Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Lublin

15 lipca 2023 r.
9:16

Korekta historii Lublina. Archeolodzy odkryli średniowieczną wieżę

Autor: Zdjęcie autora agdy
0 A A
Podczas zakładania ogrzewania podłogowego odkryto fragmenty murów
Podczas zakładania ogrzewania podłogowego odkryto fragmenty murów

Przypadek sprawił, że w budynkach dawnego klasztoru przy ul. Bernardyńskiej w Lublinie odkryto mury nieznanej budowli. Prawdopodobnie to wieża starsza niż wschodnie skrzydło klasztorne i prezbiterium kościoła pw. Nawrócenia św. Pawła. W sierpniu poznamy wyniki badań, które to zweryfikują

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować

Prace konserwatorskie i roboty budowlane w  kościele pw. Nawrócenia św. Pawła i części budynku dawnego klasztoru pobernardyńskiego w Lublinie trwają od zeszłego roku. Już wiosną archeolodzy podczas prac ziemnych w zakrystii kościoła i w korytarzu pomiędzy nią a prezbiterium odkryli fragmenty murów z kamienia wapiennego na piaskowo-wapiennej zaprawie. Roboty budowlane zostały wstrzymane, by lepiej zbadać znalezisko. Teraz już więcej o nim wiadomo.

Odsłonięty mur tajemniczej budowli (fot. Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków)

Wieża za murami

- Okazało się, że relikty układają się w rzut prostokątnej budowli o wymiarach 7,5 na 8,5 m, od wschodu i zachodu posiadającej po trzy przypory o wymiarach 1,5 na 1,5 m. Grubość ścian fundamentu obiektu wynosiła od 1,5 do 1,7 m. Rzut obiektu i jego wymiary, zastosowany budulec nasunął przypuszczenia, iż w wyniku podjętych prac remontowych odkryto nieznaną dotychczas, średniowieczną budowlę wieżową zlokalizowaną poza murami obronnymi miasta – informuje Dariusz Kopciowski, wojewódzki konserwator zabytków.

W remontowanych, klasztornych pomieszczeniach, gdzie po zakurzonych elementach wystroju można się zorientować, że jesteśmy na zakrystii, podłoga jest jednym gruzowiskiem. Trzeba fachowca by w nierównej nawierzchni przysłoniętej deskami zobaczyć przebieg inaczej ułożonych kamieni.

Gdyby nie podłogówka

- Już nawet nie mówię wiernym, kiedy wrócą do kościoła po remoncie. Obiecywałem, że na Wielkanoc, potem w sierpniu. Teraz gdy pytam wykonawców o Boże Narodzenie, kręcą głową. Prace są gruntowne, odnawiany jest kościół w środku, jest program termomodernizacji, będą zmienione okna. Jednocześnie w kaplicy Sobieskich konserwatorzy odsłaniają bardzo piękne sztukaterie, które okazuje się były kolorowe. Przed nami prace przy wymianie posadzki w prezbiterium, więc też może wyjdzie coś ciekawego. To są tak ważne odkrycia nie tylko dla kościoła ale dla miasta  – mówi ks. Cezary Kowalski, proboszcz kościoła pw. Nawrócenia św. Pawła oprowadzając po remontowanej świątyni.

Absolutny przypadek sprawił, że archeolodzy odkryli fragmenty murów, których nikt się nie spodziewał.

- Gdyby wybrano inny rodzaj ogrzewania, nikt by tam niczego nie szukał. Tymczasem przy zakładaniu ogrzewania podłogowego trzeba zejść dość głęboko by założyć instalację. Wówczas się okazało, że coś pod zakrystią jest – dodaje proboszcz.

I tak dowiedzieliśmy się o budowli usytuowanej przed wiekami na lekkim wzniesieniu pod miastem. W piątek służby konserwatorskie poinformowały o niej oficjalnie.

