- Proponuję około 40-kilometrową, ciekawą pod względem krajobrazowym, historycznym oraz sakralnym trasę po okolicach Wąwolnicy, przeznaczoną zarówno dla samotnych rowerzystów, jak i rodzin z dziećmi – napisała nasza Czytelniczka pani Karolina.
Wyruszamy z rynku ulicą Gosławskiego, przechodzącą następnie w ulicę Kębelską. Po 400 m skręcamy z drogi głównej w prawo przed kapliczką. Za przejazdem przez tory kolejki wąskotorowej skręcamy w prawo w stronę miejscowości Mareczki.
Jedziemy wzdłuż torów powstałej w 1916r. kolejki wąskotorowej, łączącej niegdyś kolej normalnotorową od stacji Nałęczów z zakładami przemysłowymi w Karczmiskach i Poniatowej, w ostatnich latach pełniącej funkcję kolejki turystycznej. Znajdujemy się w dolinie rzeki Bystrej, zatem mamy okazję obserwować meandry rzeczne, roślinność łąkową, las łęgowy, wiele gatunków ptaków, a nawet ślady bobrów.
W miejscowości Bartłomiejowice natrafiamy na niebieski szlak turystyczny i wykorzystując jego oznaczenia skręcamy w lewo w polną drogę, by zobaczyć głębocznicę (tzw. wąwóz drogowy, powstały wskutek poprowadzenia drogi wzdłuż stoku, co doprowadziło do koncentracji spływu wód i wzmożonej erozji) oraz jeden z najpiękniejszych wąwozów lessowych (fot. 1), charakterystycznych dla tej części Lubelszczyzny.
Uwaga!!! Przy zjeździe do wąwozu szlak jest kiepsko oznaczony (jadąc polną drogą należy wypatrywać zjazdu do wąwozu po prawej). U wylotu wąwozu zatrzymujemy się na chwilę zadumy przy pomniku (fot. 2) upamiętniającym stoczoną w Rąblowie w maju 1944 r. bitwę oddziałów AL i partyzantów z oddziałami niemieckimi.
Powracamy na drogę asfaltową i ruszamy w dalszą trasę: na skrzyżowaniu skręcamy w lewo do miejscowości Grabówki, mijając po drodze wyciąg narciarski. Następnie skręcamy w prawo do Kolonii Rzeczyca, a tam w lewo i przez Zaborze docieramy do miejscowości Noworąblów.
Zauważamy, że zmienił się krajobraz: na północy dominują wąwozy i wysoczyzny lessowe - urozmaicony krajobraz Płaskowyżu Nałęczowskiego, a na południu rozciąga się rozległa płaska przestrzeń – Równina Bełżycka.
W Kęble kolejny przystanek – Kaplica Matki Bożej (fot. 4). Następnie na skrzyżowaniu skręcamy w lewo i dojeżdżamy do rynku Wąwolnicy. Przerwa na obiad, odpoczynek i podziwianie szachownicowego układu pól na wzgórzach otaczających osadę.
Zaczynając drugi etap, udajemy się ulicą Zamkową na Wzgórze Kościelne (fot. 5), z neogotycką bazyliką mniejszą, Kaplicą Matki Boskiej Kębelskiej (stanowiącą fragment zamku z XIV w.) oraz pozostałościami murów obronnych. Zjeżdżając ze wzgórza, skręcamy w prawo w ulicę Puławską (jadąc z dziećmi radzę wykorzystać biegnący wzdłuż niej chodnik), mijamy źródełko, za mostem na rzece Bystrej skręcamy w prawo, a następnie w drogę polną w lewo pod górę.
Dojeżdżamy nią do punktu widokowego, a następnie do drogi asfaltowej - skręcamy w lewo i jedziemy ok. 2,5 km, poznając rolniczy krajobraz Lubelszczyzny, dwukrotnie przecinając tory kolejki. Koło charakterystycznego czerwono-białego budynku szkoły podstawowej w Kolonii Drzewce skręcamy w prawo, a po przejechaniu ok. 700 m ponownie w prawo pod górkę. Po przejechaniu ok. 2,5 km kręta droga główna odchodzi w lewo, a my wjeżdżamy na drogę płytową, biegnącą skrajem miasta Nałęczów. Szczęśliwcy mogą zobaczyć balon unoszący się często nad pobliskimi wzgórzami (fot. 6).
Po zjechaniu głębocznicą, skręcamy w prawo na skrzyżowaniu i drogą asfaltową kierujemy się do Wąwolnicy w stronę zachodu Słońca (fot 7). Na Zarzece, po zjechaniu z dosyć stromej górki, niedaleko za skrzyżowaniem widzimy tablicę nr 3 ścieżki dydaktycznej Sacrum-natura-historia.
Warto zatrzymać się przy niej i odwiedzić pobliski kirkut społeczności żydowskiej, niegdyś zamieszkującej Wąwolnicę. Niestety cmentarz został zniszczony podczas II wojny światowej i dziś zachowało się na nim jedynie 9 nagrobków, w tym 8 uszkodzonych. Na kolejnym skrzyżowaniu skręcamy w lewo, przejeżdżamy przez most na Bystrej, obok budynku OSP i po ostatnim podjeździe kończymy wycieczkę na wąwolnickim rynku.
Źródła:
- http://sanktuarium-wawolnica.pl
- http://www.sztetl.org.pl
- Mapa turystyczna: Nałęczów i Wąwolnica, 1:16000, ABAB, Lublin, 1994.
- Mapa turystyczna: Trójkąt Turystyczny, 1:50000, KARTPOL, Lublin, 1998.
- Atlas: Polska Niezwykła, 1:250000, DEMART, Warszawa, 2005.
- Fotografie z własnych wypraw rowerowych