Prace nad projektem Strategii Lublin 2030 dobiegły końca. Obecnie dokument poddawany jest konsultacjom społecznym, które potrwają do dnia 20 grudnia. Mieszkanki i mieszkańcy, a także wszyscy interesariusze strategii, mogą zgłaszać swoje uwagi do zawartych w niej zapisów. Aby lepiej zrozumieć obrane kierunki rozwoju miasta rozmawiamy z dr Mariuszem Saganem – Dyrektorem Wydziału Strategii i Przedsiębiorczości Urzędu Miasta Lublin, który jest współautorem Strategii i który opowie o ostatnim obszarze rozwojowym nowej strategii: Lublin metropolitalny.
Czy możemy powiedzieć, że Lublin już dziś jest metropolią?
– Metropolię można różnie definiować: w kontekście regionalnym, krajowym, europejskim czy światowym. Możemy powiedzieć, że Lublin jest kształtującą się metropolią, a jeśli podjęte zostaną właściwe działania (zidentyfikowane między innymi w Strategii Lublin 2030) to nasze miasto ma szansę stać się średniej wielkości polską metropolią, a w przyszłości nawet tą europejską. Stąd też tak ważne jest, by wejść w fazę wstępnego rozwoju metropolitalnego.
Jakie cechy metropolii Lublin posiada obecnie?
– Z pewnością Lublin już dziś spełnia funkcje metropolitalne w stosunku do aglomeracji lubelskiej i regionu Polski Wschodniej. Po części również wobec całego kraju (ze względu na ulokowanie w mieście m.in. ogólnopolskich siedzib instytucji krajowych, takich jak Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury, centrum obsługi informatycznej ministerstw, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa czy Litewsko-Polsko-Ukraińska Brygada im. Wielkiego Hetmana Konstantego Ostrogskiego), a z funkcji międzynarodowych bez wątpienia już teraz możemy mówić o kształceniu studentów z zagranicy, co również przybliża miasto do rangi metropolii.
Dlaczego dążymy do tego by Lublin stał się metropolią? Jakie korzyści przyniesie to mieszkańcom?
– O randze metropolii decyduje między innymi liczba mieszkańców aglomeracji. Te dane często brane są pod uwagę pod kątem oceny jakości życia i prowadzenia biznesu w danej lokalizacji. Można uznać, że im większą liczbę ludności posiada dana aglomeracja, tym lepiej się w niej żyje i pracuje. Inwestorzy rozważający lokalizację swoich biznesów w mieście często sugerują się właśnie taką oceną. Dodatkowo, z perspektywy pracodawcy: im więcej mieszkańców, tym większy zasób kapitału ludzkiego, z którego mogą korzystać przy rekrutacji pracowników. Doskonale wiemy, że rozwój gospodarczy idzie w parze z rozwojem społecznym, a budowanie silnego gospodarczo miasta przekłada się na lepszą jakość życia jego mieszkańców. Uzyskanie rangi metropolii to również kwestia obecności Lublina na arenie międzynarodowej, dzięki czemu miasto między innymi zapraszane jest w roli partnera do wielu rozwojowych projektów, np. tych z zakresu smart city, których efekty realizacji również bezpośrednio wpływają na dobrobyt mieszkańców.
Mówiąc o metropolizacji nie można nie wspomnieć o jej uwarunkowaniach przestrzennych. Czy to z tego względu za cel w Strategii Lublin 2030 postawiono wzmacnianie pozycji Lublina jako lidera Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego?
– Dokładnie tak. Tak jak wspominałem wcześniej, ważnym czynnikiem rozwoju metropolii są jej mieszkańcy, a współpraca Lublina z okolicznymi gminami w zakresie m.in. rozwoju infrastruktury transportowej, sieciowej czy komunikacji bezpośrednio wpływa na polepszenie warunków ich życia i zwiększenie na przykład szans zawodowych. Sztandarowym projektem z zakresu metropolizacji Lublina i rozwoju współpracy w ramach LOM jest budowany obecnie Zintegrowany Intermodalny Dworzec Metropolitalny w Lublinie. Chcemy dalej rozwijać współpracę międzygminną w celu rozwoju zrównoważonego transportu aglomeracyjnego, w tym integracji miejskiego systemu transportowego z planowaną Lubelską Koleją Aglomeracyjną.
