Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Lublin

15 lipca 2023 r.
9:16

Korekta historii Lublina. Archeolodzy odkryli średniowieczną wieżę

Autor: Zdjęcie autora agdy
0 A A
Podczas zakładania ogrzewania podłogowego odkryto fragmenty murów
Podczas zakładania ogrzewania podłogowego odkryto fragmenty murów

Przypadek sprawił, że w budynkach dawnego klasztoru przy ul. Bernardyńskiej w Lublinie odkryto mury nieznanej budowli. Prawdopodobnie to wieża starsza niż wschodnie skrzydło klasztorne i prezbiterium kościoła pw. Nawrócenia św. Pawła. W sierpniu poznamy wyniki badań, które to zweryfikują

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować

Prace konserwatorskie i roboty budowlane w  kościele pw. Nawrócenia św. Pawła i części budynku dawnego klasztoru pobernardyńskiego w Lublinie trwają od zeszłego roku. Już wiosną archeolodzy podczas prac ziemnych w zakrystii kościoła i w korytarzu pomiędzy nią a prezbiterium odkryli fragmenty murów z kamienia wapiennego na piaskowo-wapiennej zaprawie. Roboty budowlane zostały wstrzymane, by lepiej zbadać znalezisko. Teraz już więcej o nim wiadomo.

Odsłonięty mur tajemniczej budowli (fot. Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków)

Wieża za murami

- Okazało się, że relikty układają się w rzut prostokątnej budowli o wymiarach 7,5 na 8,5 m, od wschodu i zachodu posiadającej po trzy przypory o wymiarach 1,5 na 1,5 m. Grubość ścian fundamentu obiektu wynosiła od 1,5 do 1,7 m. Rzut obiektu i jego wymiary, zastosowany budulec nasunął przypuszczenia, iż w wyniku podjętych prac remontowych odkryto nieznaną dotychczas, średniowieczną budowlę wieżową zlokalizowaną poza murami obronnymi miasta – informuje Dariusz Kopciowski, wojewódzki konserwator zabytków.

W remontowanych, klasztornych pomieszczeniach, gdzie po zakurzonych elementach wystroju można się zorientować, że jesteśmy na zakrystii, podłoga jest jednym gruzowiskiem. Trzeba fachowca by w nierównej nawierzchni przysłoniętej deskami zobaczyć przebieg inaczej ułożonych kamieni.

Gdyby nie podłogówka

- Już nawet nie mówię wiernym, kiedy wrócą do kościoła po remoncie. Obiecywałem, że na Wielkanoc, potem w sierpniu. Teraz gdy pytam wykonawców o Boże Narodzenie, kręcą głową. Prace są gruntowne, odnawiany jest kościół w środku, jest program termomodernizacji, będą zmienione okna. Jednocześnie w kaplicy Sobieskich konserwatorzy odsłaniają bardzo piękne sztukaterie, które okazuje się były kolorowe. Przed nami prace przy wymianie posadzki w prezbiterium, więc też może wyjdzie coś ciekawego. To są tak ważne odkrycia nie tylko dla kościoła ale dla miasta  – mówi ks. Cezary Kowalski, proboszcz kościoła pw. Nawrócenia św. Pawła oprowadzając po remontowanej świątyni.

Absolutny przypadek sprawił, że archeolodzy odkryli fragmenty murów, których nikt się nie spodziewał.

- Gdyby wybrano inny rodzaj ogrzewania, nikt by tam niczego nie szukał. Tymczasem przy zakładaniu ogrzewania podłogowego trzeba zejść dość głęboko by założyć instalację. Wówczas się okazało, że coś pod zakrystią jest – dodaje proboszcz.

I tak dowiedzieliśmy się o budowli usytuowanej przed wiekami na lekkim wzniesieniu pod miastem. W piątek służby konserwatorskie poinformowały o niej oficjalnie.

