Gotowy jest projekt pomnika Romana Dmowskiego, który miałby stanąć przy Krakowskim Przedmieściu. Koszty jego budowy szacowane są na ponad 500 tys. zł. Dokumentacja musi być jeszcze uzgodniona z konserwatorem zabytków.
– Postać Romana Dmowskiego będzie mieć 3 metry wysokości. Obok będzie nieco wyższa wstęga z jego myślami. Pomnik będzie wykonany z brązu – mówi Marian Król, przewodniczący społecznego komitetu budowy pomnika. – Taką koncepcję zaproponował Stanisław Szwachowicz, artysta z Gdańska. Szukaliśmy takiego artysty, który przedstawi nam ciekawy projekt. Chodzi też o to, żeby postać z pomnika była podobna do rzeczywistej.
Pomnik miałby stanąć przy Krakowskim Przedmieściu, na placu przed pedetem. Taką lokalizację wstępnie zatwierdziła Rada Miasta w listopadzie 2019 r. O podjęcie takiej uchwały poprosił radnych prezydent Krzysztof Żuk, zgodnie z wolą społecznego komitetu. W projekcie tej uchwały zapisano, że „pomnik pełnofigurowej statuy o wysokości 2-3 metrów, na pełnometrowym granitowym postumencie, wykonany będzie z brązu w technice odlewniczej”.
– Przygotowujemy teraz projekt, który skierujemy do Rady Miasta z prośbą o ostateczną zgodę na budowę pomnika – mówi przewodniczący komitetu.
Wcześniej konieczne będzie jeszcze uzgodnienie szczegółów z miejskim konserwatorem zabytków, który nadzoruje cenny fragment śródmieścia. Takich uzgodnień jeszcze nie ma. – Nie było w tej sprawie żadnego formalnego wniosku – mówi nam Hubert Mącik, miejski konserwator zabytków.
– Na ten moment została podjęta uchwała o charakterze intencyjnym, wyrażająca wolę wzniesienia pomnika Romana Dmowskiego, podobnie jak przypadku pomnika Ignacego Daszyńskiego w ramach upamiętniania ojców niepodległości – informuje Joanna Stryczewska z lubelskiego Ratusza. – Czekamy na dalsze kroki ze strony inicjatorów dla uzyskania uzgodnień potrzebnych do ich budowy.
Do budowy potrzebne będą jeszcze pieniądze. I to niemałe. – Koszty pomnika będą wynosić między 500 tys. a 600 tys. zł – informuje Król i zapowiada zbiórkę na ten cel.
Spory o patrona
Roman Dmowski (1864-1939) to działacz niepodległościowy, polski polityk z okresu międzywojnia, poseł na Sejm II RP, przez kilkadziesiąt dni był szefem dyplomacji. Jest uznawany za ojca polskiego nacjonalizmu. Był twórcą Obozu Wielkiej Polski oraz Stronnictwa Narodowego. W Lublinie jest patronem ronda pod Zamkiem, na którym spotyka się al. Tysiąclecia, al. Unii Lubelskiej i ul. Lwowska.
Ostatnio zrobiło się głośno o warszawskim rondzie Dmowskiego (skrzyżowanie Al. Jerozolimskich z ul. Marszałkowską). Do Rady Miasta Stołecznego Warszawy wpłynęła petycja o zmianę nazwy ronda na „rondo Praw Kobiet”, a radni uznali tę petycję za zasadną, co nie oznacza jeszcze zmiany nazwy. Reakcją na to głosowanie jest poselski projekt ustawy, która ma zakazać zmiany nazw obiektów, którym patronują m.in. historyczni władcy Polski, święci i „osoby zasłużone dla budowania i umacniania państwa”.