Usytuowanie znaleziska (fot. Lubelski Wojewódzki Konserwator Zbytków)

Starsza niż bernardyni

- Bernardyni sprowadzili się do Lublina w latach 1459-1461 i to co znaleziono stało tam wcześniej. Może to być jeden z najstarszych murowanych zabytków w mieście. Bernardyni przyszli, ścieli tę wieżę do fundamentów i w jej miejscu postawili kościół i klasztor. Wydaje mi się, że mogła to być wieża obronna. Miasta broniły mury ale ono się rozrastało, majętni ludzie budowali swoje siedziby na przedmieściach, więc warto było mieć taką wieżę o charakterze obronnym. Ona jest niewielka, jedynie w razie ataku nieprzyjaciela można się było do niej schować, ale obok niej były obiekty towarzyszące. Niekoniecznie murowane. Przy czym od strony ul. Bernardyńskiej, w kolejnym pomieszczeniu też wyszły mury, też datowane na XV wiek, które nie były powiązane z wieżą ale zachowują jej kierunek. I to mogły być budynki towarzyszące. Chronologicznie są takie same – mówi Edmund Mitrus z Pracowni Badań i  Nadzorów Archeologicznych, który prowadził badania.

Na razie na podstawie ceramiki znalezionej przy murach specjaliści wydatowali budowlę na XV wiek. Ale jak tłumaczą ten sposób daje dokładność stu lat, by uściślić chronologię potrzebna jest inna metoda.

Teraz C14

- Tam jest ciekawa sytuacja, bo mamy obiekt ziemny, który jest niszczony murem tej budowli. Z obiektu zostały pobrane węgle drzewne, które przekazaliśmy do Poznania gdzie jest słynne na całą Europę laboratorium radiowęglowe. Chcemy datować te elementy a w ten sposób pośrednio odniesiemy się do datowania samej budowli – mówi dr Tomasz Dzieńkowski, kierujący Pracownią ds. badań archeologicznych nad okresem średniowiecza Lubelszczyzny z Instytutu Archeologii UMCS.

Pracownia sfinansuje datowanie metodą C14. Badania przy odkryciach na terenie klasztoru są pierwszym przykładem współpracy naukowców z UMCS, którzy byli na konsultacjach archeologicznych, śledzili proces odkopywana odkrytych murów i będą interpretować wyniki zleconych badań. Powinniśmy je poznać w sierpniu.

- Jeśli będziemy mogli powiedzieć, że budowla jest XIII wieku albo jest dopiero z XV wieku już będziemy krok do przodu, bo będziemy mogli ją umieścić w aspekcie rozwoju fortyfikacji miasta, najpierw kazimierzowskich, potem późniejszych elementów – dodaje naukowiec, który zapowiada włączanie Instytutu Archeologii w badania miejskie.

Pod podłogą zakrystii też odkryto fragmenty dawnej budowli

Pięć kondygnacji tajemnic

Według dr. inż. arch. Krzysztofa Janusa z  Politechniki Lubelskiej, na podstawie gabarytów odkrytych fundamentów, można przypuszczać, iż wieża posiadała przynajmniej pięć kondygnacji i przy tej wysokości była świetnym punktem obserwacyjnym dla całej okolicy. Zdaniem badacza konstrukcja tego typu nie mogła powstać po wzniesieniu kazimierzowskich obronnych murów miejskich (po 1341 r.), gdyż w takim układzie stanowiłaby zaprzeczenie obronności miasta. Mogła  stanowić jeden z elementów większego systemu obronnego średniowiecznego Lublina.

Jak ocenia Dariusz Kopciowski, relikty średniowiecznej wieży odsłonięte na terenie dawnego zespołu pobernardyńskiego stanowią jedno z najważniejszych odkryć archeologicznych na Lubelszczyźnie, rzucających zupełnie nowe światło na rozwój przestrzenny miasta w średniowieczu i otwierających nowe perspektywy badawcze dla naukowców różnych dziedzin zajmujących się „rekonstrukcją” przeszłości Lublina.

