Straszenie, szczucie i poniżanie – tak atmosferę w pracy w Spółdzielni Mieszkaniowej w Świdniku określają niektórzy pracownicy, a także osoby, które w spółdzielni już nie pracują. Spotkali się z nami. W przeciwieństwie do władz. Mimo kilku prób kontaktu, zarówno prezes spółdzielni Katarzyna Denis jak też przewodniczący rady nadzorczej Konrad Sawicki milczą. Tymczasem w spółdzielni trwa kontrola inspekcji pracy
– Pani prezes od początku wprowadzała nerwową atmosferę – opowiada nam jeden z byłych pracowników Spółdzielni Mieszkaniowej w Świdniku. – Stwierdziła też, że w Pegimeku (miejska spółka – przyp. aut.) również są zwolnienia, że w spółdzielni nikt nas nie trzyma, że są osoby na nasze miejsce.
– Padło też stwierdzenie, że jesteśmy rodem z PRL – dodaje osoba, która cały czas pracuje w spółdzielni.
– Pani prezes wyrażała się negatywnie o swoich poprzednikach. Dodam tylko, że chodzi o czasy, kiedy Spółdzielnia Mieszkaniowa w Świdniku funkcjonowała bardzo dobrze. Była jedną z lepiej zarządzanych spółdzielni w Polsce. Zdaniem pani prezes czasy przed nią, to było jak za króla Świeczka. Przedpotopowe.
– Czujemy się jak idioci, niedouczeni, bez żadnego doświadczenia. To bardzo poniżające – żalą się nasi rozmówcy.
Kilkanaście osób, z którymi się spotkaliśmy, boi się mówić pod nazwiskiem. Przeraża ich wizja zemsty. Ci którzy jeszcze pracują obawiają się, że szybko mogą stracić pracę. Niektóre z osób nie kryją emocji. Są tacy, którzy opowiadając mieli łzy w oczach.
Początki
30 lipca 2018 r. miejska radna Katarzyna Denis zaczyna kierować Spółdzielnią Mieszkaniową w Świdniku. Nieco ponad rok później, 22 sierpnia 2019 r. Związek Zawodowy Pracowników Spółdzielni Mieszkaniowej w Świdniku a także Komisja Zakładowa NSZZ „Solidarność” Pracowników Spółdzielni Mieszkaniowej w Świdniku skierowali pismo do rady nadzorczej spółdzielni by wyjaśnić „nieścisłości związane z zarządzaniem zasobami ludzkimi przez ówczesny zarząd”. O sprawie został też poinformowany szef lubelskiej „Solidarności”.
„Wyjaśniamy co następuje: od stycznia br. część pracowników jest dyskryminowana przez nierówne traktowanie w zatrudnianiu oraz uniemożliwianie awansu mimo podnoszonych kwalifikacji zawodowych. Pracownicy są oskarżani o rozsiewanie plotek na temat ówczesnego zarządu, co nie jest poparte żadnymi dowodami” – czytamy w piśmie. Jest też mowa o zastraszaniu i poniżaniu pracowników. „‘Niewygodni’” dla zarządu pracownicy są odsuwani od wszelkich wspólnych wydarzeń związanych ze spółdzielnią (…) Część pracowników jest lub było na długich zwolnieniach lekarskich z powodu mobbingu jaki stosuje wobec nich zarząd”. I dalej: „Zarząd dzieli pracowników na „obozy” skłócając ich pomiędzy sobą poprzez udzielanie pracownikom z „obozu” zarządu wysokich premii. Przekroczenie funduszu płac rekompensuje działaniami zmierzającymi do likwidacji stanowisk pracy.”
– Premie wybrańcy otrzymywali regularnie co kwartał, pozostali byli notorycznie pomijani – precyzuje jedna z pracownic.
Niezrozumiałe i problemowe
Zgłaszane przez pracowników dwa lata temu problemy pozostały bez odpowiedzi. Zdaniem naszych rozmówców od tamtego czasu konflikt narastał.
