27 lat temu wprowadzono stan wojenny

- Nie mam wątpliwości, że 13 grudnia był jednym z najbardziej dramatycznych momentów w historii Polski - mówi 22-letni Mateusz Polaszek ze Związku Harcerzy Rzeczpospolitej. - Udział harcerzy w rocznicowych uroczystościach to rodzaj edukacji historycznej, którą kierujemy do najmłodszego pokolenia.

Mateusz będzie jutro grał na gitarze i śpiewał wraz z innymi młodymi ludźmi "Mury” Jacka Kaczmarskiego. Wszystko na Placu Litewskim, gdzie zaplanowano główne uroczystości upamiętniające wprowadzenie stanu wojennego.

- Zachęcam wszystkich mieszkańców regionu, by przyłączyli się do nas z małymi zniczami. Ułożymy z nich krzyż przed pomnikiem Konstytucji 3 Maja - zapowiada Agata Fijuth z lubelskiego oddziału IPN. - Wspólnie z harcerzami lubelskiego hufca Związku Harcerzy Rzeczpospolitej będziemy śpiewać pieśni Jacka Kaczmarskiego.

Potem centrum miasta zamieni się w prawdziwe pole ulicznych walk. Demonstranci przejdą z Placu Wł. Łokietka na Plac Litewski, gdzie zderzą się z plutonem ZOMO. W rolę demonstrantów i zomowców wcielą się uczestnicy OHP z Lublina i Radzynia Podlaskiego oraz studenci z NZS, którzy już od kilku dni szykowali się do tej szczególnej inscenizacji.

- Będzie sugestywnie, ale bezpiecznie - zapewnia Piotr Gawryszczak, komendant OHP w Lublinie.

- To świetny pomysł, by młodzież wczuła się w ten klimat i niejako "na własnej skórze” odczuła jak to wszystko wyglądało - uważa Jacek Firkowski z NSZZ "Solidarność”. - To najlepsza nauka historii.

Na uroczystości do Lublina zjadą byli opozycjoniści z całego regionu. - 13 grudnia w nocy miałem dyżur z zarządzie regionu "Solidarności” - opowiada Waldemar Jakson, burmistrz Świdnika.

- Zaraz po północy zostałem aresztowany i wywieziony na Północną. Potem byłem internowany. Dlatego tej nocy nie zapomnę nigdy. I jak co roku przyjadę do Lublina, by z perspektywy kilkudziesięciu już lat, powspominać tamte czasy.

Lublin

13.00 - Teatr Lalki i Aktora im. H. Ch. Andersena, ul. Dominikańska 1 - koncert piosenki niezależnej (zespół z Gimnazjum nr 1 im. St. Konarskiego w Lublinie), sztuka teatralna o pacyfikacji kopalni "Wujek” 16 grudnia 1981 r. pt. "Okno z widokiem na wojnę polsko-jaruzelską (uczniowie I LO im. St. Staszica w Lublinie).

15.00 - Msza św. w kościele oo. Jezuitów, ul. Królewska 9 (oprawa mszy młodzież z Gimnazjum nr IX im. mjra H. Dekutowskiego "Zapory”)

16.00 - złożenie wieńca przed tablicą ks. Jerzego Popiełuszki.

16.15 - przemarsz ul. Królewską w kierunku Placu Litewskiego, inscenizacja walki ulicznej demonstrantów z plutonem ZOMO (Plac Łokietka).

16.30 - przemarsz deptakiem na Plac Litewski, inscenizacja ponownej próby zablokowania demonstracji na końcu deptaka.

16.50 - ułożenie krzyża ze zniczy przed pomnikiem Konstytucji 3 Maja, film o Grudniu '81 przygotowany przez Telewizję Lublin, koncert Mikołaja Giszczaka, stoisko nielegalnej drukarni, rozdawanie kopii ulotek (IPN Lublin).

17.40 - inscenizacja rozbicia demonstracji przez pluton ZOMO na Placu Litewskim.

Puławy

15.00 - kościół garnizonowy pw. Matki Bożej Różańcowej przy ul. Lubelskiej - msza święta w intencji pomordowanych w stanie wojennym.
16.00 - spektakl "Dobrem zwyciężać”, w którym wystąpi Włodzimierz Matuszak (znany m.in. z serialu "Plebania”). Spektakl teatralno-muzyczny powstał z okazji 24. rocznicy tragicznej śmierci ks. Jerzego Popiełuszki.

Zamość

11.00 w kościele św. Mikołaja przy ul. Kościuszki msza rocznicowa. Po niej przewidziano poświęcenie ronda NSZZ "Solidarność” u zbiegu ulic Dzieci Zamojszczyzny, Szczebrzeskiej i Śląskiej.

(pab,lew)