Czy metropolizacja niesie za sobą jakieś negatywne skutki?
– W metropolizacji upatrywać można dwóch głównych zagrożeń: rozlewania się miasta w ramach klasycznych procesów suburbanizacji oraz odpływu inwestorów do gmin ościennych, a przy tym utraty m.in. dochodów z podatków od nieruchomości. Pisząc Strategię Lublin 2030 staraliśmy się jednak patrzeć na rozwój miasta z perspektywy makro, a nie mikroekonomicznej. Szanse wynikające ze współpracy w ramach LOM zdecydowanie przewyższają te hipotetyczne zagrożenia. Jeśli chodzi o politykę demograficzna to być może w przyszłości powinniśmy rozpocząć rozmowy dotyczące wcielenia niektórych obszarów w granice miasta Lublin. Proces ten jednak powinien być silnie partycypacyjny i przeprowadzony w oparciu o zasady lokalnej demokracji, w drodze wielostronnego dialogu z gminami. Z kolei jeśli chodzi o napływ nowych inwestorów, to zdecydowanie ważniejsze jest ich znaczenie w kształtowaniu regionalnej gospodarki – okoliczne gminy to dodatkowy potencjał i możliwości tworzenia nowych terenów inwestycyjnych dla firm, których obecność niesie za sobą także rozwój podmiotów wchodzących w skład całych łańcuchów wartości, rozwój potencjału naukowego uczelni i wszelkie efekty mnożnikowe, które obserwować można w Lublinie jako głównym ośrodku miejskim regionu. W końcu wzrost zamożności ludzi, bez względu na ich miejsce zamieszkania, przekłada się na wzrost ich siły nabywczej wykorzystywanej między innymi na rynku dóbr i usług w naszym mieście.
Dlaczego wobec tego dopiero w Strategii Lublin 2030 uznano procesy metropolizacji za kluczowy obszar rozwojowy?
– Rzeczywiście dopiero w nowej Strategii wyodrębniliśmy obszar „Lublin metropolitalny” i nadaliśmy mu wyższą rangę, jednak to nie znaczy, że działań w tym kierunku nie prowadziliśmy już wcześniej, w oparciu o zapisy Strategii Rozwoju Lublina na lata 2013-2020. Tak naprawdę wszystkie realizowane przez nas dotychczas projekty, dotyczące na przykład zwiększania dostępności komunikacyjnej miasta, jego otwartości na studentów zagranicznych czy migrantów, sukcesywnie przyczyniały się do budowania siły Lublina jako potencjalnej, europejskiej metropolii. Dziś jesteśmy wiodącym ośrodkiem i liderem Polski Wschodniej, a w perspektywie 2030 roku aspirujemy do roli lidera międzynarodowej osi ViaCarpatia. W obecnej dekadzie będziemy dążyć do tego, by Lublin stał się miastem o nowych i coraz bardziej zróżnicowanych funkcjach międzynarodowych w poszczególnych obszarach funkcjonowania miasta: akademickości, inteligentnej gospodarce, instytucjach (w tym publicznych), urbanistyce i zrównoważonym rozwoju. Zapisy nowej strategii w obszarze „Lublin metropolitalny” mają stanowić klamrę, spajającą pozostałe obszary rozwojowe. Synergia działań dotyczących rozwoju przedsiębiorczości, budowania inteligentnej i wyspecjalizowanej gospodarki, komercjalizacji nauki, zrównoważonego planowania przestrzennego, wielopokoleniowego społeczeństwa, budowania atrakcyjnej oferty kulturalnej, turystycznej i sportowej przyczyni się do umocnienia i rozwoju metropolitalnego wymiaru Lublina.
Więcej informacji na temat konsultacji społecznych znajduje się na stronie: www.2030.lublin.eu