Świetlica wiejska to mały ośrodek kultury. Tak potrzebny, że niektóre powstawały w czynie społecznym albo zaanektowały nieczynny sklep. Gminy różnie nimi gospodarują. W Opolu Lubelskim właśnie podrożało wynajęcie, a w Łaziskach nadal są dla mieszkańców gratis.
Burmistrz Opola Lubelskiego wydał zarządzenie, które określa zryczałtowaną stawkę za korzystanie z obiektów świetlic wiejskich na terenie gminy.
Na liście jest 15 takich miejsc, bo mniej więcej w co trzecim sołectwie jest świetlica. Jeśli mieszkańcy organizują imprezy okolicznościowe, płacą teraz 300 zł brutto za każdą rozpoczętą dobę. Spotkania tematyczne (kampanie wyborcze, szkolenia, kampanie promocyjne) liczone są od godziny: 50 zł brutto za każdą rozpoczętą.
– Kwota 300 złotych za skorzystanie ze świetlicy nie jest duża, zwłaszcza, że w to wchodzi prąd i ogrzewanie. Ludzie płacą i nic więcej ich nie obchodzi, gdyby chcieli wynająć lokal gastronomiczny, to pewnie by zapłacili z 1000 złotych, no ale tam by nie musieli nic robić. W świetlicy wszystko trzeba przygotowywać samemu – mówi Andrzej Prościński, sołtys Elżbiety, który ocenia, że większość mieszkańców jednak woli organizować uroczystości w lokalach.
W świetlicy zdarzają się przyjęcia komunijne, rocznice ślubu. Córka sołtysa miała tam organizowane osiemnaste urodziny. – Płaciłem jeszcze poprzednią stawkę, ale już wówczas mówiłem na zebraniach, że 200 złotych to za mało. Zwłaszcza, że gdy się coś zepsuje to gmina musi naprawiać, reguluje wszystkie rachunki – dodaje sołtys.
W Elżbiecie jest duża i świetnie wyposażona świetlica, która działa w budynku dawnej szkoły podstawowej. Można skorzystać z sali w której zmieści się około stu osób, kuchni, sanitariatów.
– Nowe stawki są wyższe o 100 złotych, ale nie przypominam sobie, żeby mieszkańcy chcieli wykorzystać naszą świetlicę wiejską i zorganizować w niej jakieś wydarzenie. Świetlica stoi pusta i nic tam się nie dzieje – mówi Renata Pikuła, sołtys Emilcina.
Pomieszczenie w którym zmieści się maksymalnie 25 osób było ogólnodostępne i cieszyło się popularnością. Przed pandemią przeszło gruntowny remont, po zakończeniu prac, za korzystanie ze świetlicy gmina zaczęła pobierać opłaty. Ludzie stracili zainteresowanie.
W porównaniu z obiektem, z którego mogą korzystać mieszkańcy Elżbiety, ten z Emilcina jest o wiele mniejszy, ale z obywatelską historią. Budynek powstał wiele lat temu, na starych fundamentach, postawiony gospodarską metodą przez samych mieszkańców. Starali się go też remontować i utrzymywać w miarę możliwości.
– Środki jakie gmina pozyskuje w ramach wynajmu są przeznaczane na dopłatę do bieżącego funkcjonowania tych obiektów, pokrycie kosztów mediów – przy czym oczywiście te środki w pełni nie pokrywają całościowych kosztów utrzymania wszystkich świetlic – wyjaśniają urzędnicy i wyliczają, że w ubiegłym roku z tytuł wynajmu świetlic, gmina pozyskała 4168 zł.
W poniedziałek zacznie się remont świetlicy w Pusznie Godowskim, trwa już w Niezdowie, a zakończył się w Kamionce. Prace modernizacyjne są możliwe dzięki pieniądzom z I naboru do Polskiego Ładu. W ramach tej kwoty w przyszłym roku będą wyremontowane też świetlice w Nowych Komaszycach i Zadolu.
– Nie jest duża, pomieści około 80 osób. Młodzież z niej korzysta, bo jest stół do ping-ponga. Jest też pięknie wyposażona kuchnia, robiliśmy zakupy z funduszu sołeckiego – wylicza Adam Adamczyk, sołtys Zadola, zadowolony z planowanych prac.
Tutejsza świetlica jest najlepszym przykładem jak różne potrzeby mają mieszkańcy. Raz w miesiącu spotykają się członkowie dwóch kółek różańcowych, by się pomodlić i śpiewać kościelne pieśni.
– W ramach drugiego naboru do PŁ mamy dofinansowane remonty świetlic: w Skokowie, przy ul. Wiejskiej w Opolu Lubelskim, w Majdanie Trzebieskim i w Górach Opolskich. Będą on realizowane w 2023 i 2024 roku – planują władze opolskiej gminy.
Inaczej do sprawy udostępniania świetlic podchodzą władze innych gmin w powiecie.
– To obiekty użyteczności publicznej, dla mieszkańców działają one bezpłatnie – mówi Karol Grzęda, wójt gminy Łaziska, w której na 24 sołectwa, w 12. są świetlice wiejskie.
Do tego grona dołączy niebawem Janiszów. Mieszkańcy bardzo chcieli mieć świetlicę, gmina z tym przeznaczeniem odkupiła nieruchomość od Gminnej Spółdzielni. To działka z dawną siedzibą sklepu, który od lat był nieczynny. Teraz pawilon przejdzie remont i stanie się miejscem spotkań.