Historia sztucznych gniazd dla ptaków jest bardzo długa. Kiedyś ludzie pozyskiwali tak pokarm. Potem ptasi śpiew umilał im życie. Teraz ptakom pomagamy. I trzeba to robić właśnie teraz.
Jeśli chcemy, żeby w budkach lęgowych jeszcze w tym roku zagnieździły się ptaki, budki te należy zainstalować jak najwcześniej. Najlepiej teraz w lutym – mówi ornitolog dr Marian Stój.
Miasto ptakom
Budki lęgowe można przymocować na drzewach, budynkach, żerdziach, czy słupach – wyjaśnia przyrodnik i zwraca uwagę, że wieszając budki lęgowe pomagamy ptakom. - Zwłaszcza tam, gdzie nie ma naturalnych dziupli. Dotyczy to młodych sadów, lasów młodszych wiekowo, a przede wszystkim miast - podkreślił dr Stój.
Zaznaczył, że zanim powiesimy budkę trzeba pamiętać, że w okolicach, gdzie występują kuny, wiewiórki lub popielice, otwór budki należy dodatkowo zabezpieczyć.
- Budki wieszamy w miejscach osłoniętych od wiatru i nadmiernego nagrzewania ich przez słońce. Wysokość powieszenia budki lęgowej zależy od gatunku ptaka, np. dla sikor wieszamy dość nisko - ok. dwóch metrów od ziemi, dla szpaka cztery-sześć metrów, a dla sów osiem-dziesięć metrów. Najlepszym materiałem budowlanym dla takich konstrukcji są deski drzew iglastych – tłumaczy fachowiec.
Co się dzieje w budce
- Często gdy jestem z uczniami w lesie, pokazuję budkę i pytam budkę - co to takiego jest. Odpowiedzi padają różne, ale zazwyczaj słyszę że jest to... domek dla ptaków. Taka odpowiedź zawsze z mojej strony wywołuje pytanie pomocnicze: Co w takim domku ptaki robią. I tu dostaję całą masę teorii, że jedzą, że śpią, a rzadko kiedy słyszę że ptaki składają tam jajka – relacjonuje Karol Jańczuk z Nadleśnictwa Tomaszów, który wyjaśnia, że istnieje wiele typów budek różniących się wielkością i średnicą otworu wlotowego.
Z innych skorzystają modraszki, inne są odpowiednie dla szpaków a jeszcze inne dla puszczyków.
Człowiek wiesza, człowiek sprząta
- Często umieszczamy je w terenie w taki sposób, żeby łatwo można było do nich dotrzeć, na przykład wzdłuż dróg leśnych i linii oddziałowych. Budki przechodzą coroczne przeglądy. Są wtedy czyszczone w środku ze starych gniazd i wszelakiej innej zawartości. Sprawdzany jest stan techniczny budek, i co roku pewna ich ilość jest wymieniana na nowe – dodaje Karol Jańczuk.
Jak mówi ornitolog dr Marian Stój, człowiek sztuczne gniazda dla ptaków budował od zarania dziejów w celu pozyskania pokarmu i dla rozrywki.
- W XIX stuleciu pojawiły się różne konstrukcje budek, aby ułatwić gniazdowanie ptakom głównie w celach poznawczych i estetycznych. Wtedy śpiew ptaków przy budkach umilał ludziom życie. Natomiast w XX wieku budki lęgowe wieszano przede wszystkim dla ochrony lasów i sadów przed szkodliwymi owadami, które ptaki zjadają. Obecnie wiesza się je dla ochrony ptaków, gdyż coraz mniej jest starych dziuplastych drzew – zauważa ornitolog.