Obraz z lubelskiej katedry trafi za pancerną szybę

Obraz Matki Bożej Częstochowskiej, który jest kopią obrazu jasnogórskiego pojedzie do pracowni konserwatorskiej – mówi ks. Adam Lewandowski, proboszcz parafii archikatedralnej. – Prace konserwatorskie będą dotyczyć także ołtarza. Poza tym zostanie zamontowane zabezpieczenie antywłamaniowe. Obraz znajdzie się z szybą pancerną.

– Sprawa ewentualnego zabezpieczenia tego obrazu była analizowana już wcześniej, kiedy powstawała nowa aranżacja archikatedry. Do realizacji jednak nie doszło. Teraz temat powrócił – przyznaje Barbara Stolarz, naczelnik Wydziału Inspekcji Zabytków Ruchomych Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Lublinie.

Montaż zabezpieczeń sugerowali sami wierni.

– Jest to obraz kultowy, do którego jest bezpośredni dostęp. Dlatego też padły sugestie aby go zabezpieczyć przed ewentualnymi aktami wandalizmu – wyjaśnia Barbara Stolarz. – Teraz proboszcz wrócił do tego pomysłu. Uzyskał akceptację ks. arcybiskupa. Projekt rozwiązań opracował Zbigniew Kotyłło. Nie wydaliśmy jeszcze formalnie decyzji w tej sprawie. Analizujemy propozycje pod kątem bezpieczeństwa obrazu z punktu widzenia konserwatorskiego. Ważne jest to by po zamontowaniu szyby była odpowiednia wentylacja. Przeszklenie musi być też antyrefleksyjne, aby nie zakłócało odbioru.

Obraz z archikatedry został namalowany w 1927 r. Jest umieszczony w ołtarzu przytęczowym. Wiąże się z nim historia tzw. cudu lubelskiego. Chodzi o wydarzenia z niedzieli 3 lipca 1949 r. kiedy zakonnica zauważyła na wizerunku Matki Boskiej zmiany – krwawe łzy płynące po policzku. Zjawisko widziały też inne osoby. Informacja szybko rozeszła się po mieście i poza granice Lublina. Ludzie tłumnie gromadzili się w katedrze. Nie podobało to się komunistycznym władzom. Rozpoczęły się represje.

– Obraz z przedstawieniem Matki Boskiej Częstochowskiej został wykonany w technice olejnej na płótnie przez artystę malarza, ale też konserwatora dzieł sztuki Jana Rutkowskiego. Rutkowski żył między 1881 a 1940 rokiem. Pracował w Dreźnie i Monachium. W 1909 r. wyjechał do Paryża gdzie kopiował wybitne dzieła malarskie – przybliża postać autora kopii Barbara Stolarz i dodaje, że autor obrazu z archikatedry wrócił do Polski po odzyskaniu niepodległości. Został kierownikiem pracowni konserwatorskiej Muzeum Wielkopolskiego w Poznaniu, później powierzono mu kierownictwo pracownią konserwacji obrazów na Zamku Królewskim w Warszawie. Konserwował wybitne dzieła sztuki m.in. ołtarz Wita Stwosza, a także obrazy – Matki Boskiej Częstochowskiej i Matki Boskiej Ostrobramskiej.

Rutkowski jest też współautorem publikacji dotyczącej konserwacji cudownego obrazu z Jasnej Góry.

Szyba pancerna chroniąca kopię obrazu jasnogórskiego w archikatedrze będzie pierwszym tego typu zabezpieczeniem dzieł sztuki w województwie lubelskim. – Nikt jeszcze nie zdecydował się na takie rozwiązania – potwierdza Barbara Stolarz.