Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Kuchnia

14 października 2023 r.
19:00

Nie zawsze musi być rosół. Jak ugotować wojskową grochówkę w domu?

Nie ma lepszej rzeczy, niż grochówka wojskowa na wędzonych żeberkach. No chyba, że jest to grochówka strażacka na ogonie. Podstawą jest dobry groch, który kupicie na targu i sprytny patent, stosowany w polowej kuchni.

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować

O dobrą grochówkę wojskową coraz trudniej w restauracjach, ale jej tradycję kultywują przydrożne bary, gdzie często gotuje się ją w wojskowej kuchni polowej. W Lublinie na dobrą grochówkę można zapolować w Grill Barze przy Witosa, w Zwierzyńcu chwalą grochówkę wojskową U Bogusi.

W regionie głośno o grochówce poligonowej w Horbowie, gdzie na podwórku okazjonalnie rozstawia się przy namiocie kuchni polowa, oblegana przez kierowców tirów stojących w długich kolejkach. Gotuje emerytowany wojskowy.

Dziś najlepszą, moim zdaniem, grochówkę wojskową zjecie na trasie Lublin-Radzyń Podlaski, w miejscowości Borki, gdzie na parkingu przy stacji paliw stoi wojskowy star. Przesympatyczny właściciel serwuje tam wspaniałą grochówkę z kiełbasą, pełną wędzonego boczku.

I choć jedną miską można najeść się do syta, to rekordzista zjadł cztery i pół porcji. Klimat nie do podrobienia.

Sprzedaż grochówki rusza około 8 rano, ostatnie porcje można zjeść między czternastą i piętnastą. Bardzo polecamy.

A tymczasem przenosimy się do Kazimierza Dolnego i czasów piastowskich. Dzięki badaniom Hanny i Pawła Lisów z Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym wiemy, że polewka grochowa, gotowana na żywym ogniu występowała w słowiańskiej kuchni.

W książce Hanny i Pawła Lisów „Kuchnia Słowian. O żywności, potrawach i nie tylko...” znajduje się przepis na piastowską grochówkę.

Grochówka piastowska

SKŁADNIKI: 2,5 litra wody, 250 g grochu polnego (może być łupany) 100-150 g suszonego mięsa, 4-6 korzeni dziko rosnącego pasternaku, cebula, sól, mięta, kminek, kolendra, lebiodka, macierzanka.

WYKONANIE: groch należy namoczyć w wodzie na noc. Następnego dnia ugotować wodę z pokrojonym mięsem. Gdy mięso zacznie mięknąć, dodać namoczony groch, pokrojony pasternak i cebulę. Odstawić na mały ogień i wolno gotować do momentu, kiedy groch i mięso będą miękkie. Przyprawić ziołami i solą.

Staropolska grochówka z cebularzem

Polewka grochowa pojawia się już w słynnej książce kucharskiej Stanisława Czernieckiego „Compendium ferculorum”. Oto oryginalny przepis: „XV. Polewká Grochowa. Groch odłużány vwarz dobrze/ przebiy przeż śito/ roſpuść wodą z Pietruſzką przewárzoną/ żeby było rzadko/ day Oliwy/ Pieprzu/ á vſmáżywſzy chleba w koſtkę/ day ná Stoł tymże chlebem potrząſnąwſzy”. – Chodzi o lekką zupę z roztartego grochu zmiękczonego wywarem z zielonej pietruszki z dodatkiem grzanek i odrobiną oleju – tłumaczy prof. Jarosław Dumanowski z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

A gdybyż tak do tej grochówki Stanisława Czernieckiego podać grochowe cebularze według receptury pochodzącej z książki kucharskiej hrabiów na Włodawie i Różance „Zbiór dla kuchmistrza”?

