Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Kraj Świat

4 maja 2016 r.
12:28

Profesor Michael Szporer nie żyje

Profesor Michael Szporer, wielki Polak i Amerykanin w jednym. Fot. Waldemar Piasecki
Profesor Michael Szporer, wielki Polak i Amerykanin w jednym. Fot. Waldemar Piasecki

Smutna wiadomość nadeszła z Waszyngtonu. W wieku 69 lat zmarł profesor Michael Mieczysław Szporer, wykładowca nauk politycznych i dziennikarstwa University of Maryland. Wykładał też na UMCS.

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować

Pochodził z warszawskiej rodziny inteligenckiej. Jego oboje rodzice przeżyli sowieckie łagry i obozy hitlerowskie. Jego ojciec, za namową swego przyjaciela znanego dyplomaty Adama Rapackiego, wstąpił do służby zagranicznej. Pracował w latach 60. w polskiej ambasadzie w Waszyngtonie.

Po otwartym proteście przeciwko polityce PRL wystąpił z MSZ i zwrócił się o azyl polityczny w USA. Władza komunistyczna odpowiedziała skazaniem go na karę śmierci za zdradę narodową.

Po pozostaniu w Ameryce, Michael Szporer ukończył w Nowym Jorku szkołę średnią i Hunter College. Następnie studia z literatury na Indiana University i podjął pracę nauczyciela akademickiego. Tam też na początku 1980 roku obronił doktorat.

Następnie, dzięki stypendium Fundacji Fulbrighta, został wykładowcą literatury amerykańskiej na paryskiej Sorbonie. Pracował także na uniwersytecie w Belgradzie, gdzie oprócz wkładów zajmował się przekładami na angielski poezji macedońskiej.

Przygotował jej antologię w języku angielskim. Następnie wykładał na uniwersytecie w Wilnie. Był świadkiem rozpadu imperium sowieckiego i walk o niepodległość na Litwie. Przyjaźnił się z liderami litewskiej opozycji, w tym Vitautasem Landsbergisem. Napisał wówczas powieść „Ksiądz z Kowna”, świadectwo tamtego czasu.

Od początku ruchu solidarnościowego w Polsce pozostawał związany z jego przywódcami reprezentującymi często zantagonizowane ze sobą opcje i wizje. Urodzonemu w lutym 1982 roku synowi nadał imię Lech w geście solidarności z internowanym przywódcą „Solidarności” Lechem Wałęsą.

Kolejnym etapem kariery akademickiej Michaela Szporera stał się Ohio State University. Następnie otrzymał ofertę pracy naukowo-badawczej w Bibliotece Kongresu Stanów Zjednoczonych i na University of Maryland.

Na prośbę kolejnego lidera ruchu związkowego, Mariana Krzaklewskiego, został ekspertem i reprezentantem NSZZ „Solidarność” w USA. Odpowiedzialnym m.in. za newralgiczne relacje z amerykańską centralą związkową AFL-CIO.

W Waszyngtonie Michael Szporer pozostawał pod wielkim wpływem profesora Jana Karskiego, którego uważał za swego mentora. Pod jego wpływem rozpoczął pracę na dziełem swego życia – monografią „Solidarność”, pokazującą historię narodzin tego ruchu i jego dalsze losy.

Książka jest zbiorem rozmów z czołowymi postaciami polskiej bezkrwawej rewolucji solidarnościowej, często potem ze sobą skonfliktowanymi, m.in. Lechem Wałęsą, Tadeuszem Mazowieckim, Jackiem Kuroniem, ale także Anną Walentynowicz, Andrzejem Gwiazdą, Krzysztofem Wyszkowskim czy Jackiem Merklem i Bogdanem Lisem.

Po ukazaniu się w USA, książka miała kilka wydań i jest podstawowym źródłem wiedzy o polskiej „Solidarności”. Jest dostępna we wszystkich najważniejszych bibliotekach publicznych i akademickich.

Innym rozdziałem aktywności publicznej profesora Szporera była amerykańska Rada i Fundacja Ofiar Komunizmu, zajmująca się dokumentowaniem historii prześladowań komunistycznych. Z jej inicjatywy w Waszyngtonie powstał pomnik ofiar komunizmu, który odsłaniał prezydent George W. Bush.

Po śmierci Jana Karskiego, Michael Szporer został członkiem Towarzystwa Jana Karskiego i jego reprezentantem w Waszyngtonie. W tej pozycji był najwierniejszym strażnikiem pamięci bohatera polsko-amerykańsko-żydowskiego. Zdecydowanie protestując przeciwko wszelkim próbom deprecjonowania pośmiertnie godności Jana Karskiego oraz instrumentalnym wykorzystywaniem i poniżaniem jego imienia oraz ignorowaniem i znieważaniem rodziny Kozielewskich, której najwybitniejszym przedstawicielem był Karski.

