jest tu rola lekarza rodzinnego?
- Pacjent, który ma niepokojące dolegliwości, powinien w pierwszej kolejności zgłosić się do lekarza rodzinnego. To on jest pierwszym ogniwem pakietu onkologicznego i w przypadku podejrzenia choroby nowotworowej może wystawić kartę diagnostyki i leczenia onkologicznego (kartę DiLO). Dzięki niej pacjent szybko dostanie się do specjalisty. Podczas wizyty u lekarza POZ (lekarz podstawowej opieki zdrowotnej) odbywa się pierwszy etap diagnostyki. Przeprowadza on dokładny wywiad z pacjentem i ocenia jego dolegliwości. Może również zlecić wykonanie niezbędnych badań. Lekarz rodzinny od tego roku może kierować pacjentów na dodatkowe badania np. hormony tarczycy FT3 i FT4, marker nowotworowy PSA, poziom żelaza we krwi, inne badania usg (np. tarczycy, nerek).
• Czy pacjent może sam zgłosić się do lekarza rodzinnego i wykonać badania profilaktyczne, żeby wykluczyć ewentualną chorobę jeśli np. w jego rodzinie były takie przypadki?
- Pakiet onkologiczny skierowany jest do pacjentów chorych albo z podejrzeniem choroby nowotworowej. Nie obejmuje wykonywania badań profilaktycznych. NFZ finansuje np. badania profilaktyczne w kierunku wykrywania chorób nowotworowych u kobiet. Są to badania mammograficzne skierowane do kobiet w wielu 50-69 lat, które nie miały wykonywanego badania przez ostatnie 2 lata i badania cytologiczne skierowane do kobiet w wieku 25-59 lat, które nie miały wykonanej cytologii w ciągu ostatnich 3 lat. Wykaz wszystkich programów i świadczeń profilaktycznych, które finansuje lubelski odział NFZ oraz wykaz miejsc, w których można je wykonać dostępne są na stronie internetowej www.nfz-lublin.pl. Informacje można uzyskać również pod numerem infolinii 81 19 488.
Jeśli w wyniku przeprowadzonych badań profilaktycznych (mammografia, cytologia) u pacjentki zostanie stwierdzony nowotwór, powinna ona udać się z wynikami badań do lekarza specjalisty (np. ginekologa, onkologa), który wystawi kartę DiLO. Na jej podstawie pacjentka zostanie włączona do dalszej diagnostyki i leczenia w ramach szybkiej ścieżki onkologicznej.
• Kto może wydać kartę diagnostyki i leczenia onkologicznego?
- Karta jest nieodłączną częścią szybkiej terapii onkologicznej. Pełni rolę skierowania, które umożliwia pacjentowi rozpoczęcie leczenia w ramach szybkiej ścieżki. Karty mogą wydawać lekarze POZ - już w momencie podejrzenia u pacjenta występowania nowotworu złośliwego, lekarze poradni specjalistycznych (AOS), jeśli zdiagnozują taką chorobę oraz lekarze w szpitalach, jeśli w wyniku hospitalizacji zostanie u pacjenta wykryty nowotwór złośliwy.
• Jak wygląda leczenie w ramach szybkiej terapii po zdiagnozowaniu nowotworu?
- Po zdiagnozowaniu nowotworu złośliwego lekarz specjalista przeprowadza pogłębioną diagnostykę w celu stwierdzenia m.in. stanu zaawansowania choroby. Następnie kieruje pacjenta na leczenie do szpitala. Placówki umożliwiają pacjentom poddanie się chemioterapii i radioterapii lub leczenie w oddziale o profilu zabiegowym. Wyniki pacjenta będzie konsultował wielodyscyplinarny zespół specjalistów tzw. konsylium, które opracuje plan leczenia pacjenta. Konsylium zbiera się w ciągu 2 tygodni od zgłoszenia się pacjenta do szpitala. Wybiera ono koordynatora leczenia, który będzie udzielał pacjentowi wszystkich niezbędnych informacji związanych z leczeniem onkologicznym. Będzie dbał o to, aby dokumentacja medyczna związana z kartą DiLO była kompletna i towarzyszył pacjentowi aż do zakończenia leczenia.
• Czy takie leczenie jest rzeczywiście bez limitów i jakie świadczenia w związku z tym przysługują pacjentowi?
- Świadczenia związane z diagnostyką i leczeniem nowotworów złośliwych w ramach szybkiej ścieżki, są świadczeniami nielimitowanymi. Wszystkie placówki, które będą udzielały świadczenia w ramach pakietu i będą zapewniały terminowość (9 tygodni na diagnostykę) i kompleksowość świadczeń, będą miały sfinansowane przez NFZ świadczenia w 100 proc. Pacjentowi w ramach pakietu onkologicznego przysługują świadczenia ujęte w koszyku świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, ambulatoryjnej opieki specjalistycznej i leczenia szpitalnego. Z zaznaczeniem, że to lekarz decyduje o tym, na jakie badania skieruje pacjenta w celu potwierdzenia lub wykluczenia nowotworu złośliwego. W ramach pakietu onkologicznego powstała również odrębna kategoria pacjentów oczekujących na udzielenie świadczeń zdrowotnych z zakresu onkologii.
• Jak będzie wyglądała opieka nad pacjentem po zakończeniu terapii i czy w przypadku nawrotu choroby pacjent też będzie mógł korzystać z szybkiej terapii?
- Pacjent po zakończeniu leczenia, wraz z dokumentacją medyczną i zaleceniami przechodzi pod opiekę lekarza specjalisty. Jeśli jego stan zdrowia się nie pogorszy i potwierdzą to wyniki badań, pacjent zostaje skierowany do lekarza POZ, który sprawuje nad nim bieżącą opiekę i w przypadku wskazań medycznych kieruje go na badania diagnostyczne w ramach swoich kompetencji.
W przypadku nawrotu choroby nowotworowej pacjent może ponownie być objęty leczeniem w ramach szybkiej ścieżki onkologicznej na podstawie wystawionej nowej karty DiLO.
• Czy leczenie w ramach pakietu onkologicznego jest w stu procentach bezpłatne?
- Świadczenia zdrowotne udzielane pacjentom na podstawie karty DiLO w ramach szybkiej ścieżki onkologicznej są bezpłatne dla pacjentów, tak samo, jak inne świadczenia zdrowotne ujęte w koszyku świadczeń gwarantowanych.
Umowę z lubelskim oddziałem NFZ na realizację świadczeń w ramach pakietu onkologicznego ma 19 szpitali i 97 przychodni specjalistycznych (wykaz tych placówek dostępny jest na www.nfz-lublin.pl). Do 28 stycznia lekarze z województwa lubelskiego wystawili łącznie 1981 kart DiLO (lekarze POZ wystawili 234 karty, lekarze AOS - 158, szpitale - 1589).