Obecnie dyskutowana jest sprawa sposobu wyeksponowania odkrytych reliktów wieży.

 Co dał rajca

W tym kontekście ciekawie wyglądają informacje ze starych przewodników po Lublinie. Maria Antonina Ronikier w 1901 roku pisząc o kościele bernardynów informowała, że grunt pod jego budowę dał rajca lubelski Jakób Kwanta. Nieruchomość miał wcześniej nabyć od księdza Stefana Lublinianina, kapelana wojskowego. Z kolei Mikołaj, syn Krzysztofa z Lublina dał zakonnikom pieniądze na budowę drewnianego kościółka. Drewnianego z uwagi na to, że ówcześni mieszczanie nie godzili się na wznoszenie murowanych budowli tak blisko murów okalających Lublin, aby w razie oblężenia nie ułatwić zdobycia miasta. Jak czytamy w „Ilustrowanym przewodniku po Lublinie” dopiero król Kazimierz Jagiellończyk miał na prośbę zakonu pozwolić na wzniesienie murowanego kościoła i klasztoru. Zdaniem autorki inwestycja trwała od 1469 do 1473 roku.

 

e-Wydanie

Pozostałe informacje

Międzynarodowe Spotkania Teatrów Tańca w Lublinie: Introdans
WYDARZENIE

Międzynarodowe Spotkania Teatrów Tańca w Lublinie: Młoda Polska i taniec

Prezentacja najciekawszych artystów tańca współczesnego z Polski i zagranicy – to główny cel Międzynarodowych Spotkań Teatrów Tańca w Lublinie. Dziś, 4 listopada, rozpoczęła się już 28. edycja tego wydarzenia.

Jazzowy listopad w Klubie Muzycznym CSK
koncert
14 listopada 2024, 19:00
film

Jazzowy listopad w Klubie Muzycznym CSK

Nad wyraz atrakcyjnie zapowiada się listopad w Klubie Muzycznym CSK. Najpierw (7 listopada) wystąpi Maciej Tubis w zjawiskowym repertuarze Krzysztofa Komedy. Dwa tygodnie później crème de la crème, czyli Mieczysław Szcześniak i Krzysztof Herdzin Trio w programie „Songs from yesterday”

Jan Antolak (numer 23) dostał "awaryjne" powołanie do kadry

Jan Antolak z Azotów Puławy z powołaniem do kadry

Rozgrywający Azotów Puławy Jan Antolak z szansami na występ w meczach eliminacji mistrzostw Europy

Rewelacja ze Śląska. Koncert Darii ze Śląska w Radiu Lublin
koncert
15 listopada 2024, 20:00
film

Rewelacja ze Śląska. Koncert Darii ze Śląska w Radiu Lublin

Po głośnym debiucie Darii ze Śląska, który przyniósł jej dwa Fryderyki, Daria wraca na klubową scenę z nową płytą „Na południu bez zmian”, który przynosi nowe emocjonalne utwory. Artystka wystąpi 15 listopada (piątek) w Studiu im. Budki Suflera Radia Lublin.

Palił i pił na peronie. Ale miał więcej na sumieniu

Palił i pił na peronie. Ale miał więcej na sumieniu

Rutynowa kontrola sokistów w Wólce Niedzieliskiej zakończyła się zatrzymaniem mężczyzny z narkotykami. Wpadł, bo pił alkohol i palił papierosy na peronie.

Świetliki, zespół brutalnych doświadczeń wystąpi w Zgrzycie
koncert
10 listopada 2024, 19:00
film

Świetliki, zespół brutalnych doświadczeń wystąpi w Zgrzycie

Świetliki – zespół legenda. Wokalistą jest pochodzący z Piask, Marcin Świetlicki. Zespół w tym roku obchodzi 30-lecie istnienia. Jubileuszowy koncert odbędzie się 10 listopada (niedziela) w lubelskiej Fabryce Kultury Zgrzyt.