Profesor Michael Szporer do końca prowadził zajęcia akademickie na swojej uczelni. Jego studentami było wielu pracowników administracji rządowej i wojskowej. W systemie online uczestniczyli w nich m.in. oficerowie walczący w Afganistanie i Iraku. Niekiedy sesje łączności przerywane były ostrzałem wroga czy koniecznością ewakuacji w bezpieczniejsze miejsce.

Michael Szporer wykładał także, jako visiting professor na Wydziale Politologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Okazjonalnie także na wielu innych polskich uczelniach.

Był uważnym i mądrym komentatorem polskiego życia politycznego. Zdecydowana większość jego prognoz się sprawdzała. M.in. w głośnym wywiadzie „Syndrom późnego Gierka” trafnie zdiagnozował nadchodzący kryzys w Platformie Obywatelskiej, przewidując utratę przez nią władzy w związku z dramatycznym oderwaniem się od rzeczywistości politycznej i elektoratu.

Krytykował również polską politykę ostatnich lat wobec Stanów Zjednoczonych. Także jej praktykę dyplomatyczną wyrażającą się w kierowaniu do Waszyngtonu, jako ambasadorów, osób przypadkowych, bez dogłębnej znajomości realiów Ameryki.

W końcu maja br. profesor Michael Szporer miał się udać do Polski, by dzielić się swoimi doświadczeniami. Już nie zdążył.

Odszedł człowiek bez wątpliwości – wybitny. Świetny naukowiec, błyskotliwy analityk, nieustający w przekonaniu, że najlepszą forma prowadzenia polityki jest dialog. Wielki Polak i Amerykanin w jednym. Będzie go brakować.

Zgodnie z Jego wolą, Michael Szporer zostanie pochowany w rodzinnym grobowcu w Legionowie pod Warszawą, u boku swojej matki.

Betseller Michaela Szporeara o Solidarności
Prof. Michael Szporer na grobie swego nauczyciela i mentora Profesora Jana Karskiego. Fot. Waldemar Piasecki
Prezydent George W. Bush podczas odsłonięcia Pomnika Ofiar Komunizmu, którego pomysłodawcą był Prof. Michael Szporer
Pomnik Ofiar Komunizmu w Waszyngtonie na zawsze będzie przypominał o swoim pomysłodawcy - Michaelu Mieczysławie Szporerze. Fot. Archiwum
Czytaj więcej o:

Pozostałe informacje

Czar płyty winylowej. Kiermasz płyt
winyle
14 marca 2025, 9:00

Czar płyty winylowej. Kiermasz płyt

W najbliższy piątek (14 marca) oraz w sobotę (15 marca) w Felicity Lublin odbędzie się święto kolekcjonerów i melomanów – Kiermasz płyt.

10 milionów złotych od ministra Sławomira Nitrasa na lubelski sport

10 milionów złotych od ministra Sławomira Nitrasa na lubelski sport

- Dostrzegłem krzywdę, która dotknęła województwo lubelskie. Ta krzywda związana jest z decyzją Zarządu Województwa Lubelskiego, który zdecydował się uszczuplić pieniądze należne sportowi lubelskiemu i przekazać je Polskiemu Komitetowi Olimpijskiemu. Tak jednak nie powinno być – ogłosił dzisiaj w Lublinie Sławomir Nitras, minister sportu i turystyki. Zapowiedział uruchomienie  programów rządowych przeznaczonych na rozwój infrastruktury sportowej i wsparcia klubów z naszego regionu.

Ukrył się w Dębowej Kłodzie. Już siedzi

Ukrył się w Dębowej Kłodzie. Już siedzi

Policjanci zatrzymali 41-latka z Lublina. Był poszukiwany dwoma listami gończymi. Ukrył się w prywatnej posesji, w Dębowej Kłodzie.

Peja & Slums Attack w Kultowej Klubokawiarni
koncert
14 marca 2025, 18:00

Peja & Slums Attack w Kultowej Klubokawiarni

Ryszard Andrzejewski, bardziej znany jako Peja nie składa broni i pokazuje, że stara gwardia polskiego rapu ma jeszcze coś do powiedzenia. Obecny rok będzie 31 w karierze Peja & Slums Attack. W jakiej formie jest Peja przekonamy się 14 marca (piątek) w Kultowej Klubokawiarni.

Wypalanie traw to plaga nie tylko w naszym regionie

Wypalanie traw może słono kosztować

Powiat świdnicki. W tym roku pierwszy pożar traw odnotowano w powiecie świdnickim już 26 stycznia. Potem były kolejne. Strażacy dmuchają na zimne. Sprawcy podpaleń nie mogą się czuć bezkarnie. Policji pomogą nagrania z drona.  

