W przeszłości zdarzało się już, że uczniowie I Liceum Ogólnokształcącego zostawali laureatami konkursu Fundacji Shalom „Kultura i Historia Żydów Polskich”. Tym razem jednak to troje uczniów tej szkoły zdobyło pierwsze i w parze drugie miejsce.
– Cieszę się też, że cała nasza sześcioosobowa ekipa dostała się do ścisłego finału – mówi Anna Popielewicz, polonistka i opiekunka uczestników konkursu.
Laureatką pierwszego miejsca została Weronika Błaziak z klasy II c.
– W pierwszym etapie naszym zadaniem było przesłanie organizatorom pracy pisemnej – mówi Weronika. – Swoją poświęciłam przedwojennej chełmiance Esterze Ajzen. Pani Popielewicz dała mi zdjęcie tej pięknej kobiety, która w swoim środowisku wyróżniała się i tym, że była zawodowym fotografem. Z Chełma przed Niemcami uciekła do Groznego w ówczesnej Rosji Radzieckiej, gdzie też fotografowała tamtejszych Żydów. Po tym, jak wyemigrowała do USA, całą kolekcję swoich zdjęć przekazała do Muzeum Holocaustu w Waszyngtonie.
Drugie miejsce jury konkursu przyznało szkolnym koleżankom Weroniki – Patrycji Woźniak i Aleksandrze Siarkowskiej. Do ścisłego finału dostali się także Julia Kawecka, Aleksandra Wysokińska i tegoroczny absolwent Dawid Walczuk.
Przygotowując swoje prace wszyscy odwiedzali archiwa, muzea, biblioteki oraz rozmawiali z miejscowymi regionalistami.
– Ja skupiłam się na losach trzech żydowskich rodzin z rejonu Woli Uhruskiej – mówi Patrycja Woźniak. – W czasie poszukiwań materiałów między innymi znalazłam najstarszy zachowany egzemplarz „Naszego Przeglądu Ilustrowanego”. Dotarłam także do kobiety, której rodzina ukrywała Żyda, z którym się przyjaźniła. To ona udostępniła mi oryginalne zdjęcia żydowskich mieszkańców Woli Uhruskiej. Okazało się też, że jedna z moich bohaterek, Szendla Kożuch, dzięki udziałowi w powstaniu uratowała się z obozu w Sobiborze.
Laureaci pierwszego i drugich miejsc mają już zapewnione indeksy na judaistykę, polonistykę lub historię. Oferują im je uniwersytety: Warszawski, Jagielloński i Wrocławski.
Weronika, chociaż przed nią jeszcze rok nauki w liceum, już zdecydowała się na judaistykę w Warszawie. Ponadto za zajęcie pierwszego miejsca wyjedzie do Izraela na zaproszenie tamtejszego Ministra Edukacji oraz odbędzie tygodniowy staż w Żydowskim Instytucie Historycznym.
Uczniowie z pierwszego chełmskiego ogólniaka zaznaczyli swoją obecność także podczas dorocznego projektu Centropy dla Grupy Wyszehradzkiej. Dominik Bożyk, Weronika Masełko, Nikola Tatys, Marcela Dąbrowska, Iga Wojtaszak i Aleksandra Wnuk wyprodukowali pięciominutowy film „Tajemnica Kupferów”. Nawiązali do losów znanej chełmskiej rodziny, po której w mieście pozostała już tylko okazała kamienica. Ich obraz został wyróżniony, dzięki czemu jego realizatorzy zostali zaproszeni na uroczystą galę do Budapesztu.