Lubię jajecznicę na boczku, boczek z grilla, pierogi ruskie z omastą z boczku. A także zupę ziemniaczaną, kaszę gryczaną z boczkiem i polędwiczki w boczku. Chudy boczek wędzony to prawdziwy rarytas. Oto 10 dań z boczkiem w roli głównej.
Do boczku mają słabość Polacy, Anglicy i Włosi. Anglicy nie wyobrażają sobie śniadania bez smażonego lub pieczonego boczku. A dokładnie bekonu, który różni się od polskiego boczku tym, że jest wycinany ze schabu. Włosi uwielbiają pancettę. To suszony boczek używany na przykład do przyrządzania spaghetti carbonara. Boczku używa się także do słynnego dania Saltimbocca (od wł. salta in bocca - skacze do ust). Delikatny płat cielęciny zawija się w szynkę lub chudy boczek ze świeżą szałwią i obsmaża, podlewając winem. Stąd już blisko do polskiej polędwiczki zawijanej w boczku. którą podaje Dorota Otachel w swojej autorskiej restauracji Old Pub.
Oto 10 smakowitych dań z boczkiem w roli głównej.
Babka ziemniaczana (blaszak, tartun)
Składniki: 3 kg ziemniaków, 2 duże cebule, pół kg boczku, pół kg karkówki, 3 jajka, 3 łyżki smalcu lub oleju, sól, świeżo zmielony pieprz, kminek, oregano, majeranek.
Wykonanie: ziemniaki obrać i zetrzeć, dodać majeranek, sól, kminek oraz przynajmniej szklankę mąki. Rozpuścić 3 łyżki smalcu, wrzucić boczek pokrojony w słupki i karkówkę, drobno posiekaną cebulę. Wszystko podsmażyć, dodać do masy ziemniaczanej. Na dno blaszki wyłożyć plastry boczku (karkówki), potem masę ziemniaczaną. Piec od 1 do 2 godzin w temperaturze około 180 stopni.
Bigos kresowy z Zaborka
Składniki: 1,5 kg kiszonej kapusty, 1 kg słodkiej, 1,5 kg mięsa i wędlin (karkówka wieprzowa, boczek wędzony i surowy, gotowana lub wędzona szynka, dzik, kaczka lub gęś) 20 dag smalcu, 2 cebule, suszone śliwki i grzyby, sól, pieprz, majeranek, jałowiec, listek laurowy, ziele ngielskie, cukier, pół szklanki czerwonego wina.
Wykonanie: kiszoną kapustę odcisnąć, drobno posiekać i ugotować razem ze śliwkami. W drugim garnku ugotować poszatkowaną kapustę słodką z listkiem i zielem. Mięsa pokroić w kostkę, obsmażyć na smalcu, dodać pokrojoną drobno cebulę i dusić na małym ogniu. Przełożyć do emaliowanego, żeliwnego garnka. Dodać obie kapusty. Oddzielnie ugotować wcześniej namoczone grzyby, wywar wlać do bigosu, grzyby pokroić na cienkie paseczki. Dodać przyprawy. Gotować na małym ogniu przez kilka godzin. Podlać winem, doprawić cukrem.
Boczek pieczony
Składniki: 1 kg surowego chudego boczku, 2 cebule, 3 ząbki czosnku, 1 łyżka margaryny, 11/2 łyżeczki majeranku, 1 łyżeczka papryki słodkiej, sól.
Wykonanie: czosnek obrać, posiekać i rozetrzeć z solą. Boczek oczyścić, dokładnie umyć i osuszyć. Skórkę naciąć w kratkę ostrym nożem. Boczek natrzeć czosnkiem, majerankiem oraz papryką i odstawić na 2 godz. Następnie ułożyć w naczyniu żaroodpornym, polać stopioną margaryną i piec 45 min w piekarniku nagrzanym do temperatury 190°C. Cebule obrać, pokroić w cienkie plastry i dodać do boczku. Piec jeszcze 15 min. Upieczony boczek ostudzić i pokroić w cienkie plastry.
Carpaccio z boczku
Składniki: 4 wąskie kawałki chudego boczku, 2 litry wody przegotowanej, 8 listków laurowych, 10 ziaren jałowca, 1 łyżeczka gorczycy, 10 ziaren angielskich, pół szklanki soli.
Wykonanie: do przegotowanej wody wsypać sól, przyprawy, gotować 10 minut. Włożyć kawałki boczku, marynować dobę. Wyciągnąć, obsuszyć, schłodzić, kroić na cienkie plastry.
Nadbużańskie pierogi ze szczupakiem
Składniki: na ciasto: 4 szklanki mąki, 1 łyżka masła, 1 jajko, sól, ciepła woda. Farsz: 60 dag filetu ze szczupaka (bez ości), 20 dag boczku, 2 cebule, sól, pieprz, zielony koperek. Liście chrzanu na ozdobę, masło na smażenie.
Wykonanie: wyrobić elastyczne ciasto. Odstawić na godzinę, rozwałkować. Na patelni podsmażyć boczek z cebulą, dodać pokrojone w kostkę mięso szczupaka, smażyć 10 minut. Kiedy przestygnie, wymieszać z posiekanym koperkiem, doprawić solą i pieprzem. Nakładać na krążki ciasta, lepić pierogi, gotować w osolonej wodzie, osączyć, podsmażyć na maśle. Układać na liściu chrzanu.