Usytuowanie znaleziska (fot. Lubelski Wojewódzki Konserwator Zbytków)

Starsza niż bernardyni

- Bernardyni sprowadzili się do Lublina w latach 1459-1461 i to co znaleziono stało tam wcześniej. Może to być jeden z najstarszych murowanych zabytków w mieście. Bernardyni przyszli, ścieli tę wieżę do fundamentów i w jej miejscu postawili kościół i klasztor. Wydaje mi się, że mogła to być wieża obronna. Miasta broniły mury ale ono się rozrastało, majętni ludzie budowali swoje siedziby na przedmieściach, więc warto było mieć taką wieżę o charakterze obronnym. Ona jest niewielka, jedynie w razie ataku nieprzyjaciela można się było do niej schować, ale obok niej były obiekty towarzyszące. Niekoniecznie murowane. Przy czym od strony ul. Bernardyńskiej, w kolejnym pomieszczeniu też wyszły mury, też datowane na XV wiek, które nie były powiązane z wieżą ale zachowują jej kierunek. I to mogły być budynki towarzyszące. Chronologicznie są takie same – mówi Edmund Mitrus z Pracowni Badań i  Nadzorów Archeologicznych, który prowadził badania.

Na razie na podstawie ceramiki znalezionej przy murach specjaliści wydatowali budowlę na XV wiek. Ale jak tłumaczą ten sposób daje dokładność stu lat, by uściślić chronologię potrzebna jest inna metoda.

Teraz C14

- Tam jest ciekawa sytuacja, bo mamy obiekt ziemny, który jest niszczony murem tej budowli. Z obiektu zostały pobrane węgle drzewne, które przekazaliśmy do Poznania gdzie jest słynne na całą Europę laboratorium radiowęglowe. Chcemy datować te elementy a w ten sposób pośrednio odniesiemy się do datowania samej budowli – mówi dr Tomasz Dzieńkowski, kierujący Pracownią ds. badań archeologicznych nad okresem średniowiecza Lubelszczyzny z Instytutu Archeologii UMCS.

Pracownia sfinansuje datowanie metodą C14. Badania przy odkryciach na terenie klasztoru są pierwszym przykładem współpracy naukowców z UMCS, którzy byli na konsultacjach archeologicznych, śledzili proces odkopywana odkrytych murów i będą interpretować wyniki zleconych badań. Powinniśmy je poznać w sierpniu.

- Jeśli będziemy mogli powiedzieć, że budowla jest XIII wieku albo jest dopiero z XV wieku już będziemy krok do przodu, bo będziemy mogli ją umieścić w aspekcie rozwoju fortyfikacji miasta, najpierw kazimierzowskich, potem późniejszych elementów – dodaje naukowiec, który zapowiada włączanie Instytutu Archeologii w badania miejskie.

Pod podłogą zakrystii też odkryto fragmenty dawnej budowli

Pięć kondygnacji tajemnic

Według dr. inż. arch. Krzysztofa Janusa z  Politechniki Lubelskiej, na podstawie gabarytów odkrytych fundamentów, można przypuszczać, iż wieża posiadała przynajmniej pięć kondygnacji i przy tej wysokości była świetnym punktem obserwacyjnym dla całej okolicy. Zdaniem badacza konstrukcja tego typu nie mogła powstać po wzniesieniu kazimierzowskich obronnych murów miejskich (po 1341 r.), gdyż w takim układzie stanowiłaby zaprzeczenie obronności miasta. Mogła  stanowić jeden z elementów większego systemu obronnego średniowiecznego Lublina.

Jak ocenia Dariusz Kopciowski, relikty średniowiecznej wieży odsłonięte na terenie dawnego zespołu pobernardyńskiego stanowią jedno z najważniejszych odkryć archeologicznych na Lubelszczyźnie, rzucających zupełnie nowe światło na rozwój przestrzenny miasta w średniowieczu i otwierających nowe perspektywy badawcze dla naukowców różnych dziedzin zajmujących się „rekonstrukcją” przeszłości Lublina.

Obecnie dyskutowana jest sprawa sposobu wyeksponowania odkrytych reliktów wieży.

