Stałeś? Nie musisz nigdzie chodzić, żeby usiąść

Pomieszczenia socjalne, w sąsiednim budynku czy na końcu hali produkcyjnej, choćby luksusowo urządzone, nie są wystarczające. Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
Sąd rozstrzygnął spór pomiędzy inspektorem pracy a wałbrzyską spółką Ronal Polska, wytwarzającą felgi do samochodów. Większość z póltora tysiąca zatrudnionych pracuje przy taśmie produkcyjnej w pozycji stojącej przez kilka godzin.
Po przeprowadzeniu kontroli we wspomnianej spółce Inspektor Pracy nakazał jej kierownictwu utworzenie dogodnych warunków do odpoczynku dla pracowników. Przepisy bhp mówią bowiem, że pracodawcami obowiązek zapewnić pracownikom stojącym przy taśmie produkcyjnej możliwość odpoczynku w pozycji siedzącej w pobliżu miejsca pracy.
Spółka uznała żądanie inspektora za fanaberię - i skierowała sprawę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu. Tłumaczyła się przy tym, że dostatecznie dba o pracowników, spełniając wszystkie wymagane wymogi ergonomii. Pracownicy - twierdziło kierownictwo - mają zapewnioną możliwość wygodnego odpoczynku w pozycji siedzącej. Na terenie firmy istnieją bowiem pomieszczenia socjalne, w których załoga może odpoczywać podczas 15-minutowej przerwy lub w innym czasie - gdy jest taka konieczność.
WSA skargę spółki jednak odrzucił, przyznając rację inspektorowi pracy: że pomieszczenia socjalne wprawdzie spełniają swe funkcje podczas regulaminowych 15-minutowych przerw w pracy, jednak nie zapewniają odpoczynku w pozycji siedzącej, gdy zajdzie nagła potrzeba.
Spółka odwołała się do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Ale i tu nic nie wskórała. NSA poparł stanowisko niższej instancji - i zarazem Inspektora Pracy (sygn. akt IOSK1263/06).
NSA przyznał, że pomieszczenia socjalne są odpowiednim miejscem do odpoczynku pracowników w czasie regulaminowych przerwach w pracy, ale to nie oznacza, że pracodawca jest zwolniony z obowiązku utworzenia siedzisk tuż przy stanowiskach pracy wymagających stania lub chodzenia służyć mają d odpoczynku w nagłych sytuacjach (np. zasłabnięcie pracownika).

§ 45. 1. Stanowiska pracy powinny być urządzone stosownie do rodzaju wykonywanych na nich czynności oraz psychofizycznych właściwości pracowników, przy czym wymiary wolnej (niezajętej przez urządzenia) powierzchni stanowiska pracy powinny zapewnić pracownikom swobodę ruchu wystarczającą do wykonywania pracy w sposób bezpieczny, z uwzględnieniem wymagań ergonomii.
3. Stanowiska pracy, na których wykonywane prace powodują występowanie czynników szkodliwych dla zdrowia lub niebezpiecznych, powinny być tak usytuowane i zorganizowane, aby pracownicy zatrudnieni na innych stanowiskach nie byli narażeni na te czynniki.
§ 49. 1. Przy wykonywaniu pracy niewymagającej stale pozycji stojącej należy zapewnić pracownikom możliwość siedzenia.
2. Przy wykonywaniu pracy wymagającej stale pozycji stojącej lub chodzenia należy zapewnić pracownikom możliwość odpoczynku w pobliżu miejsca pracy w pozycji siedzącej.

Wyciąg z rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy