Po blisko 140 latach Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie doczeka się remontu i przebudowy. Konkurs na koncepcję architektoniczną wygrała stołeczna pracownia, która w swoim portfolio ma m.in. lifting Domu Towarowego Smyk oraz projekty kilku stacji warszawskiego metra.
Budynek teatru przy ul. Narutowicza został wzniesiony według projektu Karola Kozłowskiego w latach 1884-1886. Od dawna wymaga remontu. W końcu samorząd województwa lubelskiego, który nadzoruje teatr zdecydował o przeprowadzeniu w nim gruntownych zmian. Prowadzone będą w ramach dwóch projektów. Pierwszy dotyczy modernizacji i ucyfrowienia obiektu, a drugi poprawy efektywności energetycznej.
– Są to projekty strategiczne ujęte w Kontrakcie Programowym dla Województwa Lubelskiego. Dla widzów i twórców najważniejszy jest oczywiście remont, przebudowa i rozbudowa kompleksu budynków teatru, adaptacja pomieszczeń niezbędna do prowadzenia działalności kulturalnej oraz dostosowanie do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Warto też podkreślić, że Teatr przejdzie kompleksowy remont wszystkich pomieszczeń nawiązujący do pierwotnych założeń projektowych. Do użytku zostanie przywrócona nieużywana obecnie część teatru, tzw. filharmonia – wylicza Jarosław Stawiarski, marszałek województwa lubelskiego, który ogłosił konkurs na koncepcję architektoniczną Teatru im. Juliusza Osterwy.
Wpłynęły trzy projekty
– Należy podkreślić wysoki stopień trudności zadania projektowego. Wszystkie przedstawione koncepcje cechuje wysoki poziom merytoryczny i warsztatowy – mówi dr. Andrzej Tokajuk, sędzia referent komisji konkursowej. – Projekty konkursowe prezentują różne rozwiązania układów funkcjonalno-przestrzennych, w różny sposób wpisują się w kontekst miejsca. Komisja konkursowa pracowała przez wiele godzin. Ostatecznie wybór zapadł jednogłośnie. Zdecydowały takie elementy jak trafne wpisanie nowych części teatru w pierzeje ulic miasta pokazujące ich odmienność, ale też związek z istniejącym otoczeniem i stworzenie nowej wartościowej przestrzeni publicznej. Wybraną pracę cechują właściwe decyzje kompozycyjne oraz przyjęta wyrazista filozofia charakteru miejsca. Walorem pracy jest logiczne etapowanie inwestycji – dodaje A. Tokajuk.
Koncepcję, która zajęła pierwsze miejsce i w nagrodę dostała 50 tys. złotych przygotowała pracownia z Warszawy, AMC – Andrzej M. Chołdzyński.
Jej twórcy zaproponowali dokończenie zabudowania terenu teatru od strony ulicy Kapucyńskiej, planowane jeszcze w XIX wieku przez jego architekta. W projekcie pojawia się też wiele zieleni.
– Planujemy wytyczenie gabarytu foyers sali filharmonii jako rezolutnie monumentalnej elewacji dopełnionej ogrodem w wirydarzu widokowo otwartym na ulicę Kapucyńską i Krakowskie Przedmieście. Monumentalne drzewo o pięknej sylwecie wypełnia ten ogród – wirydarz otoczony wewnętrznymi kładkami – pomostami, które ze swych dwóch poziomów ponad parterem pozwalają na kontemplacyjną lub medytacyjną przechadzkę wśród korony drzewa z jednoczesnymi widokami na miasto – napisali twórcy zwycięskiego projektu, dodając, że zgodnie z historyczną tradycją XIX-wiecznego Lublina, dokończona powinna zostać zabudowa pierzejowa ulicy Peowiaków. Na terenie teatru od tamtej strony ma powstać wypełniony pomnikowymi drzewami ogród na wzór ogrodu klasztornego. Ma być też ogród z amfiteatrem na dachu.
Od strony ulicy Peowiaków ochronę akustyczną ogrodu zapewniającą mu ciszę oraz niezbędną intymność stanowić ma szklana elewacja znajdująca się kilka metrów nad ziemią.
– Juliusz Osterwa świadomie budował w swoich zapiskach obraz kompleksu architektonicznego, który jest jednocześnie przygotowany na interaktywne wydarzenia publiczne oraz zawiera przestrzenie pozwalające na odosobnienie, refleksję i skupienie – dodaje Redbad Klynstra-Komornicki, dyrektor Teatru im. Juliusza Osterwy, dla którego niezwykle ważne są idee stworzone przez patrona placówki, którą kieruje.
Komisja konkursowa zdecydowała, że drugie miejsce i 30 tys. złotych nagrody przypadnie projektowi przygotowanemu przez JSK Architekci sp. z o.o, a trzecie miejsce i 20 tys. zł koncepcji stworzonej przez WXCA Group sp. z o.o.
Wszystkie projekty, które wpłynęły na konkurs oglądać można do końca stycznia w foyer Teatru im. Juliusza Osterwy, od wtorku do piątku w godzinach 13.00 - 19.00 oraz w soboty i niedziele w godzinach 16.00 – 19.00.
Zakończenie prac projektowych planowane jest do końca 2024 roku, z kolei budowlane potrwają od 2025 do 2027 roku. Całkowita ich wartość to blisko 20 milionów euro. Prawie 14 mln euro samorząd otrzyma z Unii Europejskiej.
– Po wykonaniu prac budowlanych Teatr powinien być jak bombonierka: tam gdzie jego część jest objęta ochroną konserwatorską powinien być przywrócony do stanu największego możliwego „glamouru” z okresu otwarcia. W relacji do reszty kompleksu architektonicznego powinien jednocześnie funkcjonować jako wzięty w cudzysłów z szacunku dla tradycji, lecz doposażony nowoczesnymi i wymagalnymi funkcjonalnościami. Musi być Świątynią Teatru – miejscem rozwoju duchowego, społecznego i integracji tożsamości lokalnej.- Redbad Klynstra-Komornicki, dyrektor Teatru im. Juliusza Osterwy.