 Co dał rajca

W tym kontekście ciekawie wyglądają informacje ze starych przewodników po Lublinie. Maria Antonina Ronikier w 1901 roku pisząc o kościele bernardynów informowała, że grunt pod jego budowę dał rajca lubelski Jakób Kwanta. Nieruchomość miał wcześniej nabyć od księdza Stefana Lublinianina, kapelana wojskowego. Z kolei Mikołaj, syn Krzysztofa z Lublina dał zakonnikom pieniądze na budowę drewnianego kościółka. Drewnianego z uwagi na to, że ówcześni mieszczanie nie godzili się na wznoszenie murowanych budowli tak blisko murów okalających Lublin, aby w razie oblężenia nie ułatwić zdobycia miasta. Jak czytamy w „Ilustrowanym przewodniku po Lublinie” dopiero król Kazimierz Jagiellończyk miał na prośbę zakonu pozwolić na wzniesienie murowanego kościoła i klasztoru. Zdaniem autorki inwestycja trwała od 1469 do 1473 roku.

 

e-Wydanie

Pozostałe informacje

Szymon Strzałkowski ma za sobą przeszłość w ligach centralnych

LNBA: Nieoczywisty bohater

Meczem kolejki w rozgrywkach LNBA w minioną sobotę śmiało można określić potyczkę Alco z Alfachem Team. Obie ekipy są w grze o najlepszą czwórkę, która później będzie rywalizowała w fazie play-off o mistrzostwo LNBA. Po 9 serii gier bliżej tego celu jest Alco, które pokonało Alfachem Team 61:58.

Piotr Ziółkowski to jeden z liderów Symbitu

Pod koszami Dziennika Wschodniego: Problemy Symbitu

The Reds i Symbit – to prawdopodobnie te dwa zespoły stoczą walkę o mistrzostwo rozgrywek Pod koszami Dziennika Wschodniego im. Andrzeja Wawrzyckiego. W miniony weekend spore problemy z odniesieniem zwycięstwa miał ten drugi zespół, który długo męczył się z silnym w tym sezonie Back to the Roots.

Jeden z przykładowych widoków prezentujących odnowiony Rynek w Wąwolnicy. Więcej szczegółów mieszkańcy gminy poznają w przyszłym tygodniu
ARCHITEKTURA

Bez wycinki, ale nowocześnie. Porozmawiają o nowym Rynku w Wąwolnicy

W przyszłym tygodniu, we wtorek, mieszkańcy miasta i gminy Wąwolnica będą mieli okazję porozmawiać o tym, jak ma wyglądać odnowiony Rynek z położonym w centrum skwerem. Architektoniczna koncepcja wchodzi do etapu społecznych konsultacji.

Edyta Geppert zaśpiewa w Zamościu w niedzielę, 19 stycznia
KONCERT
19 stycznia 2025, 17:00

Pierwsza dama polskiej estrady: w niedzielę w Zamościu

Najpiękniejsze dzieła polskiej piosenki literackiej będzie można w niedzielę (19 stycznia) usłyszeć w Zamościu. Na dodatek w wyjątkowym wykonaniu - Edyty Geppert.

Michael Fassbender i Jodie Turner-Smith w serialu The Agency
DO ZOBACZENIA
film

The Agency: Szpiegowska premiera już w lutym (wideo)

Michael Fassbender, Richard Gere, Jeffrey Wright i Jodie Turner-Smith w szpiegowskim thrillerze The Agency. Premiera 10 lutego.

Chełm w budowie: Plany inwestycyjne na 2025 rok
PLANY I PIENIĄDZE

Chełm w budowie: Plany inwestycyjne na 2025 rok

Ambitne plany samorządu miasta potwierdza „prorozwojowy budżet” na poziomie ponad pół miliarda złotych. Co przewiduje harmonogram inwestycji na ten rok?

Szarpał i bił swoją partnerkę. Teraz grozi mu pięć lat

Szarpał i bił swoją partnerkę. Teraz grozi mu pięć lat

Włodawscy policjanci zatrzymali 46-latka, który szarpał i bił swoja konkubinę. Jak ustalili mundurowi, mężczyzna od kilku miesięcy znęcał się nad kobietą.