– Nam nieodparte wrażenie, że pani prezes posługuje się kompletnie niezrozumiałym językiem. Nie znam drugiej takiej osoby, która mówi, a raczej krzyczy dużo, ale z tego nic nie wynika. Efekt jest taki, że nie wiem czego dotyczyła rozmowa i co pani prezes chciała mi zakomunikować – opisuje jedna z wieloletnich pracownic spółdzielni. – Myślę, że to wynika z niekompetencji, która jest przysłaniana słowotokiem.
– Pewne sytuacje są nad wyraz wyolbrzymiane, urastają do mega problemu – opowiada kolejna z pracownic. – Błędy, które mogą się zdarzyć każdemu kończą się wezwaniem na dywanik i w obecności przełożonych jest drwienie i szydzenie z osoby, która popełniła błąd. A przecież każdemu może się to zdarzyć, zwłaszcza w sytuacji ogromnego stresu.
– Tymczasem np. do działu techniczno-inwestycyjnego były przyjmowane osoby dalece niekompetentne, nie miały nic wspólnego z tym działem np. z rozliczeniem mediów – zwraca uwagę kolejny z naszych rozmówców. – Poza tym pani prezes przenosi pracowników z miejsca w miejsce bez żadnego wcześniejszego przeszkolenia.
Dezorganizacja pracy
– Przenoszenie pracowników wprowadza chaos i dezorganizuje pracę. Co później odczuwają spółdzielcy, bo coś nie jest zrobione na czas a powinno – podaje przykład kolejny z pracowników. – Przenoszenie odbywa się bez żadnego wcześniejszego uprzedzenia. Po prostu ktoś przychodzi do pracy i dowiaduje się, że został skierowany gdzie indziej, często jest to funkcja poniżej jego kompetencji i doświadczenia, tylko dlatego, że czymś podpadł. Nie ma nawet czasu aby przekazać innej osobie obowiązki.
– Totalną głupotą było otwarcie nowego działu konserwacji i remontów, do którego zostali poprzenoszeni konserwatorzy z trzech administracji – dodaje kolejna z osób pracujących w świdnickiej spółdzielni. – Administracje zostały tylko z gospodarzami rejonów. To bardzo wydłuża czas pracy. Przykładowo wcześniej, jak było zgłoszenie do administracji o awarii – np. nieszczelność instalacji grzewczej, to kierownik lub administrator wysyłał na miejsce konserwatora. Teraz zgłoszenie musi zostać wysłane do tego nowego działu, gdzie jego przełożony je przyjmuje i po uzyskaniu zgody wysyła pracownika na awarię. Droga wydłuża się dwukrotnie. Efekt? Telefony się rozdzwaniają. Bo spółdzielcy są sfrustrowani i niezadowoleni czasem realizacji zlecenia.
– Na polecenie pani prezes zrobiono porządki u konserwatorów. A dodatkowo w jednej z administracji pomieszczenia zostały wręcz gruntownie wyczyszczone i odmalowane. Po czym okazało się, że konserwatorzy zostali przeniesieni do nowego działu. A pomieszczenia świecą pustkami do dziś. To kolejny przykład niegospodarności zarządu – dodaje kolejny z pracowników.
Skargi
– Kiedy informowaliśmy, że te zmiany nie są dobre, że zwiększa się liczba zadań do wykonania przy mniejszej obsadzie usłyszeliśmy od pani prezes, że ona nas reaktywuje, że będziemy chodzić jak zegarki – opisuje kolejny z naszych rozmówców.
– W takich sytuacjach pojawia się krzyk – akcentuje kolejna z pracownic. – Agresja i krzyk są spowodowane tym, że pani prezes czegoś nie wie.
– Dla pani prezes nigdy nie ma dobrych odpowiedzi na zadane przez nią pytania – dodaje kolejna z osób. – Wzywa ludzi na dywanik, a spotkania nagrywa. To tzw. wysłuchanie pracownika. Nikt nie protestuje, bo większość się boi. Nie wiadomo co dalej dzieje się z tymi nagraniami – dodaje kolejna z osób.
– Pani prezes nie szanuje ludzi. Powtarzają się sytuacje, kiedy umowy czasowe nie są przedłużane aż do ostatniej chwili. Osoby, którym kończy się taka umowa praktycznie do ostatniego dnia nie wiedzą czy będą dalej pracować czy nie – podkreśla nasza rozmówczyni.
