Natrafienie wiertłem na przewód elektryczny, rurę gazową lub wodociągową może być bardzo groźne w skutkach. Dlatego po zaznaczeniu na ścianie, podłodze albo suficie miejsca, w którym będzie otwór musimy ocenić czy pod powierzchnią nie przebiegają instalacje.
Przewody instalacyjne układa się z reguły w pionie lub poziomie. Jeśli kierunek ich przebiegu się zmienia, to zazwyczaj pod kątem prostym. Dlatego też spoglądając na miejsce mocowania wyłączników, gniazdek sieciowych, armatury wodociągowej czy gazowej możemy z dużym prawdopodobieństwem przewidzieć układ instalacji pod tynkiem. By mieć całkowitą pewność, że nie trafimy na przewody, warto skorzystać z dostępnych w sklepach wykrywaczy metali i instalacji elektrycznej będącej pod napięciem.
Wiertarka niezbędna w domu
Do prac domowych są przeznaczone dwa typy wiertarek elektrycznych: zasilane z sieci lub akumulatorowo. Prawie każda wiertarka sieciowa, a także wiele modeli akumulatorowych, ma wbudowaną tzw. funkcję udaru, niezbędną podczas wiercenia otworów w betonie. W obu rodzajach wiertarek cała lub prawie cała obudowa jest wykonana z tworzywa sztucznego, a rękojeść dodatkowo pokryta jest materiałem izolacyjnym.
Wiertarki akumulatorowe nie ustępują sieciowym pod względem jakości, a są od nich lżejsze i poręczniejsze (w pracy nie przeszkadza sznur sieciowy). Kosztują jednak znacznie więcej.
Wiercąc w drewnie, tworzywach sztucznych lub cienkich elementach metalowych, można użyć wiertarki mechanicznej (ręcznej). Jednak takie wiertarki mają zazwyczaj mały uchwyt do mocowania wierteł – o średnicy 6 mm.
Nie zawsze łatwe wiercenie
W drewnie i materiałach drewnopochodnych (płytach, sklejkach). Do wiercenia otworów o średnicy do kilkunastu milimetrów używa się wierteł krętych – ślimakowych (ze stożkowymi ostrzami) lub cylindrycznych (z dwoma nacinakami wystającymi po bokach oraz kolcem środkującym na osi). Otwory o średnicy powyżej 10 mm (przelotowe i wgłębienia) najlepiej wiercić wiertłami cylindrycznymi piórkowymi lub bębenkowymi. Otwory o średnicach powyżej 25 mm (tylko przelotowe i w niezbyt grubych materiałach) – robi się za pomocą otwornic (pił pierścieniowych). Oprócz brzeszczota wycinającego obrys otworu mają one centrycznie usytuowane wiertło prowadzące.
Miejsce na otwór powinniśmy zaznaczyć – w jego centrum postawić ołówkiem krzyżyk, a w zaznaczony punkt wbić nacinak. W powstałe wgłębienie wkładamy wiertło (kręte ślimakowe, kolec środkujący wiertła cylindrycznego lub wiertło prowadzące otwornicy), wiercimy prostopadłe, nie naciskając zbyt mocno. Jeśli otwór ma być głęboki, robimy często przerwy, aby nie rozgrzać nadmiernie ostrzy i nie przypalić materiału (dotyczy to zwłaszcza twardych gatunków drewna).
W metalu i tworzywach sztucznych
Do wykonywania otworów używa się wierteł krętych ślimakowych. Wiercimy podobnie, jak w drewnie, ale do wiertarki powinniśmy zamocować dodatkową rękojeść (twarde materiały wymagają pewniejszego trzymania wiertarki), a do zaznaczenia otworu użyć punktaka.
Niektóre materiały wymagają zastosowania cieczy smarujących: stal – oliwy maszynowej; aluminium – terpentyny. Ciecz wlewa się możliwie często w powstający otwór, tak by był stale mocno zwilżony. W żeliwie i mosiądzu otwory wykonuje się na sucho.
Tworzywa sztuczne łatwo się odkształcają pod wpływem wysokiej temperatury, dlatego należy wiercić bardzo wolno, z jak najmniejszym naciskiem.
W betonie
Wiertła do betonu mają płaskie ostrze – wlutowaną płytkę z bardzo twardego materiału. Podczas wiercenia musimy stosować udar; bez niego wiertło może się zniszczyć, a silnik wiertarki – przegrzać, a nawet spalić. Najlepiej zacząć wiertłem o małej średnicy, a potem zmienić na wiertło właściwe i w ten sposób powiększymy otwór do potrzebnej średnicy. (elle)
NA PODDRUKU
Warto wiedzieć
Jak wiercić w ceramice?
Wiercenie otworów w ceramice i innych kruchych materiałach wymaga dużej wprawy. Stosujemy wiertła do betonu, nie używając jednak udaru.
W wyznaczonym miejscu naklejamy plaster i zaznaczmy na niej punkt, do którego przyłożymy ostrze. Wiercić trzeba powoli – w przeciwnym razie można uszkodzić lub zniszczyć przedmiot. Powinniśmy go dobrze umocować a do wiertarki zamocować dodatkową rękojeść.
Jak wiercić w szkle?
Do wykonywania otworów w szkle służą wiertła o charakterystycznym, lancetowatym ostrzu.
Przed wierceniem pod taflę szkła podkładamy twardą płytę pilśniową. Dzięki temu – podczas przewiercania na wylot – zapobiegniemy odłupaniu krawędzi otworu. Po zaznaczeniu punktu obramowujemy go plasteliną na wysokość 1 cm. Do środka wlewamy niewielką ilość terpentyny.
Wiercimy bardzo wolno, stosując możliwie małe obroty i minimalny nacisk. Dolewamy terpentyny, tak by ostrze było stale w niej zanurzone. W ten sposób wykonamy równy otwór, a szkło nie pęknie.