Takie danie może śmiało iść do menu najlepszej restauracji. A teraz oryginalny przepis samej Lucyny Ćwierczakiewiczowej

Lucyna Ćwierczakiewiczowa gotuje grochówkę

Na 4 osoby wziąć pół kwarty grochu, zalać kwartą wody miękkiej, zagotować, odlać tę wodę, groch wypłukać i nalać inną gorąca wodą, nalany bowiem zimną, nigdy miękki nie będzie. Osobno nagotować funt wieprzowiny przerastałej, lub ogon wieprzowy, lub wreszcie funt wędzonki świeżej. Jak groch będzie miękki, przefasować go przez durszlak smakiem od mięsa, zapalić masłem z mąką, wieprzowinę pokrajać w kawałki, włożyć w zupę, grzać razem i wydać z grzankami z bułki w kostkę pokrajanemi i na maśle usmażonemi.

Do wazy wsypać trochę majeranku. Jeśli ta zupa ma być postna, wziąć więcej grochu, po przefasowaniu włożyć trochę perłowej kaszy osobno ugotowanej, rozbitej z dużym kawałkiem masła i grzankami w kostkę usmażonemi na maśle podać na stół.

Grochówka z 1917 roku

Podczas gotowania warto sięgać do starych książek kucharskich. Na przykład do książki Aliny Gniewkowskiej „Domowa kuchnia”, wydanej w 1917 roku. To prawdziwa skarbnica wiedzy o polskiej kuchni. Znajdziemy tam dwa przepisy na grochówkę.

Oto pierwszy nich: „Ugotować niezbyt mocny rosół z krzyżówki lub ze skrawków mięsa i kości, lub też z kości wieprzowych, dołożywszy włoszczyzny. Najlepszą jednak jest, gdy się dołoży kawałek wędzonego mięsa, jak kiełbasa, golonka lub boczek. Oddzielnie ugotować 400 gr (1 funt) grochu z kawałkiem słoniny, gdyż groch z tłustością lepiej się rozgotuje. Gdy groch będzie już rozgotowany, przetrzeć go przez durszlak, rozprowadzić rosołem, poczem zapalić 50 gr słoniny, pokrajanej w kostkę i zasmażonej z łyżką mąki. Do tej zupy podają się grzanki z bułki”.

W drugim przepisie Alina Gniewkowska radzi, żeby 400 gr (1 funt) grochu ugotować z wędzonką, lub ze skórą od szynki, jeżeli z wędzonką, to po ugotowaniu wyciągnąć ją i pokrajać do wazy, groch przetrzeć i rozprowadzić smakiem wygotowanym z różnej włoszczyzny”. Tyle historia.

Wojskowy patent

Choć w Stanach budował domy szkieletowe, wyrabiał polskie wędliny i piekł polski chleb, to Piotr Nowicki osiedlił się w Motyczu Leśnym i został kulinarnym aktywistą w miejscowym Kole Gospodyń Wiejskich. Grochówkę nauczył się gotować w wojsku i zna parę sekretów. Jak ugotował grochówkę w kuchni polowej na Jesienny Jarmark Konopnicki, który odbył się 8 października, kolejka stała cały czas. Jego wojskowa grochówka smakowała mi jak mało która.

Jak ugotować wojskową grochówkę w domu?

– Po pierwsze groch łuskany z grochem całym pół na pół. Grochu łuskanego nie trzeba moczyć, groch cały najlepiej namoczyć na noc. Łuskany się rozgotuje, cały będzie dobrze w grochówce wyglądał. Ja lubię dodać do grochówki fasoli Jaś – opowiada Piotr Nowicki. • Jakie mięso? – W grochówce wojskowej liczą się trzy elementy: groch, wkład mięsny i kucharz. Proponuję następujący wsad: wędzone żeberka, pieczona łopatka, kiełbasa z podsmażoną cebulką. Ta cebulka nada grochówce smak i aromat.

Jakie warzywa?

– Marchew, pietruszka, seler. Na końcu ziemniak. I przyprawy: sól, pieprz, majeranek. To wszystko. • Jak gotować wojskową grochówkę?

