Pedofilia to jedno z najcięższych przestępstw, które są odpowiednio sankcjonowane przez polskie prawo. Regulacje niedawno mocno się zmieniły, a ustawodawca przewidział karalność także nieujawnienie przestępstwa pedofilii (nawet do 3 lat!). Czy nowelizacja pozwoli jeszcze skuteczniej chronić dzieci przed zagrożeniami?
Na pomoc – adwokat. Katowice, Warszawa, Kraków – zagrożenie jest wszędzie
Zagrożenie jest wszędzie i wszędzie dochodzi do tego typu przestępstw. Problemem jest jednak specyfika tego typu zachowań. Ofiarami padają osoby młode lub bardzo młode. Często nie mają śmiałości by opowiedzieć o tym swoim bliskim. Pedofil staje się wtedy bezkarny i z cynizmem może wykorzystywać sytuację. Dlatego ważne, by obserwować i kontrolować środowisko w jakim obraca się nasze dziecko. Jeżeli podejrzenie popełnienia przestępstwa nastąpi, niezwłocznie udajemy się do adwokata. Nowe przepisy pozwalają na szybsze (choć ciągle dalekie od doskonałości) podjęcie działań przeciwko sprawcy.
Poszerzony obowiązek denuncjacji
Na mocy zmian, które weszły w życie 13 lipca 2017 roku, uregulowany w art. 240 k.k. obowiązek denuncjacji najcięższych czynów zabronionych (takich jak np. zdrada stanu czy zabójstwo), został rozszerzony o przestępstwo pedofilii. W związku z tą regulacją każda osoba, która posiada wiarygodną informację o wykorzystaniu seksualnym małoletniego poniżej 15 roku życia, zobowiązana jest poinformować o tym organy ścigania. W przypadku zaniedbania tego obowiązku, grozi kara do 3 lat pozbawienia wolności. To nowość, bo dotychczas taki obowiązek wynikał z norm społecznych, brakowało jednak określonych przepisów. Adwokaci zmiany oceniają pozytywnie, choć podkreślają, że ustawa nadal pozostawia luki prawne, które w przyszłości mogą stwarzać problemy interpretacyjne.
Co oznacza „wiarygodność”?
Jaka informacja jest wiarygodna w rozumieniu ustawodawcy? Z orzecznictwa wynikają dwie sytuacje:
- adresat wiadomości musi w nią wierzyć
- musi być obiektywna tzn. pochodzić z obiektywnego źródła
Nie trudno zauważyć, że taka interpretacja przepisów otwiera pole do nieścisłości i powoduje trudności w rzeczywistym określaniu „wiarygodności” powziętej informacji.
Wyjątki od wprowadzonych przepisów
Ustawodawca dopuścił w nowych przepisach występowanie wyjątków. Kiedy mimo nieujawnienie przestępstwa będziemy mieli do czynienia z brakiem odpowiedzialności?
- przekazanie wiedzy w inny sposób np. tajemnica adwokacka i spowiedzi;
- uzasadnione przypuszczenie, że do organu ścigania dotarła już informacja o przestępstwie pedofilii (np. informacja o popełnieniu czynu zabronionego dotrze do danej osoby jednocześnie z doniesieniami medialnymi na ten temat);
- podmiot posiadający wiedzę sam jest sprawcą przestępstwa pedofilii.
Nowe przepisy – szansa na skuteczniejsze schwytanie przestępców?
W opinii wielu adwokatów nowelizacja to krok w dobrym kierunku. W przypadku tego charakteru przestępstw sama penalizacja i wysokość wymierzanych kar nie jest niestety wystarczająca. Ważne są też działania edukacyjne skierowane do rodziców, a także ich czujność. Socjologowie zwracają także uwagę, że wokół tego problemu nie należy tworzyć tabu. Im bardziej problem pedofilii będzie powszechnie omawiany, tym łatwiej małym ofiarom będzie komunikować dorosłym o przestępstwie. Inną zaletą nagłaśniania takich spraw jest rosnące uwrażliwianie dzieci na ten problem, dzięki czemu mogą one wzmóc czujność i same bronić się przed działaniami pedofila np. w Internecie.