Kiedy słupek rtęci na termometrze przekracza 30 stopni i pnie się w górę, może uratować nas chłodnik. Może być z botwinki, może z ogórków, pomidorów. A nawet melonów i pomarańczy. Dziś instrukcja obsługi chłodnika. Na kilka sposobów
Zaczynamy od klasycznej wersji, czyli od chłodnika na botwince i z rzodkiewką. Pamiętajcie o dobrym kefirze. Chłodnik możecie także zrobić na kwaśnym mleku, maślance czy doskonałym tureckim ayranie, produkowanym w Polsce.
Chłodnik klasyczny
Składniki: pęczek botwiny, pęczek rzodkiewek i pęczek koperku, 3 ogórki gruntowe, litr kefiru, 2 ząbki czosnku, sól, pieprz, 1 łyżka cukru, 1 cytryna, szczypiorek.
Wykonanie: botwinkę umyć, posiekać razem z rzodkiewkami. Przełożyć do garnka, dodać łyżkę cukru, gotować 5 minut, schłodzić. Obrane ogórki i rzodkiewkę pokroić w drobną kostkę, dodać do wywaru razem z pokrojonym koperkiem i roztartym czosnkiem. Dosłodzić, dodać sok z cytryny, wszystko dobrze wymieszać. Zalać kefirem, obficie posypać szczypiorkiem.
Chłodnik ogórkowy
Składniki: 4 szklanki maślanki, 1 ogórek, 3 łyżki kopru, 3 łyżki kolendry, 3 łyżki oliwy, kilka ząbków czosnku, 10 dag bryndzy na smak.
Wykonanie: maślankę wymieszać z grubo startym ogórkiem. Dodać posiekany czosnek, koper i kolendrę. Wymieszać, włożyć kulki uformowane z bryndzy. Doprawić oliwą.
Chłodnik z sałaty
Składniki: główka zielonej sałaty, litr bulionu warzywnego, pieprz, sól, pęczek zielonego koperku, młody szczypiorek, małe opakowanie śmietany lub jogurtu.
Wykonanie: liście sałaty dokładnie umyć i wrzucić do zimnej wody. Wyjąć i porwać palcami na drobne kawałki. Zagotować bulion, wrzucić sałatę, gotować 10 minut doprawiając solą i pieprzem. Pod koniec gotowania wrzucić posiekany koper i doprawić śmietaną. Schłodzić, dodać szczypiorek i parę kostek lodu.
Chłodnik po hiszpańsku
Hiszpański chłodnik gazpacho składa się z surowych warzyw, octu i oliwy oraz chleba. Do zupy podaje się w osobnych miseczkach pokrojone jajka, wędliny dojrzewające, orzechy czy oliwki. Gazpacho robi się na surowych pomidorach, dodaje pomarańcze lub sok pomidorowy. W Andaluzji podaje się biały chłodnik z migdałów zmielonych z czosnkiem, oliwą i chlebem.
Składniki: 1,5 kg dojrzałych pomidorów (mogą być z puszki), 1,5 litra zimnej wody, 2 papryki, kilka młodych ogórków, 2 młode cebulki, 6 ząbków czosnku, pół szklanki dobrej oliwy, ocet balsamiczny, sól, pieprz, czerstwa bagietka.
Wykonanie: warzywa posiekać na półcentymetrowe kawałki, bagietkę w większą kostkę. Odstawić do lodówki. Namoczyć chleb w części wody. Włożyć do garnka z połową posiekanych warzyw. Zmiksować, powoli dodając wodę. Po zmiksowaniu przetrzeć, oddzielając pestki. Doprawić oliwą, solą, pieprzem i balsamico. W miseczkach podać resztę warzyw.
Chłodnik pomidorowy na ostro
Składniki: kilogram dobrych, dojrzałych pomidorów, 1 ogórek, 2 cebule, 3 ząbki czosnku, 2 szklanki zimnego bulionu warzywnego, łyżka octu balsamicznego, oliwa, sól, pieprz.
