Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Magazyn

23 grudnia 2003 r.
12:39
Edytuj ten wpis

Rodzinna relikwia z gazety wycięta

Autor: Zdjęcie autora Ewa Dziedzic

Kiedy u Cwalinów już wszystko do świąt gotowe, Elżbieta wyjmuje tekturowe pudło i na kredensie ustawia szopkę. Figurki trochę już wyblakłe, niejedna podklejana, ale Kościuszko wciąż przysięgę składa, Krakus trąbi, a koń pod huzarem spina się do galopu. Rodzinne relikwie, choć z gazety...

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować



Rodzice Elżbiety Cwalinowej z Łazowskich mieszkali we Lwowie. Jakieś pismo w świątecznym dodatku wydało planszę z postaciami szopki narodowej. Tata Zbigniew, który był wtedy grzecznym chłopcem, ponaklejał je pieczołowicie na dyktę, powycinał, ponumerował. W latach dwudziestych w wielu polskich domach takie zabawy w narodowy teatrzyk były składnikiem wychowania patriotycznego. Do szopki dołączono plan sceny: pięknym pismem przedwojennej kaligrafii rozpisane miejsca poszczególnych bohaterów – gdzie Kościuszko, gdzie wieśniak huculski, gdzie król Sobieski, czy poeta Słowacki.
Sakralizacji tej zabawki dokonała historia.
Opowiada Elżbieta:
– W grudniu 1939 r. NKWD zabrało dziadka Łazowskiego, został zamordowany w Starobielsku, o czym zresztą dowiedzieliśmy się zupełnie niedawno. 13 kwietnia 1940 r. do domu przyszli sowieci deportować wrogów. Dali trzy godziny na spakowanie się. Wszyscy potracili głowy. Najprzytomniejsza okazała się domowa pielęgniarka. Poskładała do walizeczki biżuterię, która potem przydała się na lekarstwa, dzięki niej pozostali przy życiu. Tata, jego żona, mój starszy brat, bratowa mamy, siostra ojca z córeczką i babcia – wszyscy zostali wywiezieni do Kazachstanu.. Ojciec niechętnie opowiadał o tym okresie, ale wiem, że to było straszne, Trzy tygodnie w bydlęcych wagonach, wysiadka w stepie... Znaleźli się gdzieś koło Semipałatyńska.
Potem ojciec dostał się do polskiej armii. Do Andersa nie zdołał, trafił do Berlinga. Doszedł do Berlina, został w wojsku, kończąc służbę w Lublinie.
A szopka uratowała się przedziwnie.
Dom we Lwowie po wywózce Łazowskich został zaplombowany, z przeznaczeniem dla wyższych urzędników sowieckich. Ale Łazowscy mieli życzliwych sąsiadów, którzy chcieli zabezpieczyć, co się da. Włamali się. Zobaczyli spakowane pudło, to wynieśli. W środku, poza szopką, była rodzinna korespondencja, fotografie, dokumenty, kamera filmowa (ojciec interesował się kinem i fotografowaniem), aparat fotograficzny. Zakopali ten skarb.
Powiadomili o nim jedną z moich ciotek, która jeszcze we Lwowie została. Ona z rodziną postanowiła uciekać od sowietów przez San. Doszli do Tarnobrzega. Ale własność oficera polskiej armii była niebezpieczna. W Tarnobrzegu szopka znów powędrowała do ziemi, przed hitlerowcami.
Wróciła do domu po okupacji, po powrocie rodziny z Kazachstanu.
Co roku mama ją wystawiała w swoim mieszkaniu. Po śmierci ojca mam ją w spadku ja. I też na każde Boże Narodzenie ustawiam ją na kredensie, wiem, że wtedy wszyscy są razem.
Idzie Polska do Betlejem
Ewangeliczna opowieść o Narodzeniu w szopce Cwalinów jest tylko pretekstem do powtórki chwalebnej historii Polski. Jest wprawdzie Święta Rodzina, ale Trzech Mędrcow nie ma, jeśli pasterze, to z Podhala, nie ma wolu i osła, ale są konie – przy Skrzetuskim. Do Betlejem idzie cała Polska w przedwojennej reprezentacji.
Postaci jest 43, w interesującym zestawieniu. Zasłużeni i bohaterowie literaccy, gwiazdy nauki, polityki, ale to na pewno nie dzisiejsza lista sław. Z lewej strony dumny Jagiełlo, z prawej – Sobieski, Kazimierz Wielki, Kościuszko, Poniatowski, pułkownik Kiliński, Bartosz Głowacki. Jest hetman Czarniecki ale i gen. Haller, i – oczywiście – Piłsudski. Lista pisarzy skromna: Mickiewicz, Słowacki, Sienkiewicz i Kraszewski. W panteonie narodowym znalazł się obowiązkowo Stanisławski (wiadomo: teatr we Lwowie) a z wielkich nauki – tylko Kopernik. Bogato natomiast wśród postaci „ku pokrzepieniu serc”: Skrzetuski, Wołodyjowski, przeor Kordecki oraz lirnik (wtedy jeszcze nie Wernyhora). Spośród klasy pracującej szopka narodowa wyróżnia górnika, rybaka, strażaka, skauta (?), policjanta, hutnika, kolejarza, marynarza. Rolnik nie jest zawodem, liczni wieśniacy i wieśniaczki tworzą geograficzny, acz niekompletny przekrój Polski: Hucułowie, Krakowiacy, Łowiczanie i – uwaga!– wieśniak ze skrzypcami z Lubelskiego. Z numerem 42.

