Watykan uczynił poważny krok w kierunku wyniesienia na ołtarze papieża Piusa XII. Jego cnoty, podobnie jak w przypadku papieża-Polaka, Benedykt XVI uznał za heroiczne. Świat reaguje zdumieniem, bo postawa Piusa XII podczas drugiej wojny światowej budzi poważne kontrowersje.
Znaczna część opinii publicznej zarzuca mu milczenie w obliczu zbrodni Holocaustu oraz brak zdecydowanego potępienia ludobójstwa. Szczególnie pamiętana jest gigantyczna łapanka w Rzymie, w wyniku której pociąg z kilkoma tysiącami Żydów odjechał do KL Auschwitz przy braku reakcji Watykanu.
Z kolei środowiska kościelne wskazują na fakty mające wskazywać, iż Pius XII pomagał w ratowaniu Żydów. Zmarł w październiku 1958 roku w wieku 72 lat, po 19 latach pontyfikatu. Proces beatyfikacyjny Piusa XII rozpoczął się w 1965 roku.
Decyzja Benedykta XVI napotkała już zdecydowany sprzeciw żydowski. Liga Przeciw Zniesławianiu (ADL) wezwała Stolicę Apostolską do zawieszenia procesu beatyfikacji. W specjalnym adresie ADL do Benedykta XVI, podpisanym przez dyrektora tej organizacji Abrahama Foxmana czytamy m.in.:
"Jesteśmy głęboko zaniepokojeni, iż ten krok zostaje podjęty bez uprzedniego otwarcia tajnych archiwów watykańskich dotyczących okresu przed, podczas i po Holokauście. Rozumiejąc w pełni, że proces beatyfikacji jest wewnętrzną sprawą Kościoła Rzymskokatolickiego, kwestia, co papież Pius XII zrobił lub nie zrobił dla ratowania Żydów w czasie Holocaustu jest zasadniczym problemem, który powinien zostać rozwiązany przez wzgląd na stosunki żydowsko-katolickie.
Nie możemy zrozumieć obecnej potrzeby śpieszenia się, zwłaszcza, gdy wielu ocalonych z zagłady wciąż żyje i przeżywa tę sprawę bardzo, bardzo głęboko [...] Dopóki tajne archiwa watykańskie nie zostaną udostępnione niezależnym badaczom dla studiów i analiz, kwestię Pius XII a Żydzi nadal okrywać będzie całun tajemniczości oraz pozostawać ona będzie źródłem kontrowersji i sporów”.
Szef ADL Abraham Foxman dodał w rozmowie z nami, że decyzja o heroiczności cnót Piusa XII jest dla Żydów dodatkowo zaskakująca, bo podjęto ją wraz z uznaniem heroiczności cnót Jana Pawła II, postrzeganego w świecie za papieża, który dla zbliżenia katolicko-żydowskiego zrobił najwięcej i był osobistym świadkiem zbrodni Holocaustu.