– Najpier w gotujemy wywar na wsadzie mięsnym. Jak mięso jest miękkie, wyciągamy, żeberka obieramy, łopatkę kroimy w kostkę, kiełbaskę w kawałki. Do wywaru dodajemy warzywa w całości. Kiedy są miękkie, wyciągamy i kroimy w kostkę. Do wywaru wrzucamy najpierw namoczony groch, jak się pogotuje, groch łuskany, jak groch będzie miękki, ziemniaki pokrojone w kostkę. Dodajemy mięso, chwilę gotujemy, doprawiamy.

A ten wojskowy patent?

– Do garnka trzeba wrzucić jedną, małą szyszkę sosnową. I grochówka będzie smakować jak z kuchni polowej w lesie. Smacznego – śmieje się Piotr Nowicki.

e-Wydanie

Pozostałe informacje

Bogdanka LUK Lublin wygrała na wyjeździe z ZAKSĄ Kędzierzy-Koźle 3:0

Bogdanka LUK Lublin pozostaje w grze o półfinał

W drugim meczu ćwierćfinałowym play-off Bogdanka LUK Lublin pokonała ZAKSĘ Kędzierzyn-Koźle 3:1. Tym samym do wyłonienia półfinalisty konieczne będzie trzecie spotkanie, w niedzielę, w Lubinie. Początek o godzinie 14.45

Przemysław Kusiak to jeden z liderów Matematyki

LNBA: Potrzebne będą trzecie mecze

W sobotę rozegrano drugie mecze półfinałowe w Konferencji A. Zwycięstwa odniosły w nich zespoły Patobasket i Matematyki, co oznacza, że do wyłonienia finalistów będą potrzebne trzecie spotkania.

Duch Seattle w Lublinie ! Grunge’owy hołd w Zgrzycie
koncert
5 kwietnia 2025, 19:00

Duch Seattle w Lublinie ! Grunge’owy hołd w Zgrzycie

W lubelskiej Fabryce Kultury Zgrzyt w sobotę, odżyje duch Seattle lat 90. Ze sceny popłyną brudne gitarowe brzmienia i chropowate wokale – zupełnie jak w klubach Seattle sprzed trzech dekad. Znów powrócą wspomnienia przy takich utworach jak: „Smells Like Teen Spirit”, „Would”, „Jeremy”, „Alive”, „Black Hole Sun” i innych. To nie będzie zwykły koncert, lecz muzyczna podróż w czasie: w rocznicę śmierci Kurta Cobaina i Layne’a Staleya Lublin odda im szczególny hołd.

Moto Session 2025: Samochody, pokazy i goście specjalni

Moto Session 2025: Samochody, pokazy i goście specjalni

Szybkie, drogie i luksusowe. Przerobione i dopieszczone. Plus pokazy stuntu i driftu, czyli dwa dni z motoryzacją w najlepszym wydaniu. W weekend w Lublinie: Moto Session 2025.

Filip Wójcik to kolejny zawodnik, który zostaje w Motorze na następny sezon

Kolejny piłkarz Motoru Lublin podpisał nowy kontrakt

W ostatnich dniach Motor Lublin przedłużył umowy z trzema piłkarzami. Najpierw nowe kontrakty podpisali: Michał Król i Mathieu Scalet, a we wtorek żółto-biało-niebiescy poinformowali, że w klubie zostaje także Filip Wójcik. Wszyscy związali się z beniaminkiem PKO BP Ekstraklasy na kolejny rok.

Premiera w Teatrze Osterwy: Niewiarygodna historia Małej S.
foto
galeria

Premiera w Teatrze Osterwy: Niewiarygodna historia Małej S.

Trwają przygotowania do sobotniej premiery „Niewiarygodnej historii Małej S.” w lubelskim Teatrze im. J. Osterwy. Będzie to pierwszy – po dłuższej przerwie – spektakl przeznaczony dla najmłodszej widowni.

"Najważniejszy egzamin w ich życiu". Przyszli adwokaci mierzą się z zagadnieniami prawnymi
ZDJĘCIA

"Najważniejszy egzamin w ich życiu". Przyszli adwokaci mierzą się z zagadnieniami prawnymi

Egzamin jest bardzo długi i trudny - mówi przewodniczący komisji. Po studiach i trzech latach aplikacji przyszedł czas na cztery dni egzaminów z różnych zagadnień prawa. W Lublinie rozpoczął się egzamin adwokacki.

