Odkrycie repertuarowe roku. Nagroda dla spektaklu "Żywi i umarli"

Sztuka dostała Nagrodę Specjalną im. Stanisława Hebanowskiego (i 30 tys. zł) za Odkrycie Repertuarowe Roku 2018. Tekst dramatu Stanisława Krzesińskiego opracowali pracownicy Instytutu Filologii Polskiej, dr Jarosław Cymerman i dr Grzegorz Kondrasiuk z Pracowni Teatrologii UMCS Lublin.

Spektakl „Żywi i umarli” został zrealizowany przez lubelską Fundację Teatrikon. Na scenie: Angelika Kujawiak, Dariusz Jeż, Przemysław Buksiński (wcześniej w tej roli Mateusz Nowak) i Grzegorz Kondrasiuk.

To teatralna podróż w czasie. Bardzo udana próba rekonstrukcji atmosfery sceny teatru prowincjonalnego.

Ta „melodrama fantastyczna w 3 aktach, w 8 odsłonach” została odegrana w roku 1853 r. w Teatrze Rodakiewicza przy ul. Jezuickiej 20 „z wielkim zadowoleniem publiczności”. Ponad 150 lat później, z okazji 700. urodzin miasta, sztuka wróciła na scenę. A data jej premiery zbiegła się ze 195. rocznicą otwarcia Teatru Starego.

– To jedna z tych sztuk, które szybko wchodziły na afisz i równie szybko z niego schodziły – opowiada Grzegorz Kondrasiuk. – Sam tekst nie jest znakomity. Trzeba pamiętać, że teatr XIX-wieczny wcale nie był teatrem arcydzieł. Ale taka właśnie była miejska kultura popularna tamtego czasu.

– To zarazem opowieść o zwyczajnym życiu prowincjonalnego aktora w prowincjonalnym teatrze. Aktora, który nie miał domu, ale miał długi. I kochał scenę, czerpał z grania ogromna radość – dodaje reżyserka Joanna Lewicka.

Spektakl powstał dzięki szerokiej współpracy lubelskiego środowiska teatralnego w ramach projektu „Scena Lublin” (m.in. Fundacja Teatrikon, Teatr Stary, Teatrologia UMCS). Drukiem ukazała się też książka o tym samym tytule. Publikacja autorstwa Jarosława Cymermana, Grzegorza Kondrasiuka i Dominika Gaca też dostała nagrodę – „Wawrzyn Pawła Konrada” w konkursie na książkę roku Lubelszczyzny.