Pozostałe informacje

Stary dworzec PKS w Lublinie będzie działać. Marszałek czeka na ruch prezydenta

Stary dworzec PKS w Lublinie będzie działać. Marszałek czeka na ruch prezydenta

W Lublinie nadal będą funkcjonować dwa dworce. Powód jest prosty – pieniądze – mówi dla Dziennika Wschodniego marszałek województwa Jarosław Stawiarski.

Po meczu z Legią piłkarze Motoru szykują się do kolejnego prestiżowego starcia, tym razem z Górnikiem w Zabrzu

Motor kontra Górnik Zabrze. Obie drużyny chcą wygrywać na swoich zasadach

Piłkarze Motoru nie mają czasu na rozpamiętywanie wydarzeń z poniedziałkowego meczu z Legią. Już w sobotę czeka ich starcie z kolejną „firmą”. Tym razem zagrają na wyjeździe z Górnikiem Zabrze (godz. 17.30).

Bojowy wóz piechoty

Kapral Robert i sierżant Mateusz zginęli na poligonie. Jest wyrok dla kierowcy wozu

Jest wyrok dla żołnierza, który podczas ćwiczeń wojskowych na poligonie w Drawsku Pomorskim najechał wozem piechoty na swoich kolegów. Zginęli wówczas pochodzący z województwa lubelskiego kapral Robert i sierżant Mateusz.

Pełnia Księżyca - najbliższa już w piątek, 14 marca. Robaczy Księżyc zwiastuje nadejście wiosny

W piątek wyjątkowa pełnia i zaćmienie Księżyca

Najbliższa pełnia przypada w piątek, 14 marca, a nasz naturalny satelita w pełnej krasie na niebie pojawi się o godz. 6 rano. Nie będzie to jednak zwyczajna pełnia Robaczego Księżyca, ale połączona z rzadkim zjawiskiem jego zaćmienia. W Polsce będzie miało ono charakter półcieniowy.

Czar płyty winylowej. Kiermasz płyt
winyle
14 marca 2025, 9:00

Czar płyty winylowej. Kiermasz płyt

W najbliższy piątek (14 marca) oraz w sobotę (15 marca) w Felicity Lublin odbędzie się święto kolekcjonerów i melomanów – Kiermasz płyt.

10 milionów złotych od ministra Sławomira Nitrasa na lubelski sport

10 milionów złotych od ministra Sławomira Nitrasa na lubelski sport

- Dostrzegłem krzywdę, która dotknęła województwo lubelskie. Ta krzywda związana jest z decyzją Zarządu Województwa Lubelskiego, który zdecydował się uszczuplić pieniądze należne sportowi lubelskiemu i przekazać je Polskiemu Komitetowi Olimpijskiemu. Tak jednak nie powinno być – ogłosił dzisiaj w Lublinie Sławomir Nitras, minister sportu i turystyki. Zapowiedział uruchomienie  programów rządowych przeznaczonych na rozwój infrastruktury sportowej i wsparcia klubów z naszego regionu.