Koniec negocjacji z wykonawcami pierwszej polskiej elektrowni jądrowej

Koniec negocjacji z wykonawcami pierwszej polskiej elektrowni jądrowej

Zakończono negocjacje umowy pomostowej z wykonawcami pierwszej elektrowni jądrowej – poinformował we wtorek premier Donald Tusk. Obecny plan zakłada, że prąd z pierwszej polskiej elektrowni jądrowej popłynie do sieci w 2036 roku.

Jaki zawód na przyszłość? Dzień otwarty w ZSChIPS
ZDJĘCIA
galeria

Jaki zawód na przyszłość? Dzień otwarty w ZSChIPS

Cukiernik, optyk, ratownik medyczny, czy klasa psychologiczno-medyczna. Przed nami egzamin ósmoklasisty, a potem wybór szkoły średniej. Zespół Szkół Chemicznych i Przemysłu Spożywczego zaprosił swoich potencjalnych, przyszłych uczniów.

To nie rzemiosło, to sztuka. Najlepsi młodzi fryzjerzy w akcji
ZDJĘCIA
galeria

To nie rzemiosło, to sztuka. Najlepsi młodzi fryzjerzy w akcji

Magia i Fantazja – takie było hasło tegorocznej, XIV edycji Ogólnopolskiego Konkursu Fryzjerskiego „Najlepszy uczeń w zawodzie fryzjer”. Uczestnicy konkursu puścili wodzę fantazji i swoje wyobrażenia przełożyli na włosy modelek.

Łukowskie PEC

Brakuje milionów i nie mogą ruszyć z budową elektrociepłowni. Będzie wniosek

Łukowskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej nie może ruszyć z budową nowej elektrociepłowni, bo oferty firm są droższe niż założony kosztorys. Miasto szuka nowych możliwości w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Pisze dla innych, a teraz opowie swoją historię – Igor Jaszczuk w (Nie)Wyparzonej Gębie
(Nie)Wyparzona Gęba
film

Pisze dla innych, a teraz opowie swoją historię – Igor Jaszczuk w (Nie)Wyparzonej Gębie

Po 25 latach milczenia Igor Jaszczuk wraca na scenę – bez presji wytwórni, za to z wielką autentycznością. Jego najnowszy singiel „Baobab” to nostalgiczna podróż do czasów młodości, spotkań pod drzewem, które stało się symbolem twórczych początków. Artysta, znany jako autor hitów dla innych, zaśpiewa własnym głosem.

Aleksandra Tomczyk

Aleksandra Tomczyk zostaje w Lublinie

Chociaż od dłuższego czasu nie ma jej w składzie MKS FunFloor, to Paweł Tetelewski nie wahał się przedłużyć umowy z Aleksandrą Tomczyk. 30-letnia rozgrywająca podpisała nowy kontrakt, chociaż na razie musi skupić się na leczeniu kontuzji.

Jedną z atrakcji Dnia otwartego na Politechnice Lubelskiej był tunel aerodynamiczny
galeria

Politechnika Lubelska: Informatyka, innowacje i rekrutacja

Był tunel aerodynamiczny i programowanie robotów. Były długopisy 3D i e-oko w inżynierii. A przede wszystkim: była możliwość lepszego poznania uczelni. Jak wyglądał Dzień Otwarty na Politechnice Lubelskiej?

Inspektor Andrzej Mioduna
KADRY

Komendant Wojewódzki Policji w Lublinie ma nowego zastępcę

Inspektor Andrzej Mioduna był komendantem w Janowie Lubelskim i w Zamościu. Teraz objął stanowisko p.o. Zastępcy Komendanta Wojewódzkiego Policji w Lublinie.

ALARM24

Masz dla nas temat? Daj nam znać pod numerem:
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

kliknij i poinformuj nas!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium