To może być historyczny moment – seans filmowy w miejscowości, w której nigdy nie było kina, a życie kulturalne toczy się w bibliotece i świetlicach. Opuszczony budynek po ośrodku zdrowia zmienia się w Gminny Ośrodek Kultury. Atrakcją będą plenerowe seanse na tyłach zupełnie odmienionej nieruchomości
Gmina Kamień w powiecie chełmskim charakteryzowana jest jako rolnicza, jednak wpływy z podatków mówią co innego. Te z działalności rolniczej to niespełna jedna trzecia "podatkowej" kwoty trafiającej do gminy, bo Kamień stał się zapleczem Chełma. Powstają nowe domy, przybywa mieszkańców, z których większość zawodowo i edukacyjnie związana jest pobliskim miastem.
Miejscami kojarzonymi z kulturą jest gminna biblioteka i trzy świetlice. Ale to się zmieni. Trwają przygotowania, by ze starego ośrodka zdrowia zrobić Gminny Ośrodek Kultury.
Pusty, biedny, dziurawy
Nieruchomość pamiętająca PRL należała do Gromadzkiej Rady Narodowej, po transformacji ustrojowej stała się własnością gminy.
– Trzeba było coś zrobić, bo szkoda było budynku, który od niemal dziesięciu lat stał pusty, bo wyniosły się przychodnia i apteka. Od początku był pomysł, żeby go przeznaczyć na cele kulturalne. Zaczęliśmy szukać zewnętrznych pieniędzy, jednocześnie zabezpieczając przeciekający dach, uruchamiając ogrzewanie, żeby stary ośrodek zdrowia nie niszczał – wspomina Dariusz Stocki, wójt gminy Kamień.
Najpierw gmina próbowała pozyskać dofinansowanie, by stworzyć klub dla seniorów i organizować dla starszych osób zajęcia. Ale projekt trafił na listę rezerwową, potem, gdy już była szansa na wsparcie, okazało się, że będą pieniądze z Polskiego Ładu. Gmina dostała ponad 6 milionów złotych, z czego 2 miliony 250 tys. zł wyda właśnie na to przedsięwzięcie.
Dużo nas
– Ośrodek kultury jest potrzebny. Na wydarzenia, które organizowane są w gminie, przychodzą tłumy. Ludzie są związani z tym miejscem. Jesteśmy ewenementem, bo tu liczba mieszkańców się zwiększa. Powstają nowe domy, wiele osób do nas się sprowadza, tu mają ciszę i spokój, a żeby dojechać do Chełma do pracy potrzebują kilku minut – tłumaczy wójt, który pamięta czasy, gdy chodził do lekarza do starego ośrodka i przy okazji korzystał z działającej tam biblioteki.
Nieruchomość ma bowiem kulturalną przeszłość. Gminna biblioteka działała tam od 1968 do 1990, kiedy jej miejsce zajęła apteka.
– Sąsiedztwo przychodni było bardzo dobre, byliśmy w centrum, mnóstwo osób przed albo po wizycie u lekarza zaglądało do nas. Ale czytelnicy już się przyzwyczaili, że jesteśmy w sąsiednim Strachosławiu – mówi Urszula Jawornicka, kierowniczka gminnej biblioteki. Z placówką jest związana od połowy lat 80. ubiegłego wieku. Zaczęła pracę jeszcze w starej przychodni. Żartuje, że chyba dlatego prawie w ogóle nie chorowała, kłopoty ze zdrowiem ma od niedawna.
Bibliotekarka też zauważa, że społeczeństwo Kamienia jest inne, teraz jej czytelnicy to głównie kobiety między 30. a 50. rokiem życia. Uczniowie zniknęli, gdy zlikwidowano gimnazjum, starszych też jest mniej. – Młode czytelniczki przychodzą z listą tytułów w smartfonie, przepisuję ją do zeszytu i zamawiam książki – uśmiecha się kierowniczka.
Główna wizualna zmiana jaka zajdzie po modernizacji przychodni to nowa klatka schodowa, bo komunikacja w budynku była czymś na co narzekali dawni użytkownicy.
Kino na leżakach
– Użytkowy będzie parter i poddasze. Na dole zaprojektowano niewielką salę konferencyjną z zapleczem kuchennym, magazynkiem, toaletami i szatnią. Będzie tu można organizować wydarzenia kulturalne, spotkania, nawet rodzinne jak chrzciny czy przyjęcie komunijne. Na górze będzie sala podobnej wielkości – wylicza Grzegorz Mysiak, specjalista ds. ochrony środowiska, rolnictwa i funduszy europejskich w Urzędzie Gminy Kamień i dodaje, że na tyłach budynku będą organizowane projekcje kina letniego. – Będzie dmuchany ekran, leżaki tworzące widownię i sprzęt gwarantujący dobrej jakości obraz i dźwięk.
– Zamiana opustoszałego budynku w placówkę kultury jest dobrym rozwiązaniem. Pracowałam tam w czasie, kiedy w drugiej części nie było już biblioteki, tylko apteka. Na parterze były dwa gabinety lekarskie, przyjmował stomatolog, był gabinet zabiegowy i pomieszczenia socjalne plus rejestracja. Na piętrze mieliśmy punkt szczepień i gabinet do którego przyjeżdżał ginekolog. Chyba dziesięć lat tam byłam – wspomina doktor Agnieszka Skarbek z NZOZ KAMED, która dodaje, że nie może sobie wyobrazić jak się wszyscy tam mieścili. Nowy, prywatny budynek w którym działa NZOZ powstał, bo warunki w starym gminnym były nie do zaakceptowania przez sanepid. Zmieniły się przepisy i normy budowlane, których gmach nie spełniał.
Lekarka też zauważa, że mieszkańców w Kamieniu przybywa, powstają nowe osiedla, ludzie się sprowadzają, jest dużo dzieci.
Za projektem Gminnego Ośrodka Kultury stoi NAFF Studio projektowe z Chełma.
Program funkcjonalno-użytkowy GCK
Funkcja budynku pozostaje bez zmian – budynek użyteczności publicznej. Zmianom podlega przeznaczenie Ośrodek Zdrowia na Gminne Centrum Kultury oraz jego powierzchnia zabudowy o projektowaną klatkę schodową. W pomieszczeniach na parterze oraz na terenie inwestycji będą świadczone usługi w ramach działalności, której na celu jest zaspokojenie kulturalnych potrzeb ludności GCK. Piwnica oraz piętro przeznaczone będzie wyłącznie do użytku osób zatrudnionych w budynku.
Przewiduje się zatrudnienie jednej osoby prowadzącej budynek na pełny etat. Sprzątaniem zajmować się będzie osoba zatrudniona na część etatu.
Budynek dostosowany do jednoczesnego pobytu maksymalnie 50 osób. W ramach adaptacji powstanie: sala konferencyjna do realizacji spotkań i zajęć kulturalnych, zaplecze kuchenne do realizacji zajęć kulinarnych, gabinet kierownika prowadzącego GCK oraz: magazynki do przechowywania wyposażenia, pomieszczenia porządkowe, szatnie, łazienki (w tym jedna dla osób niepełnosprawnych).
Na zagospodarowanym terenie przewiduje się organizację wydarzeń kulturalnych (np. kino plenerowe z miejscami siedzącymi dla 50 osób).
(Z materiałów udostępnionych przez Studio Projektowe NAFF z Chełma)