Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Zamość

1 czerwca 2020 r.
6:53

Sochy. Tu 1 czerwca jest dniem zmarłych

Autor: Zdjęcie autora agdy
(fot. Ryszard Molas)

Dla mieszkańców niewielkiej miejscowość koło Zwierzyńca 1 czerwca jest jak dzień Wszystkich Świętych. Nie ma rodziny, by nie pamiętali o kimś pochowanym na wojennym cmentarzu. Jednego dnia Niemcy zamordowali tu blisko 200 osób.

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować

Wiele osób mówi, że historia ich miejscowości dzieli się na tą  sprzed 1 czerwca 1943 i po tym dniu. Gdy zapytać wyszukiwarkę internetową o „Sochy” podpowie natychmiast „pacyfikacja wsi Sochy”. Lament dzieci, jęki rannych, wycie psów. Kłęby dymu z palących się gospodarstw i bardzo czerwone wstające słońce. Od tragedii w gminie Zwierzyniec na Zamojszczyźnie minęło 77 lat a świadkowie nadal widzą te obrazy.

Z relacji wynika, że Niemcy otoczyli wieś i mordowali mieszkańców bez względu na wiek czy płeć, a drewniane zabudowania podpalali. Ginęły całe rodziny. Później nadleciały samoloty, które zbombardowały i ostrzelały z broni maszynowej zarówno wieś, jak i pobliskie pola, gdzie ukrywali się mieszkańcy, którym udało się przeżyć pierwszą fazę masakry. Jak komentują historycy, był to pierwszy w okupowanej Polsce przypadek wykorzystania lotnictwa podczas pacyfikacji wsi.

– Dopiero później się okazało, że chodziło o pomoc partyzantom. Niemcy chcieli przeszkodzić ruchowi oporu, żeby mieszkańcy Soch nie pomagali ludziom z lasu. Straciłam ojca, zginęli ojca bracia i członkowie dalszej rodziny. Z rodziny mojego męża zginęło szesnaście osób. Z naocznych świadków, którzy przeżyli jest nas może jeszcze z ośmioro, może mniej – mówi pani Danuta Socha, która wówczas była 6-letnim dzieckiem. Z mamą i rodzeństwem siedziała w zbożu, patrząc na koszmarne sceny. Dzieci tulące się do zwłok rodziców. Dziadków błagających o litość dla wnuków. Rannych, którzy ginęli w płomieniach.

- Dawniej na Wszystkich Świętych i w rocznicę wydarzenia wyczytywano w kościele nazwiska zamordowanych, teraz już tego nie ma. Każdy to jakoś wspomina. Ale kto nie przeżył tylko o tym słyszy, to go nie uraża. Ci co przeżyli, wiedzą, że trudno to opowiedzieć. O stworzeniu cmentarza na końcu wsi zdecydował ówczesny wójt. Ludzie oddelegowani z okolicznych wiosek kopali doły. Nie wystarczyło trumien, nawet takich  zbijanych z kilku desek. Żeby się piach nie sypał na twarze nakrywano ich płótnem, płaszczami, co tam było. Ciała dzieci kładli na ciałach matek – wspomina pani Danuta i dodaje, że od pierwszych powojennych lat były uroczystości upamiętniające pomordowanych, których pochowano tam gdzie żyli i pracowali.

Kobieta po pacyfikacji ukrywała się w lesie, później trafiła do obozu przejściowego w Zwierzyńcu, zwierzynieckiej ochronki i domu dziecka w Zamościu. Uważa, że o historii Soch, do których wróciła po wyzwoleniu i o ofiarach powinno się mówić jak najwięcej. Swoje wspomnienia publikowała w lokalnej prasie, jej relacje można znaleźć w książkach poświęconych tragicznym wydarzeniom z 1 czerwca 1943 roku.

Sochy na Zamojszczyźnie, cmentarz ofiar z 1943 roku

Cmentarz w Sochach

Jak informuje tablica, to miejsce pochówku 167 osób. Nekropolia na bramie której wisi napis „Nie zabijaj” jest w dokumentach Wojewódzkiego Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa przy Lubelskim Urzędzie Wojewódzkim, bo to cmentarz wojenny.

