Będą darmowe leki dla seniorów. Kto naprawdę z nich skorzysta?

Chciałabym, żeby leki były darmowe. Miesięcznie wydaję na nie 300-400 zł, a całej emerytury mam 1200 zł – mówi pani Barbara z Lublina. – Przyjmuję leki na cukrzycę i na polepszanie krążenia mózgowego. Większość z nich nie jest refundowana.

Wciąż nie wiadomo, które leki konkretnie obejmie przygotowywany w Ministerstwie Zdrowia projekt ustawy i czy na zmianie przepisów skorzystają wszyscy seniorzy. 

– Leki, które będą przysługiwały bezpłatnie osobom powyżej 75. roku życia, znajdą się na odrębnym wykazie na liście leków refundowanych oznaczonym kategorią „S” – tłumaczy Milena Kruszewska, rzeczniczka ministra zdrowia. – Początkowo będą to głównie leki, za które pacjent ponosi odpłatność w wysokości 30 i 50 proc. oraz te, które stosuje się przede wszystkim w chorobach osób starszych.

Lista ma być stopniowo poszerzana. Jak przypuszczają lekarze, na liście znajdą się m.in. leki kardiologiczne i te przyjmowane przez chorych na Alzheimera i Parkinsona. 

Recepty na bezpłatne leki mają wypisywać lekarze rodzinni. Część z nich ma jednak wątpliwości, czy zmiana prawa przyniesie tylko pozytywne skutki.

– Z jednej strony podoba nam się ten pomysł, bo większość osób po 75 roku życia przyjmuje dużo leków i wydaje na to sporo pieniędzy – mówi Tomasz Zieliński, wiceprezes Lubelskiego Związku Lekarzy Rodzinnych-Pracodawców. – Z drugiej jednak strony obawiamy się, że będzie duży nacisk na lekarzy, żeby wypisywali takie recepty. Mogą się zdarzyć sytuacje, kiedy po receptę przyjdzie osoba starsza, a tak naprawdę lek trafi do kogoś z jej rodziny, kto będzie chciał w ten sposób oszczędzić.

Według Zielińskiego, lekarze nie będą mieli nad tym kontroli, bo nie mają pełnej informacji o historii leczenia pacjenta.

– Specjaliści nie mają obowiązku informowania nas np. o lekach wypisywanych konkretnym pacjentom. Nie mamy więc możliwości weryfikacji, czy pacjent takie leki rzeczywiście przyjmuje. A NFZ może nas ścigać za to, że przepisaliśmy leki, których nie powinniśmy – tłumaczy Zieliński. – Poza tym ludzie starsi mają tendencję do gromadzenia leków. Kupują je w ilościach, których tak naprawdę nie potrzebują. W sytuacji, kiedy leki będą darmowe, może się to nasilić.

Pod znakiem zapytania jest też finansowanie przygotowywanych zmian. W budżecie zarezerwowano na ten projekt zaledwie 125 milionów złotych. Nie wiadomo, jak te pieniądze będą dzielone, np. czy każde województwo dostanie odrębną pulę.

6 stycznia zakończyły się zewnętrzne konsultacje dotyczące projektu. Uwagi mogły zgłaszać m.in. wydziały farmaceutyczne uczelni medycznych, prezes NFZ, samorządy lekarzy, aptekarzy i pielęgniarek oraz wiele innych instytucji i stowarzyszeń związanych z ochroną zdrowia i branżą farmaceutyczną. Jak informuje ministerstwo, trwa analiza zgłoszonych uwag. Ustawa ma wejść w życie w drugiej połowie roku.

Co obiecał PiS

Darmowe leki dla seniorów to jedna ze sztandarowych obietnic PiS podczas kampanii wyborczej. Projekt ustawy miał zostać przyjęty w pierwszych 100 dniach rządu Beaty Szydło. Nie wiadomo jednak, jak będzie z jego realizacją, bo środki na ten cel z budżetu państwa zostały znacznie okrojone. Ostatecznie w tym roku pójdzie na to tylko 125 milionów złotych, czyli o 370 milionów mniej, niż na początku zakładano. Tym większe wątpliwości budzi fakt, że w ciągu 10 lat realizacja projektu ma kosztować aż 8,6 miliarda złotych.