– Odebrałam to jako granie na moich uczuciach – przyznaje jedna z osób. – Praca w spółdzielni to nie jest zbiór truskawek, że do końca nie wiadomo kiedy skończą się owoce i czy następnego dnia będzie jeszcze praca.
Poprawianie
Pracownicy opowiadają, że czasem dochodzi o wręcz absurdalnych sytuacji. – Pewne rzeczy urastają do problemu niemal życia i śmierci – porównuje jedna z osób, z którymi się spotkaliśmy.
– Dla pani prezes było niezmiernie ważne prawidłowe położenie płytek na ścianach czy podłodze i dopracowanie fug. Osobiście doglądała te prace – podaje przykład jedna z pracownic.
– Pani prezes przygotowane przez nas pisma potrafi sprawdzać jak w szkole. Poprawiać stylistycznie, dostawiać przecinki, niestety często robi to błędnie – podaje przykład jedna z pracownic.
– To szkalowanie, poniżanie to nie jest tylko problem konkretnych pracowników, ale problem całych rodzin. To wszystko odbija się na relacjach w domu – dodaje jeden z pracowników. – Wracamy po pracy i musimy odreagować stres. Wali się nam cały świat. Nie mogę pojąć, jak można w ten sposób traktować pracownika, żeby musiał szukać pomocy u specjalistów.
– Pani prezes była nastawiona „anty” do osób, które pracowały jeszcze za poprzedniego zarządu. Byłem w tej grupie – przyznaje jeden z mężczyzn. – Byłem napiętnowany na osobistych spotkaniach z panią prezes. Musiałem się tłumaczyć po co coś robię i dlaczego. To, co powiedziałem i tak było złą odpowiedzią. Po chwili dodaje: Zdiagnozowano u mnie depresję.
Kolejna skarga
– Sprawy byłych trzech pracowników trafiły do sądu pracy. W dwóch są już wyroki, jedna zakończyła się ugodą – mówi jedna z naszych rozmówczyń. – Wcześniej usłyszeliśmy od osób, z którymi się w tej sprawie konsultowaliśmy, że albo powinniśmy się zwolnić, albo przystosować do sytuacji. Oczywiście: każdy z nas może też złożyć pozew do sądu o mobbing. Dlatego zdecydowaliśmy się też nagłośnić nasz problem m.in. w mediach.
Pod koniec maja br. pracownicy spółdzielni skierowali kolejne pismo do członków rady nadzorczej, ale też m.in. do Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, burmistrza Świdnika, starosty świdnickiego a także miejskich radnych i inspekcji pracy.
W piśmie jest mowa m.in. o sposobie komunikowania się prezes Katarzyny Denis z pracownikami, „przekazywania poleceń służbowych, częste zmiany podejmowanych decyzji – donośnym głosem, najczęściej przechodzącym w krzyk – spowodowały, że spora grupa spośród nas przebywa lub przebywała na zwolnieniach lekarskich od lekarza psychiatry” – napisali pracownicy.
Na koniec stwierdzają: „Uważamy, że jedynym wyjściem dla dobra pracowników i spółdzielców będzie natychmiastowe odwołanie Pani Katarzyny Denis ze stanowiska Prezesa Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej w Świdniku”.
Kontrola
Nasi rozmówcy relacjonują, że po nagłośnieniu problemu chwilowo się uspokoiło. – Pytanie tylko na ile to wystarczy? Krew musi być. Dlatego powrót do tego co było, to tylko kwestia czasu – przewiduje jedna z wieloletnich pracownic.
– Niestety po powrocie pani prezes ze zwolnienia lekarskiego już się zaczęło – dodaje jedna z pracownic, z którą rozmawialiśmy dwa dni temu.
W Spółdzielni Mieszkaniowej w Świdniku obecnie trwa kontrola Okręgowej Inspekcji Pracy w Lublinie. – Z uwagi na fakt, że kontrola nie została jeszcze zakończona, szczegółowe informacje o zakresie kontroli, ustaleniach dokonanych podczas kontroli i ewentualnych środkach prawnych skierowanych przez inspektora pracy, zostaną udostępnione po zakończeniu postępowania kontrolnego – odpisała na nasze zapytania Małgorzata Wojda, okręgowy inspektor pracy w Lublinie.