Co ciekawej jest jednym z nielicznych jakie znajdują się na prywatnym gruncie. Było to przedmiotem interpelacji radnego z Soch. Ryszard Maciejewski dopytywał o to kiedy gmina Zwierzyniec przejmie ten teren od właścicieli. Zwracał przy tym uwagę, że stan cmentarza i znajdującego się na nim pomnika jest coraz gorszy.

- Umowa jeszcze nie jest podpisana ale są wiążące uzgodnienia, że gmina wynajmie i opłaci geodetę a właściciele nieruchomości przekażą  gminie wydzieloną działkę z cmentarzem – mówi Edyta Wolanin, sekretarz Zwierzyńca.  Urszula Kolman, burmistrz Zwierzyńca w odpowiedzi na interpelację tłumaczyła, że gmina nie uchyla się od przejęcia i opieki nad cmentarzem. Na przestrzeni ostatnich lat trwały jedynie rozmowy o rozwiązaniu problemu, a pani burmistrz chce by wszystkie uregulowania i ustalenia miały formę pisemną.

Zobacz także: Pacyfikacja wsi Sochy

Wideo: Ryszard Molas

e-Wydanie

Pozostałe informacje

Czar płyty winylowej. Kiermasz płyt
winyle
14 marca 2025, 9:00

Czar płyty winylowej. Kiermasz płyt

W najbliższy piątek (14 marca) oraz w sobotę (15 marca) w Felicity Lublin odbędzie się święto kolekcjonerów i melomanów – Kiermasz płyt.

10 milionów złotych od ministra Sławomira Nitrasa na lubelski sport

10 milionów złotych od ministra Sławomira Nitrasa na lubelski sport

- Dostrzegłem krzywdę, która dotknęła województwo lubelskie. Ta krzywda związana jest z decyzją Zarządu Województwa Lubelskiego, który zdecydował się uszczuplić pieniądze należne sportowi lubelskiemu i przekazać je Polskiemu Komitetowi Olimpijskiemu. Tak jednak nie powinno być – ogłosił dzisiaj w Lublinie Sławomir Nitras, minister sportu i turystyki. Zapowiedział uruchomienie  programów rządowych przeznaczonych na rozwój infrastruktury sportowej i wsparcia klubów z naszego regionu.

Ukrył się w Dębowej Kłodzie. Już siedzi

Ukrył się w Dębowej Kłodzie. Już siedzi

Policjanci zatrzymali 41-latka z Lublina. Był poszukiwany dwoma listami gończymi. Ukrył się w prywatnej posesji, w Dębowej Kłodzie.

Peja & Slums Attack w Kultowej Klubokawiarni
koncert
14 marca 2025, 18:00

Peja & Slums Attack w Kultowej Klubokawiarni

Ryszard Andrzejewski, bardziej znany jako Peja nie składa broni i pokazuje, że stara gwardia polskiego rapu ma jeszcze coś do powiedzenia. Obecny rok będzie 31 w karierze Peja & Slums Attack. W jakiej formie jest Peja przekonamy się 14 marca (piątek) w Kultowej Klubokawiarni.

Wypalanie traw to plaga nie tylko w naszym regionie

Wypalanie traw może słono kosztować

Powiat świdnicki. W tym roku pierwszy pożar traw odnotowano w powiecie świdnickim już 26 stycznia. Potem były kolejne. Strażacy dmuchają na zimne. Sprawcy podpaleń nie mogą się czuć bezkarnie. Policji pomogą nagrania z drona.  

Wiosną Edach Budowlani Lublin będą walczyć o zajęcie jak najwyższej lokaty

Edach Budowlani Lublin wracają do gry. Celem pierwsza czwórka

W pierwszym meczu o stawkę w tym roku Edach Budowlani podejmą Drew Pal 2 RC Lechię Gdańsk. Początek sobotniego spotkania o godzinie 14.

To prawda czy fałsz? Sprawdź swoją wiedzę na temat stolicy Lubelszczyzny!
QUIZ

To prawda czy fałsz? Sprawdź swoją wiedzę na temat stolicy Lubelszczyzny!