Wykonanie: pomidory sparzyć, obrać ze skórki. Obrany ogórek zetrzeć na tarce. Posiekać cebulę, czosnek przetrzeć przez praskę. Zmiksować pomidory, ogórek, cebulę i czosnek. Wlać oliwę, bulion, doprawić octem. Doprawić do smaku solą z pieprzem, wstawić do lodówki na 2 godziny.
Chłodnik na jabłkach
Nazywał się na Kresach jabłecznikiem. Jego najważniejszym składnikiem musiały być winne jabłka. Najlepiej kiszone.
Składniki: 2 litry kwasu buraczanego, 1 szklanka śmietany, sok z cytryny, 3 winne jabłka, koperek, szczypior, świeża bazylia.
Wykonanie: jabłka obrać, pokroić w kostkę, skropić cytryną. Posiekać koperek i szczypiorek. Przełożyć do glinianego garnka. Zalać kwasem buraczanym, dodać śmietanę ubitą z solą.
Wymieszać, doprawić, wstawić do lodówki na 2 godziny. Podawać z młodziutkimi ziemniakami mocno posypanymi koperkiem i podlanymi stopionym masłem.
Chłodnik rajski
Zupa z winnych jabłek była specjalnością przedwojennej kuchni. Oto przepis, który podajemy za Emilią Stobińską- Józefacką.
Składniki: 50 dag złotej renety, 50 dag soczystych gruszek, 50 dag śliwek węgierek (mogą być mrożone), 2 goździki, szczypta cynamonu, cukier, 1,5 szklanki śmietany, 1 żółtko, szklanka konfitury z rajskich jabłuszek.
Wykonanie: jabłka i gruszki ugotować z wydrylowanymi śliwkami. Przetrzeć przez gęste sito, doprawić cukrem, cynamonem i goździkami. Rozprowadzić przegotowaną wodą.
Zupę zaprawić śmietaną, zagotować, jeszcze raz doprawić, zaciągnąć żółtkiem. Podawać w filiżankach z grzankami i konfiturą z rajskich jabłuszek. Zupę można jeść także na zimno, wtedy najlepsza jest z cynamonowymi ciasteczkami.
Chłodnik z melonów i pomarańczy
Najbardziej alternatywny chłodnik wśród dzisiejszych przepisów. Dostałem go od Bartosza Wilczyńskiego z Krakowa. Podany w wydrążonych melonach, zachwyci Was smakiem i urodą.
Składniki: 2 dojrzałe melony typu gallo (melony okrągłe z zielonkawą skórką), 2 soczyste pomarańcze (same filety czyli miąższ z sokiem), szklaneczka białego wina, marynowany imbir (ze słoika), sól, świeżo kolorowy pieprz, cytryna do smaku (2-3 łyżki soku), dobra oliwa z oliwek, szynka dojrzewająca.
Wykonanie: wydrążamy miąższ z melonów i filetujemy pomarańcze czyli uzyskujemy tylko miąższ bez białych błonek. Do garnka wrzucamy miąższ z melona, pomarańczy, pocięty imbir, sok z cytryny, wino i miksujemy. Lekko solimy i pieprzymy dla złamania smaku, wstawiamy do lodówki do schodzenia, przed podaniem wkładamy pociętą w paski szynkę i doprawiamy emulsją bazyliową.
Chłodnik cytrynowy
Składniki: litr wody, 1 cebula, 3 łodygi selera naciowego, 1 marchewka, sok i skórka z 1 cytryny, 3 żółtka, 2 łyżki oliwy, sól, biały pieprz, pół łyżeczki mielonej kolendry, pieprzu i anyżku.
Wykonanie: na oliwie zeszklić drobno pokrojoną cebulę, seler i marchew. Dodać kolendrę, pieprz i anyżek. Po 5 minutach wlać wodę. Całość doprowadzić do wrzenia, a później gotować 30 minut pod przykryciem.
Przecedzić przez sito i wlać sok z cytryny. Ubić żółtka z sokiem i skórką z cytryny, rozcieńczyć dwiema łyżkami wywaru. Stopniowo wlewać do zupy, podgrzewać, stale mieszając, aż zupa zgęstnieje. Wystudzić, schłodzić w lodówce. Podawać z ryżem ugotowanym na sypko.