Wiosną Edach Budowlani Lublin będą walczyć o zajęcie jak najwyższej lokaty

Edach Budowlani Lublin wracają do gry. Celem pierwsza czwórka

W pierwszym meczu o stawkę w tym roku Edach Budowlani podejmą Drew Pal 2 RC Lechię Gdańsk. Początek sobotniego spotkania o godzinie 14.

To prawda czy fałsz? Sprawdź swoją wiedzę na temat stolicy Lubelszczyzny!
QUIZ

To prawda czy fałsz? Sprawdź swoją wiedzę na temat stolicy Lubelszczyzny!

Lublin jest miastem pełnym historii, mieszających się kultur i niezwykłych miejsc, które zapraszają tutaj turystów z całego świata. Czy wiesz, które wydarzenia miały tu miejsce, jakie tajemnice kryją zabytki i jakie legendy krążą wśród mieszkańców? Jeśli masz ochotę przetestować swoją wiedzę i dowiedzieć się czegoś nowego, koniecznie rozwiąż nasz quiz!

Złodziei-śpioch smacznie drzemie w okradzionym i zniszczonym busie

Nie czmychnął, bo wódka go trzymała

28-latek, najwyraźniej zainspirowany alkoholem, postanowił włamać się do samochodu. Zniszczył przednią szybę, manetki przy kierownicy, przełączniki oraz wymontował radio. Jednak zamiast uciekać z łupem, „bohater” tej historii postanowił… zdrzemnąć się na tylnej kanapie busa.

Maciej Tokarczyk i jego Wisła Puławy przetrwali najcięższy moment w obecnym sezonie i szykują się do meczu w Elblągu

Maciej Tokarczyk (Wisła Puławy): Nie ma meczów o sześć punktów

Rozmowa z Maciejem Tokarczykiem, trenerem Wisły Puławy

To najlepsi matematyce z „Piątki”. Gratulujemy!

Matematycy na „Piątkę”. Świdnik kolebką ścisłych umysłów

Szkoła Podstawowa nr 5 w Świdniku ma powód do dumy. Siedmioro uczniów tej szkoły zostało finalistami kuratoryjnego konkursu przedmiotowego z matematyki – najwięcej w województwie.

Dodatkowym atutem umiejscowienia biletomatu są wydłużone godziny otwarcia centrum handlowego. Kasa biletowa Opery Lubelskiej jest czynna od wtorku do piątku w godz.10-17 oraz na godzinę przed planowanymi spektaklami. W hipermarkecie E.Leclerc biletomat będzie dostępny od poniedziałku do czwartku godz. 7 do 21.  W piątki i soboty od godziny 7 do 22

Bilet do opery w supermarkecie? Tylko w Lublinie

Już nie tylko w budynku Opery Lubelskiej przy ul. Skłodowskiej, ale także w Centrum Handlowym E.Leclerc Tomasza Zana będzie można kupić bilety na spektakle. Po zakupach wystarczy poświcie chwile, aby wejść w świat sztuki z górnej półki.

Rekord frekwencji w hali Globus podczas meczu Bogdanka LUK Lublin - Cucine Lube Civitanova
galeria

Rekord frekwencji w hali Globus podczas meczu Bogdanka LUK Lublin - Cucine Lube Civitanova

Jak na finał Challenge Cup przystało w hali Globus w środowy wieczór pojawiła się rekordowa w tym sezonie liczba widzów. Spotkanie Bogdanka LUK Lublin - Cucine Lube Civitanova śledziło 4250 osób. Co najważniejsze, kibice wychodzili z hali bardzo zadowoleni, bo gospodarze ograli włoskiego giganta 3:1. Sprawdźcie nasze zdjęcia z trybun.

Sport i kultura! Wydarzenia w woj. lubelskim w weekend 14-16 marca 2025
Co Gdzie Kiedy
film

Sport i kultura! Wydarzenia w woj. lubelskim w weekend 14-16 marca 2025

Szukasz planów na weekend w województwie lubelskim? Sprawdź najnowszy odcinek Co Gdzie Kiedy, w którym przedstawiamy najciekawsze wydarzenia kulturalne i sportowe na nadchodzące dni!

Budynek przy ulicy gen. Gustawa Orlicz-Dreszera

Nowe życie dawnego banku w Chełmie

Po latach planowania i przeszkód, Chełm staje przed realną szansą na modernizację budynku przy ul. gen. Gustawa Orlicz-Dreszera. Obiekt, który niegdyś służył jako siedziba banku. Ma on przejść gruntowną przebudowę i stać się nowoczesnym centrum z potencjałem technologicznym.

ALARM24

Masz dla nas temat? Daj nam znać pod numerem:
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

kliknij i poinformuj nas!