Lublin jest miastem pełnym historii, mieszających się kultur i niezwykłych miejsc, które zapraszają tutaj turystów z całego świata. Czy wiesz, które wydarzenia miały tu miejsce, jakie tajemnice kryją zabytki i jakie legendy krążą wśród mieszkańców? Jeśli masz ochotę przetestować swoją wiedzę i dowiedzieć się czegoś nowego, koniecznie rozwiąż nasz quiz!

Złodziei-śpioch smacznie drzemie w okradzionym i zniszczonym busie

Nie czmychnął, bo wódka go trzymała

28-latek, najwyraźniej zainspirowany alkoholem, postanowił włamać się do samochodu. Zniszczył przednią szybę, manetki przy kierownicy, przełączniki oraz wymontował radio. Jednak zamiast uciekać z łupem, „bohater” tej historii postanowił… zdrzemnąć się na tylnej kanapie busa.

Maciej Tokarczyk i jego Wisła Puławy przetrwali najcięższy moment w obecnym sezonie i szykują się do meczu w Elblągu

Maciej Tokarczyk (Wisła Puławy): Nie ma meczów o sześć punktów

Rozmowa z Maciejem Tokarczykiem, trenerem Wisły Puławy

To najlepsi matematyce z „Piątki”. Gratulujemy!

Matematycy na „Piątkę”. Świdnik kolebką ścisłych umysłów

Szkoła Podstawowa nr 5 w Świdniku ma powód do dumy. Siedmioro uczniów tej szkoły zostało finalistami kuratoryjnego konkursu przedmiotowego z matematyki – najwięcej w województwie.

Dodatkowym atutem umiejscowienia biletomatu są wydłużone godziny otwarcia centrum handlowego. Kasa biletowa Opery Lubelskiej jest czynna od wtorku do piątku w godz.10-17 oraz na godzinę przed planowanymi spektaklami. W hipermarkecie E.Leclerc biletomat będzie dostępny od poniedziałku do czwartku godz. 7 do 21.  W piątki i soboty od godziny 7 do 22

Bilet do opery w supermarkecie? Tylko w Lublinie

Już nie tylko w budynku Opery Lubelskiej przy ul. Skłodowskiej, ale także w Centrum Handlowym E.Leclerc Tomasza Zana będzie można kupić bilety na spektakle. Po zakupach wystarczy poświcie chwile, aby wejść w świat sztuki z górnej półki.

Rekord frekwencji w hali Globus podczas meczu Bogdanka LUK Lublin - Cucine Lube Civitanova
galeria

Rekord frekwencji w hali Globus podczas meczu Bogdanka LUK Lublin - Cucine Lube Civitanova

Jak na finał Challenge Cup przystało w hali Globus w środowy wieczór pojawiła się rekordowa w tym sezonie liczba widzów. Spotkanie Bogdanka LUK Lublin - Cucine Lube Civitanova śledziło 4250 osób. Co najważniejsze, kibice wychodzili z hali bardzo zadowoleni, bo gospodarze ograli włoskiego giganta 3:1. Sprawdźcie nasze zdjęcia z trybun.

Sport i kultura! Wydarzenia w woj. lubelskim w weekend 14-16 marca 2025
Co Gdzie Kiedy
film

Sport i kultura! Wydarzenia w woj. lubelskim w weekend 14-16 marca 2025

Szukasz planów na weekend w województwie lubelskim? Sprawdź najnowszy odcinek Co Gdzie Kiedy, w którym przedstawiamy najciekawsze wydarzenia kulturalne i sportowe na nadchodzące dni!

Budynek przy ulicy gen. Gustawa Orlicz-Dreszera

Nowe życie dawnego banku w Chełmie

Po latach planowania i przeszkód, Chełm staje przed realną szansą na modernizację budynku przy ul. gen. Gustawa Orlicz-Dreszera. Obiekt, który niegdyś służył jako siedziba banku. Ma on przejść gruntowną przebudowę i stać się nowoczesnym centrum z potencjałem technologicznym.

ALARM24

Masz dla nas temat? Daj nam znać pod numerem:
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

kliknij i poinformuj nas!