Kolędowanie u Barnardynów
31 stycznia 2025, 19:00

Kolędowanie u Barnardynów

Już 31 stycznia odbędzie się wydarzenie – „Niezła szopka u Bernardynów”, które potrwa do 1 lutego.

Rok 2025 przyniósł kilka zmian dla pasażerów komunikacji miejskiej w Puławach. Od tygodnia działa nowy rozkład jazdy, nieco odchudzony w stosunku do starego. Kolejne nowości zaplanowano na maj
PUŁAWY

Mniej połączeń, droższe bilety. Ale za rok będą jeździć elektryki

Miejski Zakład Komunikacji od tygodnia testuje nowy rozkład jazdy, w którym brakuje m.in. linii M1 i M2. Na ośmiu innych wprowadzono ograniczenia liczby kursów - chodzi o te prowadzące do Zakładów Azotowych i Kazimierza Dolnego. Spółka planuje także nowe inwestycje.

"Znajomi" poprosili ich o przelew na Blika. Tak stracili pieniądze

"Znajomi" poprosili ich o przelew na Blika. Tak stracili pieniądze

Tu 6700, tam 1600 złotych. Wystarczyło, że na konta ich znajomych włamali się oszuści.

Nowy trener w sztabie Motoru Lublin
KADRY

Nowy trener w sztabie Motoru Lublin

Sztab szkoleniowy Motoru Lublin ciągle rośnie w siłę. Na początku przygotowań do rundy wiosennej beniaminek PKO BP Ekstraklasy ogłosił, że z bramkarzami oprócz Marcina Zapała będzie pracował także Jarosław Tkocz. We wtorek okazało się, że do żółto-biało-niebieskich dołączył jeszcze Jakub Deszczka.

System amunicji krążącej WARMATE
WSPÓŁCZESNE POLE WALKI

Obserwacja i identyfikacja. Ćwiczenia z dronami kamikadze

Dron kamikadze może przez godzinę unosić się nad danym obszarem w oczekiwaniu na wybór celu. A przez cały czas może zapewnić przewagę na polu walki. Jak wyglądają ćwiczenia operatorów systemu WARMATE z 2 Lubelskiej Brygady Obrony Terytorialnej?

Groził Owsiakowi śmiercią i oferował pieniądze za jego zastrzelenie. Usłyszał zarzuty

Groził Owsiakowi śmiercią i oferował pieniądze za jego zastrzelenie. Usłyszał zarzuty

38-letni mężczyzna groził na Facebooku Jerzemu Owsiakowi śmiercią i nawoływał do jego zabójstwa, oferując 100 tys. złotych za jego zastrzelenie. Trafił do aresztu.

Żółty Talerz: wsparcie w walce z niedożywieniem dzieci
NA ZDROWIE

Żółty Talerz: wsparcie w walce z niedożywieniem dzieci

Zdrowe posiłki i edukacja prozdrowotna. Polski Czerwony Krzyż zapełnia talerze dzieci placówek opiekuńczo-wychowawczych zdrowymi produktami.

Dwie partie herbat znikają ze sklepów. Mogą być groźne dla zdrowia
ZA DUŻO nadchloranu

Dwie partie herbat znikają ze sklepów. Mogą być groźne dla zdrowia

Główny Inspektorat Sanitarny ostrzega przed spożyciem dwóch partii herbaty ziołowej. Powód? Zbyt duże stężenie nadchloranu.

ALARM24

Masz dla nas temat? Daj nam znać pod numerem:
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

kliknij i poinformuj nas!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium

Ogłoszenia

Najnowsze · Promowane
Budownictwo -> Materiały -> Sprzedam

zawór

ZAMOŚĆ

89,00 zł

Budownictwo -> Materiały -> Sprzedam

rurakom

ZAMOŚĆ

199,00 zł

Budownictwo -> Materiały -> Sprzedam

kolkom

ZAMOŚĆ

105,00 zł

Budownictwo -> Materiały -> Sprzedam

zlacz

ZAMOŚĆ

52,00 zł

Budownictwo -> Materiały -> Sprzedam

trojnik

ZAMOŚĆ

12,00 zł

Komunikaty