Ukrył się w Dębowej Kłodzie. Już siedzi

Ukrył się w Dębowej Kłodzie. Już siedzi

Policjanci zatrzymali 41-latka z Lublina. Był poszukiwany dwoma listami gończymi. Ukrył się w prywatnej posesji, w Dębowej Kłodzie.

Peja & Slums Attack w Kultowej Klubokawiarni
koncert
14 marca 2025, 18:00

Peja & Slums Attack w Kultowej Klubokawiarni

Ryszard Andrzejewski, bardziej znany jako Peja nie składa broni i pokazuje, że stara gwardia polskiego rapu ma jeszcze coś do powiedzenia. Obecny rok będzie 31 w karierze Peja & Slums Attack. W jakiej formie jest Peja przekonamy się 14 marca (piątek) w Kultowej Klubokawiarni.

Wypalanie traw to plaga nie tylko w naszym regionie

Wypalanie traw może słono kosztować

Powiat świdnicki. W tym roku pierwszy pożar traw odnotowano w powiecie świdnickim już 26 stycznia. Potem były kolejne. Strażacy dmuchają na zimne. Sprawcy podpaleń nie mogą się czuć bezkarnie. Policji pomogą nagrania z drona.  

Wiosną Edach Budowlani Lublin będą walczyć o zajęcie jak najwyższej lokaty

Edach Budowlani Lublin wracają do gry. Celem pierwsza czwórka

W pierwszym meczu o stawkę w tym roku Edach Budowlani podejmą Drew Pal 2 RC Lechię Gdańsk. Początek sobotniego spotkania o godzinie 14.

To prawda czy fałsz? Sprawdź swoją wiedzę na temat stolicy Lubelszczyzny!
QUIZ

To prawda czy fałsz? Sprawdź swoją wiedzę na temat stolicy Lubelszczyzny!

Lublin jest miastem pełnym historii, mieszających się kultur i niezwykłych miejsc, które zapraszają tutaj turystów z całego świata. Czy wiesz, które wydarzenia miały tu miejsce, jakie tajemnice kryją zabytki i jakie legendy krążą wśród mieszkańców? Jeśli masz ochotę przetestować swoją wiedzę i dowiedzieć się czegoś nowego, koniecznie rozwiąż nasz quiz!

Złodziei-śpioch smacznie drzemie w okradzionym i zniszczonym busie

Nie czmychnął, bo wódka go trzymała

28-latek, najwyraźniej zainspirowany alkoholem, postanowił włamać się do samochodu. Zniszczył przednią szybę, manetki przy kierownicy, przełączniki oraz wymontował radio. Jednak zamiast uciekać z łupem, „bohater” tej historii postanowił… zdrzemnąć się na tylnej kanapie busa.

Maciej Tokarczyk i jego Wisła Puławy przetrwali najcięższy moment w obecnym sezonie i szykują się do meczu w Elblągu

Maciej Tokarczyk (Wisła Puławy): Nie ma meczów o sześć punktów

Rozmowa z Maciejem Tokarczykiem, trenerem Wisły Puławy

To najlepsi matematyce z „Piątki”. Gratulujemy!

Matematycy na „Piątkę”. Świdnik kolebką ścisłych umysłów

Szkoła Podstawowa nr 5 w Świdniku ma powód do dumy. Siedmioro uczniów tej szkoły zostało finalistami kuratoryjnego konkursu przedmiotowego z matematyki – najwięcej w województwie.

Dodatkowym atutem umiejscowienia biletomatu są wydłużone godziny otwarcia centrum handlowego. Kasa biletowa Opery Lubelskiej jest czynna od wtorku do piątku w godz.10-17 oraz na godzinę przed planowanymi spektaklami. W hipermarkecie E.Leclerc biletomat będzie dostępny od poniedziałku do czwartku godz. 7 do 21.  W piątki i soboty od godziny 7 do 22

Bilet do opery w supermarkecie? Tylko w Lublinie

Już nie tylko w budynku Opery Lubelskiej przy ul. Skłodowskiej, ale także w Centrum Handlowym E.Leclerc Tomasza Zana będzie można kupić bilety na spektakle. Po zakupach wystarczy poświcie chwile, aby wejść w świat sztuki z górnej półki.

ALARM24

Masz dla nas temat? Daj nam znać pod numerem:
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

kliknij i poinformuj nas!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium