Jakiego rodzaju zanieczyszczenia występują w ściekach szpitalnych, komunalnych i wodach powierzchniowych? Jaka jest ich ilość i trwałość w środowisku? Na te pytania jeszcze precyzyjniej odpowiedzą naukowcy z Wydziału Inżynierii Środowiska Politechniki Lubelskiej.
Dlaczego precyzyjniej? Bo mają nowy sprzęt: tandemowy spektrometr mas, który można opisać jako spektrometr mas o budowie sprzężonej kwadrupola (cztery, symetrycznie ułożone, równoległe metalowe pręty) i analizatora czasu przelotu (TOF).
Za pomocą urządzenia badacze mogą określić i zbadać stężenie kilkudziesięciu tysięcy związków organicznych nawet wtedy, gdy występują one w złożonych mieszaninach, a ich stężenie jest bardzo niskie. – Jest to możliwe dzięki zastosowaniu dwóch mechanizmów oddzielania od siebie jonów substancji w badanych próbach. Mechanizmy te zachodzą w odrębnych elementach urządzenia tak zwanym kwadrupolu, który działa jak filtr przepuszczający tylko określone jony, oraz analizatorze czasu przelotu, który różnicuje jony, wykorzystując różnice w prędkości ich przemieszczania się w próżni – wyjaśnia prof. Małgorzata Pawłowska, kierownik Katedry Konwersji Biomasy i Odpadów w Biopaliwa Politechniki Lubelskiej.
Nowy spektrometr służy lubelskim naukowcom do badania cytostatyków (leków stosowanych w walce z chorobami nowotworowymi), antybiotyków, wybranych hormonów w ściekach szpitalnych, komunalnych i wodach powierzchniowych.
– Tego typu sprzęt pozwala nie tylko z dużą czułością i dokładnością oznaczać zawartość badanych cząsteczek w skomplikowanych mieszaninach, ale również wiele dowiedzieć się na temat struktury związku. Zakres jego zastosowania jest szeroki, bo analizować możemy związki o masie do 10 tys. amu (jednostka masy atomowej), przy wysokiej rozdzielczości ok. 60 tys. – dodaje prof. Jacek Czerwiński z Katedry Inżynierii Ochrony Środowiska Politechniki Lubelskiej.
Tandemowy spektrometr mas kosztował blisko 2,4 mln zł. Został zakupiony w ramach projektu „Centrum badawcze prośrodowiskowych i energooszczędnych materiałów oraz technologii”.