Placki ziemniaczane z Jabłecznej
Składniki: 1 kg ziemniaków, 1 cebula, 2 jajka, 2 łyżki mąki, sól, pieprz. Nadzienie: 25 dag wołowiny, 25 dag chudego boczku, 1 jajko, 2 ząbki czosnku, pieprz ziołowy, sól.
Wykonanie: ziemniaki zetrzeć, dodać jaja, mąkę, przyprawy. Mięso zmielić, doprawić. Kłaść łyżką masę ziemniaczaną na gorący tłuszcz (olej plus smalec), na to porcję mięsa, przykryć porcją masy ziemniaczanej. Smażyć na złoto z obu stron. Podawać z sosem paprykowym lub ze śmietaną.
Podlaska kiszka ziemniaczana
Składniki: 1,5 kg ziemniaków, 3 jajka, 50 dag boczku wędzonego, 1 cebula, sól, pierz, jelito cienkie wieprzowe.
Wykonanie: surowe ziemniaki zetrzeć na małych oczkach, odcisnąć sok do osobnego naczynia. Kiedy się ustoi, zlać wodę, a skrobię, która zebrała się na dnie, dodać do masy ziemniaczanej. Boczek pokroić, podsmażyć razem z cebulą pokrojoną w kostkę. Jajka dodać do startych ziemniaków, wymieszać, dodać podsmażony boczek z cebulą. Doprawić do smaku solą i pieprzem. Napełnić kiszkę masą ziemniaczaną. Piec w piekarniku w 180° przez 1,5 godziny. Całość najlepiej smakuje na drugi dzień, podsmażona na patelni na złoto.
Polewka pana Twardowskiego
Według legendy gęsta zupa z soczewicy była ulubioną potrawą pana Twardowskiego. Szlachecka polewka nie mogła obejść się bez kilku łyżek piwa, którym zupę zaprawiano.
Składniki: 1,5 litra bulionu wołowego, 20 dag boczku, 25 dag brązowej soczewicy, 1 cebula, 2 marchewki, pół selera, listek laurowy, ziele angielskie, sól, pieprz, 3 łyżki jasnego piwa, 2 łyżki mąki, masło.
Wykonanie: na patelni zeszklić boczek z cebulą. Marchew i seler pokroić w kostkę, zalać wodą, dodać przyprawy, zagotować. Dodać boczek z cebulą. W oddzielnym garnku ugotować soczewicę, odlać wodę, wypłukać. Do zupy dodać soczewicę i bulion. Zagotować. Zaprawić 3 łyżkami jasnego piwa. Na maśle podsmażyć mąkę, dodać do zupy. Podawać w miseczkach. Można posypać zieloną pietruszką.
Saltimbocca alla parmigiana
Składniki: 4 kotlety cielęce, 2 łyżki dobrej oliwy z oliwek, 4 plastry wędzonego boczku, 2 łodygi pietruszki, 3 łyżki parmezanu, pól szklanki mocnego białego wina (najlepiej marsali), masło, świeżo zmielony pieprz.
Wykonanie: kotlety cielęce lekko rozbić. Natrzeć obu stron pieprzem i solą. Na patelni rozgrzać oliwę, dodać masło. Zrumienić kotlety z obu stron. Boczek posiekać, wymieszać z natką pietruszki i parmezanem. Na każdy kotlet nałożyć powstałą mieszankę, polać winem i przykryć. Kiedy para z wina rozpuści ser, wyjąć. Podawać z ćwiartkami ziemniaków opiekanymi w ziołach.
W innym wydaniu (Saltimbocca alla Romana) na każdy kotlet nakłada się kilka listków szałwii i plaster boczku, zawija, smaży na maśle i podlewa winem.
Kotlety cielęce z szynką to jedno z najsłynniejszych włoskich dań. Już w XV wieku podawano je z serem podobnym do parmezanu. Na to pyszne danie musiał trafić Jan Kochanowski w Padwie. Jest więcej niż pewne, że saltimbocca w różnych odmianach gościła w domu Santi Gucciego, znakomitego architekta mieszkającego w Janowcu nad Wisłą. Tego samego, w którego pracowni powstały nagrobki Tęczyńskich w kraśnickiej farze.
Kotlety z szynką musieli jeść także Włosi mieszkający w Lublinie. To pyszne danie szybko przedostało się do polskiej kuchni. Wariacje na temat włoskiego przysmaku możemy odnaleźć w polskich książkach kucharskich.
Zalewajka
Składniki: 1 kg ziemniaków, szklanka wywaru z szynki, szklanka wywaru z białej kiełbasy, 15 dag wędzonego boczku, 15 dag wiejskiej kiełbasy, włoszczyzna (bez kapusty), 1 łyżka oleju, 2 duże cebule, 6 ząbków czosnku, 6 suszonych prawdziwków, butelka białego barszczu, majeranek, pieprz, sól, świeży korzeń chrzanu.
Wykonanie: w wywarze z szynki i białej kiełbasy ugotować ziemniaki. Grzyby namoczone na noc pokroić. Włoszczyznę obrać i razem z grzybami dodać do gotujących się ziemniaków. Na patelni zrumienić cebulę pokrojoną w kostkę. Dodać pokrojony boczek i kiełbasę. Podsmażyć. Dodać do ziemniaków, wlać biały barszcz, zagotować. Przyprawić solą, pieprzem, majerankiem i zmiażdżonym czosnkiem. Na sam koniec nastrugać świeżego chrzanu.