W miniony weekend w Lubelskim Centrum Konferencyjnym, odbył się spektakl ukazujący losy Zbigniewa Matysiaka ps. "Kowboj". Widowisko artystyczne przedstawione zostało w ramach obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
"Kowboj" to spektakl mający na celu spotkanie współczesnego odbiorcy ze świadkami historii, opowiadającymi o Zbigniewie Matysiaku ps. "Kowboj" oraz "Dym". Matysiak był weteranem wojennym, zawodnikiem i trenerem rajdów motocyklowych lubelskiej młodzieży, która z podziwem słuchała opowieści kreślących pejzaż zmieniającej się Polski od 1930 roku do współczesności.
- 1 marca przypada Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych, także samą siłą tego faktu, spektakl jest właśnie o wyklętym Zbigniewie Matysiaku. Człowieku, który zapisał się w historii Lubelszczyzny, nie tylko jako Żołnierz Wyklęty, ale także jako sportowiec. W spektaklu opowiadamy całą jego historię - mówił Aleksander Batorski, dyrektor LCK - Żył 92 lata, więc w 80 minut nie wszystko da się opowiedzieć, widzowie zobaczyli same najciekawsze rzeczy. Spektakl jest w głównej mierze skierowany do młodzieży jednak, choć w tym przypadku można powiedzieć, że nie tylko do młodzieży, bo przecież większość z nas pamięta Matysiaka. Ja znałem go osobiście. Dzisiaj mamy mało autorytetów, chcielibyśmy, żeby właśnie takie osoby, które przez całe swoje życie żyły zgodnie ze swoją moralnością, patriotyzmem, stały się autorytetami dla dzisiejszej młodzieży - dodaje.
- Takie inicjatywy są istotne, one zbliżają Żołnierzy Niezłomnych, tych wyklętych ludzi przez komunistów do nas, do współczesności. Dzięki temu możemy nie tylko mówić, nie tylko czytać o Żołnierzach Niezłomnych, ale możemy również pokazać te czasy. Są to czasy niezwykle trudne przede wszystkim dla tych bohaterów, bo tak naprawdę znajdowali się w sytuacjach beznadziejnych. My dziś możemy spotkać się z tą historią. Dookoła nas jest bardzo dużo młodzieży, są grupy rekonstrukcyjne, ludzie starsi, czyli można powiedzieć, że Żołnierze Niezłomni, dzisiaj nas jednoczą w jakiś sposób wokół bohaterstwa, postawy i naszej historii- mówił Robert Derewenda, dyrektor lubelskiego oddziału IPN.
Jak mówią organizatorzy, inspiracją do napisania scenariusza spektaklu były opowieści Rafała Dobrowolskiego spisane w książce ,,Kowboj. Jak nigdy się nie poddać’’. Tytułowy Kowboj jest głównym narratorem w spektaklu, który opowiada historię swojej miłości do Polski, do rodziny oraz sportu. Dramatyczne losy Zbigniewa Matysiaka zostały w widowisku przedstawione sposób nowoczesny, przy użyciu tańca, obrazu, multimediów, muzyki i słowa. W opowieść została zaangażowana także publiczność – będąca od czasu do czasu zapraszana bezpośrednio w działania sceniczne. Z ekranów do publiczności przemówili świadkowie historii – osoby znające Kowboja. W spektaklu wzięli udział lubelscy artyści - aktorzy i tancerze: Michał Łysiak, Dagmara Winiarczyk, Paulina Prokopiuk, Dawid Marzec, Piotr Kęska, Przemysław Buksiński oraz Katarzyna Bujakiewicz. Reżyserem widowiska jest Marcin Wąsowski. Muzykę do spektaklu skomponował Arkadiusz Borzęcki, a autorką choreografii jest Renata E. Wawruch-Jakimiuk.
Zbigniew Matysiak, ps. „Kowboj”, „Dym”, urodził się 26 marca 1926 roku w Lublinie. Zanany był jako harcerz, żołnierz, więzień polityczny, kolarz, rajdowiec. W czasie okupacji należał do tajnej sekcji bokserskiej, prowadzonej przez Stanisława Zalewskiego na ulicy Dolnej Panny Marii w Lublinie. Od 1943 roku członek lubelskiej młodzieżowej grupy konspiracyjnej. Od marca 1944 roku w Armii Krajowej. W 1945 roku trafia do oddziału „Romana” zgrupowania samoobrony AK cichociemnego mjr. Hieronima Dekutowskiego, ps. „Zapora”. Został aresztowany w 1946 roku i skazany przez sąd wojskowy. Był osadzony w areszcie przy ul. Krótkiej w Lublinie, w więzieniu na Zamku Lubelskim, w więzieniach w Sieradzu i Mokotowie, skąd po amnestii, w maju 1947 roku, wrócił do Lublina. Należał do Lubelskiego Towarzystwa Kolarskiego. Jako kolarz zadebiutował w 1947 roku w wyścigu na trasie Lublin–Wierzchowiska–Lublin. Awansował do kadry narodowej. Pod koniec 1952 roku zrezygnował z uprawiania kolarstwa. Do czynnego sportu powrócił w 1959 roku – został zawodnikiem klubu motorowego Avia Świdnik. W jego barwach aż 10 razy wywalczył tytuł mistrza Polski w rajdach motocyklowych.
Więcej informacji o "Kowboju" Zbigniewie Matysiaku jego wspomnieniach i historii , można przeczytać w piątkowym wydaniu dodatku Dziennika Wschodniego 1 marca – Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
Widowisko będzie można obejrzeć 03 marca 2024 r. godz. 18:00 oraz 11, 12, 13 marca 2024 r. godz. 10:00 (dedykowane dla uczniów licealnych, widowisko w godzinach przedpołudniowych umożliwiających uczestnictwo całych klas).