Bezpłatnie wyleczą zęby. Dentobus ruszył w trasę po regionie

Bezpłatnie wyleczą zęby. Dentobus ruszył w trasę po regionie

Mobilny gabinet dentystyczny zaparkuje w mniejszych miejscowościach w regionie. Dzieci i młodzież mogą tam m.in. wyleczyć próchnicę i zrobić zdjęcie RTG.

zdjęcie ilustracyjne

Nie ma czym dojechać do stacji PKP. Tym razem w grupie siła

Będzie kolejna próba skomunikowania Radzynia Podlaskiego ze stacją PKP w Bedlnie. Tym razem, miasto chce postarać się o dofinansowanie wspólnie z innymi samorządami.

Wyróżnienia otrzymały także przestrzenie młodych, które powstały w ramach Europejskiej Stolicy Młodzieży 2023. W sumie w mieście jest ich osiem.

Trzy projekty Lublina jako inspiracja dla innych miast

Komitet URBACT wyróżnił trzy projekty Lublina za innowacyjne podejście do rozwoju społeczności.

Pocisk artyleryjski znaleziony na budowie

Pocisk artyleryjski znaleziony na budowie

Na niebezpieczne znalezisko natrafiono na jednym z terenów budowy w Stężycy. Okazało się, że to pocisk artyleryjski z czasów II Wojny Światowej.

"Osoby spoza ekosystemu" powołane bez konkursu. Nowe szefowe ważnych instytucji

"Osoby spoza ekosystemu" powołane bez konkursu. Nowe szefowe ważnych instytucji

Na funkcje kierownicze powołałem osoby spoza ekosystemu - tak o nowych dyrektorkach ośrodka kultury i biblioteki mówi burmistrz Radzynia Podlaskiego. Obie panie na stanowiska trafiły bez konkursu.

Wyremontują chodniki. Ma być równiej i jaśniej

Wyremontują chodniki. Ma być równiej i jaśniej

 Miasto podpisało umowy na wykonanie remontu kolejnych chodników. Drogowcy zmodernizują piesze trakty w dzielnicach Śródmieście i Kośminek o łącznej długości ok. 700 m. Z kolei na ul. Pasiecznej powstanie nowe oświetlenie drogowe na odcinku ponad 850 m.

Górniczki nie dały rywalkom z Częstochowy żadnych szans

Wygrana piłkarek Górnika Łęczna w Częstochowie to był obowiązek

GKS Górnik Łęczna rozgromił Skrę Częstochowa. Zielono-czarne do przerwy prowadziły 2:0, a po przerwie zaaplikowały rywalkom jeszcze cztery gole.

Odpowiedzą z rozbój w Parku Ludowym

Odpowiedzą z rozbój w Parku Ludowym

Kryminalni z „trójki” i komendy miejskiej zatrzymali dwóch mężczyzn w wieku 17 i 20 lat, którzy odpowiedzą za usiłowanie rozboju. Mieszkańcy Lublina zaatakowali w Parku Ludowym 18-latka. Chcieli od niego pieniędzy. Ostatecznie uciekli. Sprawcy są powiązani ze środowiskiem pseudokibiców. Usłyszeli już zarzuty.

To miasto zwiększa liczbę koncesji na mocny alkohol o 100 proc. I wprowadza prohibicję

To miasto zwiększa liczbę koncesji na mocny alkohol o 100 proc. I wprowadza prohibicję

O 100 proc. wzrośnie pula koncesji na mocny alkohol w Łukowie. Ale jednocześnie w mieście zacznie obowiązywać nocna prohibicja. Niektórzy radni byli zaskoczeni ekspresowym procedowaniem uchwały w tej sprawie.

ALARM24

Masz dla nas temat? Daj nam znać pod numerem:
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

kliknij i poinformuj nas!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium

Komunikaty