Hrubieszów (aż do 1802 r. Rubieszów) to najdalej wysunięte na wschód miasto Polski i Unii Europejskiej. Zobaczmy, jak się zmieniało na przestrzeni wieków. Zapraszamy Was w sentymentalną podróż w czasie.
Miasto położone jest nad rzeką Huczwą, dopływem Bugu, zaledwie 5 km od granicy z Ukrainą.
Pierwsza wzmianka o Hrubieszowie pochodzi z 1254 r., jako osadzie wśród lasów, która posiadała dwór myśliwski. Rolę stanicy myśliwskiej będzie pełnił jeszcze w czasach jagiellońskich, co zostało uwieńczone w herbie miasta wyobrażającym jelenią głowę, między rogami której umieszczone są dwa krzyże z napisem wokoło, nadanym przez króla Zygmunta Augusta (w poł. XVI w.).
Prawa miejskie Hrubieszów uzyskał w 1400 r. z rąk króla Władysława Jagiełły. Prawdopodobnie w końcu XIV w. wzniesiono drewniany zamek, będący siedzibą starosty. W latach: 1411, 1413, 1430 gościł w nim fundator miasta - król Władysław Jagiełło. Duże znaczenie dla miasta miał przywilej wydany przez Kazimierza Jagiellończyka nakazujący zmierzającym z Rusi na Mazowsze, Śląsk i Wielkopolskę wybieranie drogi przez Hrubieszów.
Pomyślny rozwój przerwały najazdy Tatarów, którzy w latach 1498 - 1626 wielokrotnie grabili i niszczyli miasto. Zamek został zniszczony w roku 1661. W wyniku I rozbioru Rzeczypospolitej Hrubieszów znalazł się w zaborze austriackim. W 1800 r. wsie dawnego starostwa kupił Stanisław Staszic, który w 1816 r. na swoich dobrach założył fundację "Towarzystwo Rolnicze Hrubieszowskie".
Była to pierwsza w Europie organizacja przed spółdzielcza, działająca aktywnie do 1945 r. W połowie XIX w. był drugim co do wielkości, po Lublinie, miastem guberni lubelskiej. Miasto rozwijało się szybko, w 1909 r. liczyło 15 tys. mieszkańców.
Od początku swego istnienia było miastem wielokulturowym, obok Rusinów i Polaków, już od XV w., osiedlili się tutaj Żydzi.
W 1915 r. w czasie zaborów Polski do Rosji przymusowo ewakuowano ludność prawosławną. W sierpniu 1920 roku toczyły się tu walki z sowieckim najeźdźcą. W dniu 31 sierpnia na polach między Komarowem a Walicą Śniatycką ułani gen. Józefa Hallera rozbili kozackie dywizje. 14 września 1939 r. miasto zostało zajęte przez wojska niemieckie, a po 17 września przez Armię Czerwoną. W październiku tegoż roku do Hrubieszowa ponownie wkroczyli Niemcy. W 1940 r. okupanci niemieccy wywieźli inteligencję hrubieszowską do obozów koncentracyjnych oraz dokonali kilku masowych egzekucji. Hrubieszów liczy obecnie ponad 17 tys. mieszkańców.
źródło: wikipedia.pl