Odpowiedzi brak
Po raz pierwszy z prezes SM w Świdniku Katarzyną Denis, spróbowaliśmy skontaktować się telefonicznie 3 lipca, aby umówić się na spotkanie. Bezskutecznie. Katarzyna Denis przekazała nam, że przebywa na zwolnieniu lekarskim i poprosiła o przesłanie pytań. Zrobiliśmy to 5 lipca. Odpowiedzi, mimo próśb, nie otrzymaliśmy.
Próbowaliśmy skontaktować się także z przewodniczącym rady nadzorczej Konradem Sawickim, który jest także radnym sejmiku województwa, także bezskutecznie. Nie odbierał telefonu, nie odpisał też na smsy. W nawiązaniu kontaktu nie pomógł również telefon do szpitala w Parczewie, gdzie Sawicki pełni funkcję dyrektora. W sekretariacie dowiedzieliśmy się, że jeśli nie dzwonimy w sprawie szpitala to nikt nas z dyrektorem nie połączy.
Komunikaty
Władze spółdzielni w wydanych dotychczas komunikatach zaprzeczają jakoby istniał jakiś pracowniczy problem. „Wszelkie wewnętrzne akty prawne wymagające akceptacji Związków Zawodowych, taką akceptację zyskały. Związki Zawodowe nie wniosły żadnych zastrzeżeń. Ponadto Związki Zawodowe nie zgłaszały żadnych spraw pracowniczych w okresie ostatnich dwóch lat” – czytamy w jednym z nich. W stanowisku jest też mowa, że spółdzielnia była już kontrolowana przez inspekcję pracy (jesień 2020 r.) a w kwietniu i maju br. przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych „Obie kontrole dotyczyły również spraw pracowniczych. W obszarze pracowniczym żadnych uchybień nie stwierdzono.”
Pojawiające się zarzuty ze strony pracowników są określane w piśmie jako „insynuacje”.
Zgłoszenie do prokuratury
W stanowisku jest też mowa o tym, że żadna sprawa o mobbing nie została złożona do sądu pracy. „A tym samym żadna nie jest rozpatrywana”. Jest też ostrzeżenie, że w związku z „rozpowszechnianiem nieprawdziwych informacji na temat Spółdzielni Mieszkaniowej w Świdniku” w czerwcu „zostało złożone do prokuratury zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa przez osoby będące autorami korespondencji.” (chodzi o pisma, które otrzymali też dziennikarze – przyp. aut.)
– Zawiadomienie w tej sprawie złożył przewodniczący rady nadzorczej spółdzielni – potwierdza Agnieszka Kępka, rzecznik Prokuratury Okręgowej w Lublinie. – Dotyczyło oczerniania spółdzielni w e-mailach. Wszczęto postępowanie w kierunku zniesławienia. Zleciliśmy policji przesłuchanie świadków. Postępowanie prowadzi Prokuratura Rejonowa w Świdniku.
„Przez cały okres zatrudnienia powódki pracodawca nie miał zastrzeżeń, ani uwag co do wykonywanej przez nią pracy. Powódka nie była też karana karami porządkowymi. Jednocześnie, o ile bezpośredni przełożeni cenili pracę powódki, o tyle prezes Spółdzielni nie podzielała tej opinii, formułując wobec (imię i nazwisko-red.) zarzuty nie związane z pracą i pozbawione merytorycznej treści (…)*
„(…) Powódki nie poinformowano, dlaczego to właśnie z nią rozwiązano umowę o pracę (…)*
Obowiązki zwolnionej powierzono jej podwładnej, która „miała przy tym niższe od niej kwalifikacje i mniejsze oświadczenie zawodowe (…)”.
(…) u podstaw zwolnienia powódki mogły lec osobiste uprzedzenia i niechęć do pracownika części osób z kadry zarządzającej (…)”.*
*Cytaty z uzasadnienia wyroku sądu pracy, który zapadł w sprawie jednej z byłych pracownic